زرادخانه زیرزمینی، شبکه فرماندهی منعطف و تونل‌های حزب‌الله؛ دلایلی که اسرائیل به لبنان حمله زمینی نمی‌کند

به گزارش اکوایران، رویترز به نقل از سه منبع آگاه از عملیات‌های حزب‌الله نوشت زنجیره فرماندهی انعطاف‌پذیر این گروه لبنانی به همراه شبکه تونلی گسترده و زرادخانه وسیع آن از موشک‌ها و تسلیحاتی که در سال گذشته آن را تقویت کرده است، به آن اجازه می‌دهد در برابر حملات بی‌سابقه اسرائیل مقاومت کند.

حمله اسرائیل به حزب‌‌الله در هفته گذشته، از جمله هدف قرار دادن فرماندهان ارشد و انفجار پیجرهای بمب‌گذاری شده، باعث سردرگمی این گروه و حزب سیاسی قدرتمند لبنان شده است. اسرائیل جمعه هفته گذشته، ابراهیم عقیل، فرمانده‌ای که نیروی نخبه رضوان این گروه را تأسیس و رهبری می‌کرد، ترور کرد و از روز دوشنبه، مرگبارترین روز لبنان در دهه‌های اخیر بیش از ۵۶۰ نفر، از جمله ۵۰ کودک، در حملات هوایی اسرائیل جان خود را از دست داده‌اند.

بنا به گزارش رویترز، هرزی هالوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل روز یکشنبه مدعی شد که ترور عقیل سازمان را متزلزل کرده است. اسرائیل همچنین می‌گوید که حملاتش هزاران راکت و گلوله توپخانه حزب‌الله را منهدم کرده است. اما دو منبع آگاه با عملیات حزب‌الله می‌گویند که این گروه به سرعت جانشینانی را برای عقیل و دیگر شخصیت‌های ارشد کشته‌شده در حمله هوایی روز جمعه در حومه جنوبی بیروت منصوب کرده است. سید حسن نصرالله، رهبر حزب الله، در یک سخنرانی در اول اوت گفت که این گروه هر زمان که یک رهبر کشته می‌شود، به سرعت شکاف‌ها را پر می‌کند.

منبع چهارم، یکی از مقامات حزب‌الله، گفت حمله به دستگاه‌های ارتباطی باعث شده‌است ۵۰۰ سرباز به دلیل جراحات وارده توانایی مبارزه خود را از دست بدهند و بسیاری از آن‌ها نابینا شده و یا دست‌هایشان منفجر شده‌است. این یک ضربه بزرگ است، اما همچنین کسری از قدرت حزب الله است که در گزارش کنگره ایالات متحده در روز جمعه، ۴۰ تا ۵۰ هزار جنگجو برای آن ذکر شد. نصرالله گفته است که این گروه ۱۰۰ هزار مبارز دارد.

به گفته این سه منبع، حزب‌الله از اکتبر، زمانی که برای حمایت از متحدش حماس در غزه، شروع به شلیک به سوی اسرائیل کرد، مبارزان خود را در مناطق خط مقدم در جنوب، از جمله برخی از مناطق سوریه، مستقر کرده است و همچنین با این‌که به دنبال اجتناب از جنگ همه‌جانبه است، با پیش‌بینی یک درگیری طولانی، با سرعت موشک‌ها را به لبنان وارد می‌کند.

این گروه قدرتمندترین جناح در «محور مقاومت» به رهبری ایران، متشکل از نیروهای نامنظم متحد در سراسر خاورمیانه است. آندریاس کریگ، مدرس ارشد دانشکده مطالعات امنیتی در کینگز کالج لندن، گفت که در حالی که عملیات‌های حزب‌الله به دلیل حملات هفته گذشته مختل شده بود، ساختار سازمانی شبکه‌ای این گروه کمک کرده تا آن را به یک نیروی بسیار انعطاف‌پذیر تبدیل کند.

کریگ افزود: «این سهمگین‌ترین دشمنی است که اسرائیل تاکنون در میدان نبرد با آن روبرو شده است، نه به دلیل تعداد نیرو و تکنولوژی، بلکه از نظر انعطاف پذیری.»

موشک‌های قدرتمند

درگیری‌ها در این هفته تشدید شده است. اسرائیل روز سه شنبه یکی دیگر از فرماندهان ارشد حزب الله به نام ابراهیم قبیسی را ترور کرد. حزب الله نیز به نوبه خود توانایی خود را برای ادامه عملیات نشان داده و در حملاتی عمیق‌تر، صدها موشک به سمت اسرائیل شلیک کرده است.

روز چهارشنبه، حزب الله اعلام کرد که یک پایگاه اطلاعاتی اسرائیل در نزدیکی تل آویو، بیش از 100 کیلومتر دورتر از مرز را هدف قرار داده است. ارتش اسرائیل اعلام کرد که آژیرهای هشدار در تل آویو به صدا درآمدند و یک موشک زمین به زمین توسط سامانه‌های پدافند هوایی رهگیری شد. این گروه هنوز نگفته است که آیا قوی‌ترین موشک‌های هدایت شونده خود مانند فاتح-110، یک موشک بالستیک با برد 250 تا 300 کیلومتر را پرتاب کرده است یا خیر. بر اساس مقاله‌ای که در سال 2018 توسط مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی در واشنگتن منتشر شد، فاتح-110 حزب الله دارای کلاهک 450 تا 500 کیلوگرمی است. یکی از منابع، یک مقام ارشد امنیتی، گفت که افزایش حملات موشکی حزب‌الله ممکن است، زیرا با وجود اینکه این گروه پس از انفجار پیجرها و رادیوها از یک آشفتگی کوتاه رنج می‌برد، زنجیره فرماندهی آن به کار خود ادامه داده است.

این سه منبع گفتند که توانایی حزب‌الله برای برقراری ارتباط از طریق یک شبکه تلفن ثابت و اختصاصی - که برای ارتباطات آن حیاتی است و به کار خود ادامه می‌دهد - و همچنین سایر دستگاه‌ها پشتیبانی می‌شود. برای مثال، بسیاری از جنگجویان مدل‌های قدیمی‌تری از پیجرها را حمل می‌کردند که تحت تأثیر حمله هفته گذشته قرار نگرفتند. بیشترین جراحات ناشی از انفجار پیجرها در بیروت و دور از جبهه بود.

حزب الله پس از ممنوعیت استفاده از تلفن همراه در میدان جنگ در ماه فوریه، در واکنش به کشته شدن فرماندهان در حملات، استفاده از پیجرها را افزایش داد.

این منبع ارشد افزود، اگر زنجیره فرماندهی قطع شود، جنگنده‌های خط مقدم برای عملیات در خوشه‌های کوچک و مستقل متشکل از چند روستا در نزدیکی مرز آموزش دیده‌اند که می‌توانند برای مدت طولانی با نیروهای اسرائیلی بجنگند.

این دقیقاً همان چیزی است که در سال 2006، در جریان آخرین جنگ بین حزب‌الله و اسرائیل اتفاق افتاد، زمانی که جنگنده‌های این گروه برای هفته‌ها در روستاهای خط مقدم مورد تهاجم اسرائیل ایستادگی کردند.

اسرائیل می‌گوید حملات را تشدید کرده است تا توانایی‌های حزب الله را تنزل دهد و مناطق شمالی را برای بازگشت ده‌ها هزار اسرائیلی آواره، که با شروع پرتاب موشک های حزب الله در 8 اکتبر فرار کردند، امن کند.

کابینه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر گفته است که ترجیح می‌دهد از طریق مذاکره به توافقی دست یابد که منجر به خروج حزب‌الله از منطقه مرزی شود، اما آماده است در صورت امتناع حزب‌الله به بمباران خود ادامه دهد و هیچ گزینه نظامی را رد نمی‌کند.

انعطاف‌پذیری حزب‌الله به این معنی است که موضوع حمله به لبنان باعث ایجاد ترس از یک جنگ طولانی شده است که ایالات متحده، متحد نزدیک اسرائیل و ایران می‌توانند در آن گرفتار شوند - به‌ویژه اگر اسرائیل حمله زمینی به جنوب لبنان را آغاز کند.

مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، روز دوشنبه نسبت به پیامدهای «غیرقابل برگشت» جنگ تمام عیار در خاورمیانه هشدار داد. یک مقام وزارت خارجه آمریکا گفت واشنگتن با استراتژی تشدید تنش اسرائیل مخالف است و به دنبال کاهش تنش است.

زرادخانه زیرزمینی

بر اساس آنچه که دو منبع گفته‌اند، که نشانه‌ای از میزان پنهان بودن برخی از تسلیحات حزب الله است، روز یکشنبه موشک‌هایی از مناطقی در جنوب لبنان پرتاب شد که اندکی قبل توسط اسرائیل هدف قرار گرفته بود.

گمان می‌رود حزب‌الله یک زرادخانه زیرزمینی دارد و ماه گذشته تصاویری منتشر کرد که ظاهراً نشان می‌داد که جنگجویانش کامیون‌هایی را با پرتاب‌کننده‌های موشک از میان تونل‌ها می‌رانند. این منابع مشخص نکردند که موشک‌های شلیک شده در روز یکشنبه از زیر زمین پرتاب شده است یا خیر.

یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل گفت که رگبار حملات روز دوشنبه ده‌ها هزار موشک و مهمات حزب الله را منهدم کرده است.

ارتش اسرائیل ادعا کرد موشک‌های کروز دوربرد، راکت‌هایی با کلاهک‌هایی با قابلیت حمل 100 کیلوگرم مواد منفجره، راکت‌های کوتاه‌برد و پهپادهای انفجاری در روز دوشنبه مورد اصابت قرار گرفته‌اند.

رویترز نمی‌تواند به طور مستقل ادعاهای ارتش را تأیید کند.

بواز شاپیرا، محقق آلما، یک اندیشکده اسرائیلی که در امور حزب الله تخصص دارد، گفت که اسرائیل هنوز سایت‌های استراتژیک مانند موشک‌های دوربرد و سایت‌های پهپادی را هدف قرار نداده است.

شاپیرا گفت: «اصلا فکر نمی‌کنم به پایان این کارها نزدیک باشیم.»

بر اساس گزارش کنگره آمریکا، گمان می‌رود زرادخانه حزب الله حدود 150،000 موشک را شامل شود. کریگ گفت که قوی‌ترین موشک‌های بالستیک دوربرد آن در زیر زمین نگهداری می‌شوند.

حزب‌الله سال‌ها صرف ساخت شبکه تونلی کرده است که طبق برآورد اسرائیل صدها کیلومتر امتداد دارد. ارتش اسرائیل ادعا کرد که حملات هوایی روز دوشنبه به سایت‌های پرتاب موشک‌های حزب الله که در زیر خانه‌ها در جنوب لبنان پنهان شده بودند، اصابت کرد.

حزب الله گفته است که زیرساخت‌های نظامی را در نزدیکی غیرنظامیان قرار نمی‌دهد. حزب الله از روز دوشنبه تاکنون هیچ بیانیه‌ای در مورد تأثیر حملات اسرائیل صادر نکرده است.

تونل‌ها

رهبر نصرالله گفته است که زرادخانه و تونل‌های این گروه از زمان جنگ 2006 گسترش یافته است، به ویژه در زمینه سیستم‌های هدایت دقیق. مقامات حزب الله گفته‌اند که این گروه در طول سال گذشته از بخش کوچکی از زرادخانه‌اش استفاده کرده است.

مقامات اسرائیلی مدعی هستند که زیرساخت‌های نظامی حزب‌الله به شدت با روستاها و جوامع جنوب لبنان در هم آمیخته است و مهمات و سکوهای پرتاب موشک در خانه‌ها در سراسر منطقه ذخیره شده است. اسرائیل چندین ماه است که برای کاهش توانایی حزب الله برخی از این روستاها را مورد حمله قرار داده است.

جزئیات تایید شده در مورد شبکه تونلی حزب الله کمیاب است.

در گزارش سال 2021 اندیشکده آلما آمده است که پس از جنگ سال 2006 ایران و کره شمالی هر دو به ایجاد شبکه تونل‌ها کمک کردند.

اسرائیل همین حالا برای ریشه‌کن کردن فرماندهان حماس و واحدهای رزمی آن که از تونل‌های زیر غزه عبور و مرور می‌کنند، با مشکل مواجه است.

کارمیت والنسی، پژوهشگر ارشد مؤسسه مطالعات امنیت ملی در تل آویو، گفت: «این یکی از بزرگترین چالش‌های ما در غزه است و قطعاً می‌توانیم در لبنان با آن روبرو شویم».

کریگ گفت که برخلاف غزه، جایی که بیشتر تونل‌ها به صورت دستی در خاک شنی حفر می‌شوند، تونل‌های لبنان در اعماق صخره‌های کوهستانی حفر شده‌اند. دسترسی به آن‌ها بسیار کمتر از غزه است و از بین بردن آن‌ها به مراتب سخت‌تر است.