لحظه سرنوشت‌ساز زلنسکی؛ کی‌یف مجوز حمله ویرانگر را از غرب می‌گیرد؟/ جنگنده‌های پوتین عقب می‌نشینند؟

به گزارش اکوایران، طی هفته جاری، یک بحث عمومی در مورد اینکه آیا اوکراین باید اجازه استفاده از موشک‌های دوربرد تولید شده توسط غرب در خاک روسیه را داشته باشد یا نه، در کانون توجه بین‌المللی قرار خواهد گرفت.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین قرار است نه تنها با جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، که نشان داده است برای گفتگو درباره این موضوع آماده است، بلکه احتمالاً با هر دو نامزد ریاست‌جمهوری آمریکا، در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک دیدار کند.

به گزارش سی‌ان‌ان، این جلسات در حالی برگزار می‌شود که کارشناسان می‌گویند بحث عمومی در مورد این موضوع خطرات را افزایش داده است و به طور بالقوه نقش این موشک‌ها، طوفان فرانسوی-بریتانیایی سایه/اسکالپ و سیستم‌‌های موشکی تاکتیکی ارتش آمریکا (ATACMS) – را در این جنگ در حال گسترش، تغییر داده است.

استفاده پنهانی از موشک‌های غربی

تقریباً یک سال پیش، در جریان ملاقات حضوری با زلنسکی در ایالات متحده بود، که بایدن تصمیم گرفت ATACMS را به اوکراین برساند.

این خبر به بیرون درز کرد، اما تایید رسمی تنها یک ماه بعد منتشر شد و زلنسکی آن را در پایان یک سخنرانی شبانه در 18 اکتبر اعلام کرد. او گفت: «توافقات ما با رئیس جمهور بایدن در حال اجرا شدن است و آنها بسیار دقیق اجرا می شوند.» به گفته مقامات آمریکایی، در آن زمان، موشک‌ها قبلاً در چندین حمله به لوهانسک تحت اشغال روسیه و شهر ساحلی بردیانسک در جنوب استفاده شده بود.

چند ماه قبل، داستان مشابهی در مورد موشک‌های سایه‌های طوفان بریتانیا پخش شد، زمانی که وزیر دفاع وقت، بن والاس، تأیید کرد که آنها از قبل استفاده شده‌اند. در هر دو مورد، اوکراین قول داد که از آنها در خاک روسیه استفاده نکند.

اکنون در سپتامبر امسال، زلنسکی از استراتژی به چالش کشیدن آشکارتر متحدانش استفاده می‌کند و این، همراه با تهدیدات آشکار روسیه مبنی بر اینکه هرگونه برداشتن محدودیت‌ها در استفاده از آنها به معنای جنگ با ناتو است، موضوع شلیک این موشک‌ها به روسیه را به یک موضوع سیاسی و سنگ محک میزان حمایت غرب قرار داده است.

زلنسکی اجازه نداده است که این موضوع از تیتر اخبار خارج شود. او علناً از تردید متحدانش پس از حمله روسیه به یک مرکز آموزشی نظامی در پولتاوا که در اوایل این ماه بیش از 50 نفر در آن کشته شدند، انتقاد کرد. او گفت: «متاسفانه هر روز تأخیر، مرگ مردم است.»

آخر هفته گذشته، پس از حمله روسیه به یک بلوک آپارتمانی در خارکف، او گفت: «این وحشت را می‌توان متوقف کرد. اما برای متوقف کردن آن، باید بر ترس از گرفتن تصمیمات قوی و عینی ضروری غلبه کرد.»

متیو ساویل، مدیر علوم نظامی در موسسه رویال یونایتد سرویس، یک اتاق فکر در لندن، گفت: «زلنسکی در این مورد کمی ریسک کرده است.» ساویل می‌گوید که اگر این اتفاق بیفتد، سود سیاسی قابل توجه خواهد بود، و لفاظی‌های روسیه را بی‌نتیجه می‌کند و «حمایت بین‌المللی محکم» را از اوکراین نشان می‌دهد.

مزیت این موشک‌ها چیست؟

در مورد مزیت آن در میدان نبرد اما، کارشناسان می‌گویند نتیجه آن چندان واضح نیست.

در مورد اینکه تا چه حد بحث عمومی در مورد مجوزهای موشکی کاربرد بالقوه آنها را کمرنگ کرده است، به ویژه در مورد هدف قرار دادن جنگنده‌ها و موشک‌های روسی قبل از استفاده از آنها علیه زیرساخت‌های غیرنظامی اوکراین، اختلاف نظر وجود دارد. 

اطلاعات ایالات متحده بر این باور است که 90 درصد هواپیماهای روسی که بمب‌های مرگبار پرتاب می‌کنند (به گفته زلنسکی حداقل 100 بمب در روز)، بیش از 300 کیلومتر (186 مایل) از قلمرو تحت کنترل اوکراین فاصله دارند، بنابراین خارج از برد ATACMS هستند. و این عدد ممکن است در حال افزایش باشد. به گفته یکی از مقامات آمریکایی، روسیه اخیرا هواپیماها را از دو پایگاه نزدیک مرز در شرق این کشور جابجا کرده است.

ساویل موافق است که «بسیاری از مهم‌ترین اهداف» احتمالاً به عمق بیشتری در خاک روسیه منتقل شده‌اند، به این معنی که تأثیر آن بر جنگ ممکن است «محدود» باشد. اما این بدان معنا نیست که موشک‌ها هیچ کاربردی ندارند. سایه‌های طوفان که برای نفوذ به اعماق بتن طراحی شده‌‌اند، می‌توانند در برابر مقرهای نظامی یا انبارهای مهمات که بسیاری از آنها هنوز در تیررس هستند، موثر باشد. 

ATACMS، که برخی از آنها دارای کلاهک‌های خوشه‌ای هستند، می‌توانند برای آسیب رساندن به فرودگاه‌ها مورد استفاده قرار گیرند. مؤسسه مطالعات جنگ (ISW)، یک اندیشکده در واشنگتن دی‌سی، محاسبه کرده است که 15 فرودگاه روسی در محدوده ATACM قرار دارند (اگرچه هنوز مشخص نیست چند هواپیما در آنها مستقر هستند.)

جورج باروس، نویسنده آن تحقیق آی‌اس‌وای، موافق است که یک بحث کمترعمومی ممکن است ترجیح داده شود، اما اگر چشم انداز اعطای این مجوزها روسیه را مجبور کرده است هواپیماها را از مرز دورتر ببرد، چیز خوبی است. این می‌تواند تعداد مأموریت‌های بمباران را که هواپیماهای روسی می‌توانند انجام دهند (در ارتش به «نرخ پرواز» معروف است) کاهش دهد و برای اوکراین زمان شناسایی و واکنش ارزشمند برای حملات دریافتی بخرد.

مهمتر از آن، او معتقد است که اگر اوکراین بتواند به نیروهای نظامی، تسلیحات و تدارکات روسیه در برد 300 کیلومتری ATACMS حمله کند، برای اولین بار روسیه را مجبور می‌کند تا خطرات انتقال مقادیر زیادی نیرو و تجهیزات را محاسبه کند.

هدف‌ها مشخص شده‌اند

تحقیقات باروس حداقل 200 هدف بالقوه را مشخص کرده است که در محدوده ATACM قرار دارند، از هنگ‌های نظامی گرفته تا انبارهای سوخت، انبارهای ذخیره سلاح، و حتی مقر منطقه نظامی جنوبی روسیه در روستوف. کارشناسان همچنین توافق دارند که این موشک‌ها می‌توانند پشتیبانی ارزشمندی از پهپادها و عملیات زمینی اوکراین ارائه کنند.

ساویل گفت که در تئوری نیز گزینه‌ای برای افزایش برد موشک‌ها با پرتاب از مواضع اوکراینی در داخل کورسک وجود دارد، هرچند که این می‌تواند بمب‌افکن‌ها و موشک‌انداز‌های اوکراینی را در تیررس دفاع هوایی روسیه قرار دهد.

در نهایت، اوکراین همچنان به این استدلال می‌پردازد که توانایی استفاده از موشک‌های دوربرد ارائه شده توسط غرب در داخل روسیه بخشی از پازل پیچیده پایان دادن به این جنگ بر اساس شرایط کیف است و راهی برای نشان دادن به روسیه که نمی‌تواند در مقابل متحدان اوکراین دوام بیاورد.

زلنسکی از یک سو تقویت شده توسط حمله کورسک به ایالات متحده می‌رود که شاهد تازه‌ای از نبوغ اوکراین و، به عقیده او، سست بودن «خطوط قرمز» روسیه ارائه می‌دهد، اما از سوی دیگر با انگیزه چشم‌انداز سومین زمستان که با کمبودهای بحرانی برق، و تامین ناکافی تجهیزات و نیروی انسانی، همراه است.

او در اوایل ماه جاری در یک گردهمایی بزرگ از متحدان اوکراین در پایگاه نیروی هوایی رامشتاین در آلمان گفت: «ما باید این قابلیت دوربرد را نه تنها در سرزمین اشغالی اوکراین، بلکه در خاک روسیه نیز داشته باشیم تا روسیه به دنبال صلح باشد.»