بلومبرگ: ایران و روسیه برنامه‌ای برای نجات اسد دارند؟

به گزارش اکوایران، در حالی که نیروهای شورشی به شهر استراتژیک حمص نزدیک می‌شوند، بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، نیازمند کمک روسیه و ایران است، اگرچه تکرار نجات سال 2015 توسط متحدانش بعید به نظر می‌رسد.

منابع نظامی تهران و مسکو به دلیل درگیری‌ها در خاورمیانه و اوکراین تحت فشار قرار گرفته است. تاکنون، اسد از حملات هوایی روسیه به مواضع شورشیان و وعده‌ای از ایران برای بررسی اعزام نیرو بهره‌مند شده است، اما نه آن حمایت قاطعی که برای توقف حمله روی آن حساب می‌کند.

پس از تصرف حماه در روز پنجشنبه، شورشیان اکنون تنها چند کیلومتر از حمص، آخرین شهر بزرگ در مسیر جنوب به سمت پایتخت، دمشق، فاصله دارند.

چارلز لیستر، مدیر برنامه‌ سوریه و مقابله با تروریسم موسسه خاورمیانه در این باره گفت: «آینده اسد هرگز شکننده‌تر از امروز به نظر نمی‌رسید و در حال حاضر، روسیه قادر یا حتی مایل به نجات او نیست. بسیاری از حومه‌های حمص به طور ضمنی از مخالفان حمایت می‌کنند و این کمک قابل‌توجهی به پاکسازی مسیر به سمت شهر خواهد کرد.»

پاسخ ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، که 9 سال پیش به تغییر جریان جنگ داخلی پایدار سوریه به نفع اسد کمک کرد، خاموش بوده است. مسکو در جریان پیشروی، از هواپیماهای جنگی برای حمله به مواضع شورشیان استفاده کرده است، اما هیچ اظهارنظر واضحی مبنی بر پشتیبانی یا استقرار نیروهای روسی وجود ندارد.

به گفته یکی از نزدیکان کرملین، روسیه برنامه‌ای برای نجات اسد ندارد و تا زمانی که ارتش رئیس‌جمهور سوریه به ترک مواضع خود ادامه می‌دهد، برنامه‌ای ظهور پیدا نخواهد کرد. سفارت روسیه در دمشق به شهروندان این کشور توصیه کرد که هنوز می‌توانند با پروازهای تجاری سوریه را ترک کنند.

ایران در حال حاضر در حمص و دیگر مناطق سوریه حضور نظامی دارد. روز جمعه، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، بدون اشاره به جزئیات، اعلام کرد که آماده حمایت از اسد «در حد ضروری» است، در حالی که پیشتر گفته بود ایران درخواست‌ها برای نیرو را «بررسی» کند.

این یک تضمین ضعیف برای یک ستون کلیدی از محور مقاومت است و احتمالاً این تصمیم تحت تأثیر درگیری‌های مستقیم و غیرمستقیم با اسرائیل است.

بهترین امید اسد

شبکه متحدان ایران ممکن است بهترین امید اسد برای تقویت زمینی برای تقویت ارتش در حال فروپاشی او باشد. با این حال، قدرتمندترین آن‌ها، حزب الله لبنان، پس از یک حمله بزرگ اسرائیل تضعیف شده و هفته گذشته با آتش بس موافقت کرد. این امر باعث می‌شود سوریه برای حمایت به مرزهای شرقی خود و به گروه‌های مستقر در عراق نگاه کند.

گریگوری برو، تحلیلگر ارشد ایران در گروه اوراسیا، گفت: «ایران متحدان بزرگ و مجهزی در آنجا دارد که در گذشته برای حمایت از اسد مستقر شده بودند. مسئله این است که دولت بغداد در مورد درگیر کردن عراق در بحران سوریه محتاط است».

شورشیان سوریه توسط حیات تحریر الشام، یکی از شاخه‌های سابق القاعده رهبری می‌شوند. رهبر آن‌ها، ابومحمد الجولانی، روز پنجشنبه از بغداد خواست اجازه مداخله نیروهای حشد الشعبی در سوریه را ندهد. مقتدی صدر، روحانی بانفوذ شیعه نیز از دولت عراق خواست که از کشاندن بغداد به یک درگیری گسترده‌تر در سوریه خودداری کند.

با این حال، آسوشیتدپرس این هفته گزارش داد که نیروهای برخی از گروه‌های عراقی برای حمایت از ضدحمله دولت از مرز عبور کرده‌اند. اسرائیل اعلام کرد در حال تقویت نیروهای هوایی و زمینی در بلندی‌های جولان، نزدیک به مرز سوریه است.

زمانی که وزیر خارجه ایران این هفته از آنکارا بازدید کرد، اختلافات بین طرفین آشکار شد. او بین دست دادن و لبخند با همتای ترک خود هاکان فیدان، تشدید مجدد درگیری را به عنوان توطئه اسرائیل محکوم کرد. فیدان استدلال کرد که نمی‌توان آن را به دخالت خارجی مرتبط دانست و از اسد خواست تا با شورشیان، که برخی از آن‌ها مورد حمایت ترکیه هستند، به توافق برسد.

به گزارش خبرگزاری دولتی آناتولی، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه روز جمعه گفت که امیدوار است «راهپیمایی مخالفان در سوریه سالم و سلامت ادامه یابد». او گفت که از اسد دعوت کرده است تا برای گفت‌وگو درباره آینده سوریه دیدار کند، اما «پاسخ مثبتی دریافت» نکرده است.

به گفته سرهات ارکمن، مدیر مرکز تحلیل ریسک و امنیت Pros&Cons در آنکارا، در حالی که دیپلمات‌های خارجی به این فکر می‌کنند که چه باید بکنند، به نظر می‌رسد سقوط حمص فقط مسئله زمان باشد.

او گفت: «حمص بسیار کلیدی‌تر از حماه است و تصرف آن می‌تواند حکومت اسد را به‌طور جدی تهدید کند. اگر دولت سوریه مصمم به دفاع از آن باشد، جنگ ممکن است حدود یک هفته طول بکشد. اما اگر روحیه در صفوف آن‌ها پایین باشد، شورشیان می‌توانند ظرف دو روز آن را تصرف کنند.»