با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ تقریباً تمامی متفکران و روشنفکران غربی به این جمعبندی رسیدند که «تجربه سوسیالیسم شکست خورده است». اما هوپ این پرسش بنیادین را طرح میکند که سوسیالیسم دقیقاً در برابر چه چیزی شکست خورد؟ آیا این شکست را باید شکست در برابر «غرب» دانست؟ و اگر چنین است، «غرب»…
احتمالاً کسانی که با متون اقتصادی «مکتب اتریش» آشنایی داشته باشند، متوجه یک نکته در آنها شده باشند: در این متون بهندرت اثری از معادلات و نمودارهای ریاضی یافت میشود؛ و این با تصوری که معمولاً از دانش اقتصاد در میان مردم رواج دارد ناسازگار است.
ایرانشهر، در تاریخ همان کشور ایران بوده است؛ گستره آن نیز بسیار بیشتر از قلمرو سیاسی امروز ایران است.
نهادگرایان بر این باورند که توسعه به راه رفته بستگی دارد و نهادها آیین بازیها هستند که مردمان برای رسیدن به خواستههایشان ساختهاند و دگرگون کردهاند.
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ تقریباً تمامی متفکران و روشنفکران غربی به این جمعبندی رسیدند که «تجربه…
احتمالاً کسانی که با متون اقتصادی «مکتب اتریش» آشنایی داشته باشند، متوجه یک نکته در آنها شده باشند: در این متون…
خبر خوب اینکه هر هفت گناه اقتصادی از علتی مشترک نشأت میگیرند. و آن علت «تورم پولی»ای است که برونزا و قابل پاکسازی از…
ایرانشهر، در تاریخ همان کشور ایران بوده است؛ گستره آن نیز بسیار بیشتر از قلمرو سیاسی امروز ایران است.
نهادگرایان بر این باورند که توسعه به راه رفته بستگی دارد و نهادها آیین بازیها هستند که مردمان برای رسیدن به…
لودویگ فون میزس در سخنرانی پنجم کتاب «مارکسیسم بینقاب» تحت عنوان «مارکسیسم و دستکاری انسان» بر اهمیت و قدرت اندیشهها…
در جهان امروز، با هیاهوی نسبیگرایی اخلاقی و سیطرهی پوزیتیویسم حقوقی که جهان مدرن را به مجمعالجزایری از ارادههای…
شاید قدری شگفتآور به نظر برسد که ورودمان به بررسی یک اثر ادبی کلاسیک از دریچۀ بحثی اقتصادی پیرامون بهره و وام باشد؛…
نه شواهد تاریخی و نه منطق حقوقی حق انحصاری انتشار پول را به بانک مرکزی نمیدهد.
در ویرانههای پس از انقلاب فرانسه، در دورانی که بوی باروت و خون با عطر خوشبینانه «عقل» -مرادم عقل گرایی است- در هم…
پادکست «با ضیا» روز دوشنبه سوم آذر ۱۴۰۴ میزبان دکتر صادقالحسینی اقتصاددان، در برنامهای با عنوان «دولت جیب مردم را…
آیا میان سوسیالیسم، مارکسیسم و کمونیسم تفاوتی وجود دارد؟ برخی تمام فجایع و شکستهای عملی را به نام «کمونیسم» ثبت…
دونالد ترامپ در ماههای ابتدایی دوره اخیر ریاست جمهوری خود دست به سیاست تعرفهای زد. سیاستی که شورش علیه تجارت جهانی…
شمار بسیار بالایی از مردم این را دریافتهاند که حق نداریم ازیکطرف قیمت بنزین در کشورهای دیگر را با قیمت بنزین در…
در این قسمت از برنامه سروستان به سوالاتی پیرامون اندیشه سیدجواد طباطبایی پاسخ داده شد.
کسانی که با ذهنیت «وسطبازی» فکر میکنند، اصول را امری نسبی میبینند نه ثابت و استوار. برای آنها اصول بر اساس اینکه…
هر نقدی که تنها به آموزههای اقتصادی مارکس محدود شود، ناخواسته اسیر همان چارچوب مفهومی او خواهد بود. این نکته در فضای…
دکتر موسی غنینژاد، اقتصاددان برجسته، در گفتوگو با امیرحسین خالقی به بازخوانی یکی از آثار لودویگ فون میزس، اندیشمند…
در میانه قرن بیستم و در روزگاری که فاشیسم و کمونیسم در حال تخریب تمدن بشری بودند و سایههای سنگین توتالیتاریسم و…
بسیاری از روشنفکران پروژه نوسازی و توسعه برای پیشرفت ایران را برپایه نادیده گرفتن سنت پیگیری کردهاند. از آنجا که…
فردریش فون هایک، در مقاله درخشان «چرا محافظهکار نیستم»، که به صورت یک مؤخره در کتاب «منشور آزادی» آمده است، خط بطلانی…
دکتر موسی غنی نژاد اقتصاددان به بررسی کتاب مهم لودویگ میزس میپردازد که به ناکامیهای لیبرالیسم و ظهور دولتگرایی در…
داستان فیلم «نبرد پشت نبرد» بسیار ساده و کلیشهای است، پیام فیلم اما از داستان آن هم کلیشهایتر و کودکانهتر است:…
در دانشگاه، این گلخانههای روشنفکری، به کار بردن واژهای نابهجا، شما را به ارتکاب «ریزپرخاشگری» متهم میکند و از شما…
پرسش از چیستی حقوقی و سیاسی دولت گره گاه بسیاری از اندیشههاست؛ بهگونهایکه بیپاسخِ درخور در اینباره، نمیشود…
قوّهٔ مؤسّس مفهومی مدرن است. این مفهوم هرچند دارای ریشههایی در اندیشه قرون وسطی است، اما تنها با استقرار نهاد مدرن…
سالن شریعتی دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران در روز ۱۱ آبان پذیرای دکتر یوسف اباذری استاد بازنشستۀ آن دانشکده بود تا…
اکوایران: کیکی کوچک را در یک جشن تولد در نظر بگیرید. تقسیم عادلانه این کیک، سهمی برابر اما اندک به همه میرساند. در…
شاید شما هم دوست و/یا آشنایی داشته باشید که وقتی درباره مسائل سیاسی و اقتصادی با او صحبت میکنید، زبان به نقد و حتی…
دولت در پهنه اقتصاد یک خویشکاری دارد و آن هم پاسداری از حقها و آزادیها و دادوستد آزاد است.
اکوایران: برگ اندیشه اکوایران بر آنست تا سرشت حقوقی "دولت" را در اندیشههای سیاسی و اقتصادی شناخته شده بکاود. از اینرو…
اگر دستاوردهای تمدن مدرن برایمان دارای ارزش باشند نمیتوانیم نسبت به عامل به وجود آورندۀ این تمدن یعنی پیدایش فرد…
این متن از اولین نوشتههای آین رند در ستون روزنامهها است که در تاریخ ۱۷ جون ۱۹۶۲ در لوسآنجلس تایمز به چاپ رسیده است. *
پراکسیولوژی علم مطالعهی کنش انسانی است و بر این اصل استوار است که انسان با عمل ارادی خود در پی اهدافی میرود، زیرا…
آنچه در انباشت اندیشهورزی سیاسی ما بوده و تا کنون کش آمده، سنت ماست.
نیویورک، شهری که زمانی فانوس دریایی آزادی و نماد بیبدیل رؤیای آمریکایی بود، امروز به کانون یک بیماری قدیمی و اروپایی…
هانتینگتون بهواسطۀ حضور و مدیریت مرکز امور بینالملل وابسته به دانشگاه هاروارد طرف مشورت بسیاری از دولتهای جهان قرار…
در این نوشتار به تأسی از نوشته قبلی که در اکو ایران به انتشار رسید، قصد آن را دارم که به بررسی افسانه هگل بپردازم. یکی…
انسان، هرچند موجودی آگاه و مختار است، اما دانای کل نیست؛ او برای زیستن در جهان باید بیاموزد، ایدههایی را فرا بگیرد و…
در روزگار مشروطه این آگاهی برای شهروندان به دست آمد که سامان کشور، پهنه یکهتازی شاه نیست و شهروندان ذیحق این قلمروِ…
در تحلیلهای اقتصادی و متن کتابهای درسی، جایی که مدلهای ریاضی و مفاهیم تعادلی اغلب بر گفتمان مسلط سیطره دارند، یک…
در تاریخنگاری سیاسی اروپا از سدههای هفدهم و هجدهم با عنوان دوران مطلقهگرایی یاد میشود. دورانی که وجه مشخصۀ آن قدرت…
سرمایه در دنیای واقعی، مجموعهای ناهمگون و ساختارمند است که در زمان و مکان، به شیوههایی پیچیده با یکدیگر در ارتباط…
تایوان، جزیرهای کوچک با نقشی بزرگ در رقابت ژئوپلیتیک چین و آمریکا، نقطهای حساس در زنجیره تأمین جهانی نیمههادیهاست.…
اگر در آینده یک تاریخنگار اقتصادی بخواهد کتابی پیرامون تاریخ اقتصادی دو دهۀ اخیر ایران بنویسد تصویری از «ایرانمال»…
کتاب «نجات آرژانتین: خاویر میلی، ۱۶ ماه نخست» نوشته استفان رینگ، که اکتبر ۲۰۲۵ در آلمان منتشر شده است، یک مستندسازی از…
مورای روتبارد معتقد بود «مخالفت جدی، صریح و صحیح ما با علمسالاری نباید به انکار خودِ علم بینجامد؛ چرا که مسئلهی اصلی…
اگر صورتبندی ذهن تنها دستاورد ماست؛ اعتبارش با چه سنجیده میشود؟ بنابراین چگونگی سازمان دادن ذهن به ادراکاتش، درخور…
برخورد میان تمدن غرب از یکسو و تمدن کنفوسیوسی و تمدن اسلامی از سوی دیگر توجه ساموئل هانتیگتون را به خود جلب نموده…
تنها سنجه ترسیم مرزهای حقوق خصوصی و عمومی، خرد و داد هستند و نهادهای سیاسی و اجتماعی میبایست خود را به قواره خرد و…
به تازگی و در ماه جاری میلادی مقالهای با عنوان «آنچه مرکانتیلیستها درست فهمیدند» (What the Mercantilists Got Right)…
تنها سنجه ترسیم مرزهای حقوق خصوصی و عمومی، خرد و داد هستند و نهادهای سیاسی و اجتماعی میبایست خود را به قواره خرد و…
جاذبهی اقتصاد دستوری همواره بر پایهی مجموعهای از توجیهات به ظاهر منطقی و اخلاقی استوار است. دولتمردان معمولاً…
هگل، فیلسوف آلمانی، به صراحت بیان میدارد: “مالکیت نخستین تجسم آزادی است.” (Eigentum ist die erste Existenz der…
فاشیسم چپ، یک جنبش سیاسی سازمانیافته با یونیفرم و رژه نبود اما گفتمان و گفتار آن همچنان و در قرن بیست و یکم نیز در…
داگلاس نورث معتقد بود که «نهادها قواعد بازی در یک جامعه هستند»، پروژه فکری نورث، قیامی بود علیه توضیحات سادهانگارانه…
جوئل موکر در مرکز توجه خود این پرسش بنیادین را قرار داده است: چرا انقلاب صنعتی در اروپا رخ داد و چه عواملی رشد اقتصادی…
لودویگ فون میزس یکی از اندیشمندانی بود که به مخالفت جدی با استفاده از روش علوم تجربی در علوم انسانی پرداخت؛ او در سال…
رواج گستردۀ بازار غیررسمی و پدیدۀ دستفروشی در ایران باعث شده است که نام بعضی خیابانها و میدانهای مهم تهران با نام…
در شرایطی که بسیاری نگران تأثیر پیشرفت سریع هوش مصنوعی بر اقتصاد جهان و بازار کار هستند، اما برندگان نوبل اقتصاد ۲۰۲۵…
در دورههای مختلفی از تاریخ بشر رشد و توسعه اقتصادی گسترش یافت، اما اتفاق متفاوتی که در انقلاب صنعتی به بعد رخ داد آن…
هزار سال پیش، اروپاییان فقیر بودند و در عوض، چین و جهان اسلام به نسبت ثروتمندتر بودند. سوال این است که چرا اروپا به…
نسبیگرایی در تعریف خرد و داد میتواند مرزهای درستی و نادرستی را همواره مبهم نگه دارد و زمینه چپاول و توحش رو فراهم…
بررسیهایی که در رابطه با خاطرات بسیاری از آدمها در دهه ۵۰ انجام شد، نشان میدهد که افراد دارای یک حس خفگی یا خفقانی…
چرا انقلاب صنعتی در تمدن اروپا اتفاق افتاد؟ چرا در طول قرن نوزدهم کالاهای صنعتی انگلیسی و فرانسوی به بازارهای هند و…
آکادمی سلطنتی علوم سوئد جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۵ را به سه اقتصاددان برجسته اهدا کرد. این جایزه به جوئل موکر، فیلیپ آگیون…
دلار، یورو و طلا کالا به شمار میآیند. بنابراین کاهش قدرت خرید ریال (ارزان شدن پول ملی) است که منجر به تورم میشود و…
سیاست رعایت استاندارد طلا حد بالایی از انضباط مالی را به دولتها تحمیل میکند؛ آنچنانکه حتی استقلال کامل بانک مرکزی…
شاهِ آرمانی در اندیشه سیاسی ایرانیان ویژگیهای مانند: فرّه ایزدی، خِرد، داد، حَزم، حِلم، تدبیر و داشته است.
مسعود یوسفحصیرچین نهتنها به آمار اقتصادی منتشر شده توسط دولت چین مشکوک است؛ بلکه، برخلاف بسیاری از چینپژوهان که…
مکانیسم آسیب رساندن فساد اقتصادی به اقتصاد یک کشور و رفاه مردم آن چیست؟
در تاریخ اقتصادی ملتها، دورههایی وجود دارند که یک متغیر کلیدی یا یک شکاف آماری مشخص، بیش از هر عامل دیگری، روایتگر…
ایوان کلیما، نویسنده، نمایشنامهنویس و جستارنویس برجسته چک، صبح شنبه ۱۲ مهرماه، در ۹۴ سالگی درگذشت.
خِرَدی که در یک جریان تحولی، تدریجی و تکاملی ساخته میشود، میتواند سنجهای برای ارزیابی درستی و نادرستی کنشها و…
کتاب «اختراع آزادی: چگونه مردمان انگلیسیزبان دنیای مدرن را ساختند» اثر دنیل هانان، با نثری استدلالی و تاریخمحور، این…
آیا پذیرفتن حقهای طبیعی که پیشادولت و پیشاقرارداد هستند با این ادعا که آزادی در چارچوب حکومت قانون معنا دارد، در…
پول خوب عبارت از پولی است که اختلاف میان قیمت نامی (عددی که روی آن حک شده است) و قیمت فلز آن در بازار صفر یا ناچیز…
فرهاد سلیماننژاد گفت: به تقیزاده، هر انگی بچسبد، فرصتطلبیِ سیاسی نمیچسبد. فرصتطلبیِ سیاسی برای چه؟ برای منافع…
مایکل اوکشات، فیلسوف بریتانیایی، یکی از منتقدان برجسته عقلگرایی در سیاست و از مدافعان سنت و تجربه عملی در قرن بیستم…
اینجا سروستان است؛ هر اندیشه یک سرو!
در جلسۀ مناظرۀ روز سهشنبه یکم مهرماه ۱۴۰۴ میان آقایان غنینژاد و جبرائیلی در کانال یوتیوبی «حکمران»، آقای جبرائیلی…
سریال «تاسیان» در انسانیسازی چهرهی کارآفرین موفق عمل کرد. شخصیتهای اصلی داستان، نه سیاه و پلیدند و نه قدیسهای…
آیا آگاهی، آزادی و آبادیِ شهر باهم پیوندی دارند؟ آیا ذهن میتواند کنشی داشته باشد که دستاوردش آزادی و آبادی شهر باشد؟…
داستان اقتصاد دهه ۴۰ ایران، حکایتی تراژیک و معماگونه است.
اکوایران: نئولیبرالیسم! نئولیبرالیسم! نئولیبرالیسم! کلیدواژهای که توسط جریان چپ و مروجان شبهعلم برای مخالفت با…
در مناظره سهشنبه شب میان موسی غنینژاد و یاسر جبرائیلی، یکی از نقاط اصلی اختلاف نظر میان طرفین، تقدم یا تأخر «نظریه»…
اقتصاد رفتاری چیست؟ چه فرقی میان اقتصاد متعارف و اقتصاد رفتاری وجود دارد؟ آیا این شاخه از علم اقتصاد ردیهایی بر…
در نظامهای سوسیالیستی، از سانسور اغلب به عنوان ابزاری برای حفظ قدرت سیاسی استفاده میشود؛ مکانیزمی برای سرکوب…
در آثار شاعران و نویسندگانی چون خسرو گلسرخی، سعید سلطانپور، غلامحسین ساعدی، رضا براهنی و احمد شاملو، خشونت از ماهیت…
امیرحسین خالقی معتقد است «ایران و ونزوئلا نمونههای بارز «دولت رانتی نفتی» و گرفتار «پوپولیسم نفتی» هستند. در این…
اکوایران: روز اقتصاددان در آرژانتین، بهانهای برای تمجید از خاویر میلی است. اقتصاددانی که نماد آزادیخواهی و…
در سالهای دهۀ نود خورشیدی که واگذاری بعضی صنایع بزرگ همچون هپکوی اراک و کشتوصنعت هفتتپه از حجم فعالیت این…
مناسبات اقتصادی یک جامعه قابلتفکیک از مناسبات حقوقی آن نیست. شما نمیتوانید جامعهای داشته باشید که در آن آزادی…
پس از تجارب وحشتناک جنگهای جهانی و کشتار و قتل عام دولتهای تمامیتخواه کمونیستی و فاشیستی در قرن بیستم، تبیین و…
اخیراً فیلمی آشوبناک و غیرواقعی در شبکههای اجتماعی منتشر شده که «حلقه نیاوران» را بهعنوان اتاق فکر مخفی اقتصاد ایران…
پیشینه معاصر انجمن ها به مشروطه برمی گردد. وقتی که هزاران انجمن در مدتی کوتاه شکل گرفت. چون خود مشروطه را غربی پنداشته…
والت ویتمن روستو اقتصاددان نامآور آمریکایی در قرن بیستم و البته منفور سوسیالیستها بود. هنگامیکه جان اف. کندی…
ماده بر این ایده ارجحیت دارد یا این ایده است که ماده را شکل میبخشد؟ این پرسش مهمی هست که بشر تاکنون نتوانستهاست که…
