فتح قله جدید در اجرای عملیات بازار باز

به گزارش اکوایران، بانک مرکزی طی هفته منتهی به 10 اردیبهشت 1403 بیش از 205 همت اعتبار به شبکه بانکی تزریق کرده که در مقایسه با سری‌های قبلی عملیات بازار باز، مبلغ بالاتری به نظر می‌رسد. این درحالیست که همچنان برای دومین هفته متوالی میزان اعتباردهی قاعده‌مند شبکه بانکی کمتر از 3 همت اعلام شده است.

بازار باز یکی از ابزارهای بانک مرکزی است که برای اجرای سیاست پولی مورد نظر خود به کار می‌برد. با استفاده از این سازوکار، سیاستگذار پولی می‌تواند برای تحریک تقاضا و پاسخ به کمبود منابع مالی در میان بانک‌ها، منابعی مالی در ازای گرو گرفتن اوراق بهادار (با نام ریپو اوراق نیز شناخته می‌شود) در اختیار بانک‌های متقاضی قرار دهد. معکوس این عملیات نیز قابل تصور است که در برخی مقاطع در ایران به اجرا درآمده است که طی آن بانک مرکزی اقدام به فروش موقت اوراق بهادار خود به شبکه بانکی می‌کند (ریپو معکوس) و در ازای آن از بانک‌ها منابع مالی استقراض می‌کند.

تزریق در بازار باز به بالاترین مقدار تاریخی خود رسید

بر اساس آمارها طی سال 1402 و از ابتدای سال 1403 به کلی هر هفته عملیات بازار باز با هدف انبساط نقدینگی و تامین تقاضای مالی بانک‌ها اجرا شده است. آخرین گزارش بانک مرکزی حاکی از تزریق بیش از 205 همت اعتبار طی هفته منتهی به 10 اردیبهشت 1403 در عملیات بازار باز است. بنظر می‌رسد این مبلغ تزریق شده در بازار باز، قله تاریخی عملیات سیاست پولی مذکور از زمان طراحی و اجرای آن باشد. 

نکته قابل توجه اینجاست که به دلیل پایین بودن نرخ بهره بازار باز که در حال حاضر معادل 23 درصد با سررسید 7 روزه در نظر گرفته شده است، بانک‌ها ترجیح می‌دهند در صورت نیاز به منابع مالی، احتیاج خود را در این بازار برآورده کنند. بانک مرکزی نیز بر اساس سیاست‌های خود در هر برهه تشخیص می‌دهد که چه میزانی از تقاضای بانک‌ها را پاسخ دهد. آمار هفته گذشته نشان می‌دهد تمامی تقاضای بانک‌ها در بازار باز طی هفته منتهی به 10 اردیبهشت توسط بانک مرکزی پاسخ داده شده است.

اعتبارگیری قاعده‌مند شبکه بانکی؛ کمتر از 3 همت 

اعتبارگیری قاعده‌مند نیز یکی از دیگر از ابزارهای بانک مرکزی برای مدیریت عملکرد بین بانک‌هاست. نرخ بهره این روش استقراض معادل 24 درصد درحال حاضر تعیین شده و قرارداد آن نیز در پایان 24 تا 48 ساعت منقضی می‌شود و اصل پول به همراه بهره آن باید به بانک مرکزی بازگردد.

مشاهده می‌شود در هفته گذشته مجموعا 3 بانک از اعتبارگیری قاعده‌مند از بانک مرکزی استفاده کرده‌اند و مبلغی کمتر از 2.8 همت استقراض کرده‌اند. بر اساس آمارها میزان اعتباردهی قاعده‌مند بانک مرکزی به شکبه بانکی برای دومین هفته متوالی کمتر از 3 همت به ثبت رسیده است.