به گزارش اکوایران، داده‌های منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در زمستان 1402 سهم اشتغال ناقص زنان کل کشور بیشتر شده است. می‌توان گفت که در این برهه زمانی بهره‌وری گروهی از زنان شاغل در بازار کار کاهش یافته است.

«اشتغال ناقص» یا «نیمه بیکاری» زنان به وضعیتی اطلاق می گردد که در آن زنان کمتر از ساعت استاندارد (44 ساعت و بیشتر) در هفته کار کرده و یا در شغل غیرمرتبط با تخصص و مهارت خود فعالیت داشته‌اند. این نرخ از محاسبه نسبت زنان نیمه بیکار به کل زنان شاغل در بازار کار محاسبه می‌گردد.

شواهد آماری نشان می‌دهد که در زمستان 1402، «کرمانشاه» بیشترین شمار زنان نیمه بیکار را داشته است. در مقابل «کهگیلویه و بویراحمد» با ثبت سهم صفر درصدی، هیچ زن نیمه بیکاری را در این برهه زمانی نداشته است.

بررسی‌ها همچنین حاکی از آن است که نیمه بیکاری زنان در اسفند 1402 نسبت به برهه زمانی مشابه در سال 1401، در 11 استان کشور بیشتر شده است. بر این اساس، می‌توان گفت بهره‌وری نیروی کار زن در این استان‌ها روند نزولی داشته است. در باقی استان‌ها شمار زنان دارای اشتغال ناقص کمتر از اسفند 1401 بود. در ادامه به بررسی سهم نیمه بیکاری زنان در زمستان 1402 و مشاهده تغییرات آن نسبت به زمستان 1401 در میان 31 استان کشور پرداخته شده است.

نگاهی به مفهوم نیمه بیکاری از دریچه اقتصادی

در مفاهیم اقتصادی، «نیمه بیکار» یا فرد دارای «اشتغال ناقص» به فردی گفته می‌شود که کمتر از میزان ساعت استاندارد (44 ساعت و بیشتر) در هفته کار کرده و یا در کاری غیرمرتبط با تخصص،‌ مهارت و دانش خویش اشتغال داشته است. باتوجه به اینکه افراد شاغل حاضر در این گروه، از حداکثر بهره‌وری خود در بازار کار استفاده نکرده اند، بررسی شاخص «سهم اشتغال ناقص» حائز اهمیت است. سهم اشتغال ناقص نشان می دهد که از میان جمعیت شاغل، چند نفر نیمه بیکار بوده اند.

نگاهی به داده‌های منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در زمستان 1402 سهم اشتغال ناقص زنان کل کشور در سطح 4.1 درصدی قرار داشته است. به بیان دقیق‌تر این رقم نشان می‌دهد که در زمستان امسال از هر 100 زن شاغل در بازار کار، چهار نفر کمتر از ساعت استاندارد کار کرده و یا در کار غیرمرتبط با دانش و تخصص خود فعالیت داشته‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که نیمه بیکاری زنان در زمستان امسال نسبت به زمستان 1401 بیشتر شده است.

بر اساس شواهد، پدیده اشتغال ناقص در میان مردان رواج بیشتری در مقایسه با زنان داشته است. آنچه تاکنون مطرح شده تصویر اشتغال ناقص زنان در کل کشور بود. در ادامه مقادیر این شاخص برای هر استان بررسی و به این سوال پاسخ داده شده که جمعیت زنان نیمه بیکار در هریک از استان‌های کشور بیشتر شده یا روند نزولی در پیش گرفته است.

030213

زنان نیمه بیکار 12 استان، بیشتر از میانگین کشوری

سهم اشتغال ناقص زنان در 31 استان کشور در بازه صفر تا 11.3 درصدی نوسان داشته است. در استان «کرمانشاه»، از مجموع زنان شاغل،‌ 11.3 درصد کمتر از میزان ساعت استاندارد در هفته کار کرده یا در شغلی که مرتبط با دانش و مهارت آن‌ها نبوده اشتغال داشته‌اند. بدین ترتیب این استان بیشترین سهم از اشتغال ناقص زنان را در اسفند 1402 از آن خود کرده است.

در استان «فارس» نیز سهم نیمه بیکاری زنان 10.2 درصد بود. این استان مقام دوم را از این حیث به خود اختصاص داده است. در سایر استان‌ها سهم زنان دارای اشتغال ناقص کمتر از 10 درصد برآورد شده است. بررسی‌ها همچنین نشان می‌دهد که سهم اشتغال ناقص در چهار استان کمتر از یک درصد بوده است.

زنان «کهگیلویه»ای، طعمه اشتغال ناقص نشدند!

در زمستان 1402، سهم نیمه بیکاری زنان در استان «خراسان جنوبی»، 0.9 درصد اعلام شده است. این بدان معناست که در این استان از مجموع زنان شاغل، تنها 0.9 درصد مشغول انجام کار غیرمرتبط با تخصص خود بوده یا کمتر از 44 ساعت کار کرده‌اند. «آذربایجان غربی»‌ با کسب سهم 0.6 درصدی و «بوشهر» نیز با قرارگیری بر پله 0.3 درصدی، دیگر استان‌هایی هستند که سهم اشتغال ناقص زنان‌شان کمتر از یک درصد اعلام شده است.

در زمستان امسال، استان «کهگیلویه و بویراحمد» هیچ زن نیمه بیکاری نداشته است. زنان این استان در زمستان امسال،‌ طعم اشتغال ناقص را نچشیده‌‌اند. این در حالی است که نیمه بیکاری زنان در این استان در زمستان 1401، بالغ بر 2.5 درصد بوده و سهم آن پس از یکسال کاهش یافته و به صفر رسیده است.

030213

اشتغال ناقص زنان در 12 استان بیشتر شد

بررسی سهم اشتغال ناقص زنان در زمستان 1402 و مقایسه آن با این رقم در فصل مشابه در سال  1401 نشان می دهد که پدیده اشتغال ناقص در 11 استان کشور بیشتر شده است. در «فارس» این رقم 7.4 واحد درصد بالا رفته و بر همین اساس، این استان بیشترین مقدار افزایش در سهم اشتغال ناقص زنان را تجربه کرده است.

«کرمانشاه»، «خراسان شمالی»، «خوزستان»، «کردستان»، «اردبیل»، «خراسان رضوی»،‌ «زنجان»، «قم»، «تهران»‌ و «آذربایجان غربی» دیگر استان هایی هستند که بهره‌وری گروهی از زنان آن ها در بازار کار نسبت به زمستان 1401 کمتر شده است. در سایر استان‌ها این وضعیت بهبود یافته و سهم اشتغال ناقص‌شان کمتر شده است.