تنوع و تکثر قومی یا مذهبی در ایران فرصت است؟ یا مساله ای در مسیر مدرن سازی ایران است؟ به اعتقاد گروهی این تنوع را می توان به عنوان یک فرصت که ظرفیتهای مختلفی را برای ایران فراهم آورده دید، از یکسو برخص تصور می کنند که تنوع قومیتی در ایران مانع جهانی شدن و شیفت پارادایمی ایران برای مدرن شدن، بوده است.
تقی آزاد ارمکی در گفت و گو با برنامه نردبان با اکو ایران جامعه ایران را یک جامعه ناهموار معرفی می کند که پیش از هرچیز باید آن را پذیرفت. ناهمواری جامعه در ایران مانند ناهمگونی جغرافیایی یک سرزمین است. ظرفیت هایی را فراهم می آورد و در عین حال تکلفی هم ایجاد می کند. با این حساب چاره ای نیست که متفکران، سیاستمداران و تمام کسانی که به ایران می اندیشند، این تنوع و ناهمواری را بپذیرند و براساس آن طرح نو دربیندازند.
