به گزارش اکوایران، براساس داده‌های گمرک ایران، در 10 سال اخیر روند تجارت ایران و ترکیه سینوسی بوده است. به طور که در سال 2020 مبادلات دو کشور به پایین‌ترین سطح خود در یک دهه اخیر رسیده است. درحالی که در سال 2012 که حجم مبادلات دو کشور حدود 22 میلیارددلار بود. برهمین اساس دو کشور تصمیم گرفتند تا هدف گذاری سالانه تجارت را تا حدود 30 میلیارد دلار افزایش دهند. اما حرکت سینوسی تجارت متوقف نشد. 

 مطابق با آمار گمرک ترکیه، کل مبادلات تجاری ایران و ترکیه در سال 2022 حدود 5.4 میلیارد دلار بوده که حدود 3 میلیارد دلار آن متعلق به صادرات و 2.4 میلیارد دلار آن متعلق به واردات بوده است. در 12 سال منتهی به سال 2022، تراز تجاری بین دو کشور، به جز دو سال 2016 و  2020 به نفع ایران بوده است.

 داده های گمرک ایران هم نشان می‌دهد، حجم تجارت ایران و ترکیه در هفت ماهه ابتدایی سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ تقریبا ثابت بوده است. طبق این آمارها حجم تجارت خارجی هفت‌ماهه ایران با این کشور در سال جاری هم به ۶.۵ میلیارد دلار رسیده است. 

وضعیت واردات نیز براساس آمار رسمی هم نشان از افزایش سطح واردات ایران از ترکیه میدهد. ارزش دلاری واردات ایران از ترکیه از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا انتهای مهرماه همان سال معادل ۲.۸ میلیارد دلار بوده که با ۱ میلیارد دلار افزایش به ۳.۸ میلیارد دلار در هفت ماهه آغازین امسال رسیده است. 

از سوی دیگر بررسی‌ تجارت هفت ماهه با این کشور نشان می‌دهد، میزان صادرات به این کشور در سال ۱۴۰۰ در حدود ۳.۴ میلیارد دلار بوده که با ۷۰۰ میلیون دلار کاهش به ۲.۷ میلیارد دلار رسیده است. در میان شرکای تجاری اصلی ایران ترکیه تنها کشوری است که  در دو سال متوالی با کاهش واردات از ایران مواجه شده است. 

3 دروه اثرگذار در مناسبات تجاری ایران و ترکیه + نمودار

ایران؛ بازاری مهم برای سه شریک تجاری

مهرداد سعادت دهقان، رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه در گفت‌وگویی با تایید این موضوع که بالاتر بودن ارزش صادرات ایران نسبت به واردات گفت: صادرات 7 میلیاردی در حالی صورت گرفته که ترکیه در سال 2022 میلادی 300 میلیارد دلار واردات داشت. پتانسیل صادرات ایران به ترکیه 15 میلیارد دلار و بیش از دو برابر حجم کنونی است. همچنین قابل توجه است که حجم زیادی از واردات کالا به ترکیه شامل مواد اولیه می‌شود.

به نقل از ایلنا، دهقان افزود: تجارت ایران با ترکیه هم مانند تجارت ایران با دیگر طرف‌های تجاری آن به گونه‌ای است که ایران بیشتر مواد اولیه صادر و محصول نهایی وارد می‌کند. در نتیجه در تجارت ایران و ترکیه، ترک‌ها عملکرد بهتری داشته‌اند.  

به گفته او بنادر ترکیه مانند ازمیر، مرسین و بنادر استانبول واسطه خوبی برای ورود انواع کالا به ایران و صدور انواع کالای ایرانی در بازارهای جهانی هستند. در شرایطی که ایران تحریم هست از بنادر این کشور به عنوان واسطه صادراتی و از صرافی‌ها برای تبادلات مالی بهره می‌برد.