به گزارش اکوایران؛ فعالان اقتصادی، فرسودگی و عدم به‌روزرسانی نیروگاه‌های برق را یکی از دلایل اصلی کاهش بهره‌وری در صنعت برق می‌دانند و بر ضرورت سرمایه‌گذاری جدی در توسعه زیرساخت‌های تولید برق تأکید می‌کنند. در این خصوص رئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران در نشست خبری «چالش‌های ناترازی انرژی برای بخش صنعت» به این نکته اشاره می‌کند که با طرح تثبیت قیمت‌ها از اواسط دهه 80، موضوع کاهش سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌های انرژی، شدت گرفت و در حال حاضر دست‌کم 10 هزار مگاوات در تولید برق، کمبود ظرفیت داریم.

به گفته علیرضا کلاهی صمدی، سرمایه‌گذاری دولتی در تولید برق از اواخر دهه 80 متوقف شد؛ اما از آنجا که طرح‌های سرمایه‌گذاری برای بخش خصوصی روی کاغذ هنوز سودآور بود، این سرمایه‌گذاری تا بازه‌ای انجام می‌شد.

صمدی با بیان اینکه به‌روزرسانی شبکه انتقال و توزیع برق نیز از چالش‌های اساسی است، ادامه داد: از سال 78 تا اواخر دهه 90 حدود 15 تا 20 درصد مقدار نیاز در شبکه توزیع و انتقال شبکه برق سرمایه‌گذاری انجام شد و در سه سال اخیر این میزان تقریبا صفر بوده است.

اما مشکل به اینجا ختم نمی‌شود چرا که اجبار دولت به واحدهای تولیدی برای تأمین برق مورد نیازشان، مشکلات جدیدی را به وجود نمی‌آورد، به گفته کلاهی صمدی، اگر تولید برق به صورت پراکنده گسترش پیدا کند، تأمین گازوئیل مورد نیاز آن‌ها تبدیل به یک بحران تمام‌عیار خواهد شد. چرا که مازوت و گازوئیل تولیدی در کشور غیراستاندارد است و علاوه بر آلودگی محیط زیستی آسیب جدی به موتورهای مدرن وارد خواهد کرد.

راه کوتاه مدت رفع ناترازی

استفاده از انرژی خورشیدی یکی از مسیرهای است که فعالان اقتصادی معتقدند می‌تواند به رفع این مشکل کمک کند. اما در این خصوص رئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران به این نکته اشاره می‌کند که اگرچه هم به لحاظ اقلیمی و هم به لحاظ هزینه‌ای پایین‌تر انرژی خورشیدی مقرون به صرفه است، اما نمی‌توان تمام برنامه‌ریزی خود را بر مبنای انرژی تجدید پذیری بگذاریم که منبع آن در دست ما نیست. نکته دیگر اینکه انرژی‌های تجدید پذیر حاشیه ایمنی بالاتری نیاز دارند. شبکه‌های انتقال این نوع انرژی‌ها باید سرعت انتقال بالاتری داشته باشند که شبکه فعلی توزیع برق ما توان آن را ندارد.

او با بیان اینکه برای جبران کسری 20 هزار مگاوات ناترازی برق، 10 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری و برای به‌روزرسانی شبکه انتقال هم 25 میلیارد دلار منابع نیاز است، افزود: چگالی مصرف برق در تهران در زمان طراحی شبکه انتقال در سال 52، یک مگاوات در کیلومتر مربع بوده و الان به 9 مگاوات در کیلومتر مربع رسیده؛ اما شبکه متناسب با این افزایش مصرف به‌روزرسانی نشده است.

فعالان اقتصادی معتقدند، ارتقای شبکه توزیع و انتقال برق تهران، کاهش اتلاف برقی معادل یک نیروگاه شهید رجایی و اصلاح کل شبکه توزیع و انتقال برق کشور، تا 10 هزار مگاوات صرفه‌جویی خواهد داشت.

کلاهی صمدی با اشاره به آمار متعدد از ضرر و زیان واحدهای تولیدی ناشی از قطع برق، گفت: در کل صنعت نیز یک برآورد محافظه‌کارانه حکایت از بیش از 250 همت زیان ناشی از قطع برق دارد. در صنایع فلزی برآورد بدبینانه حاکی از 8 میلیارد دلار کاهش صادرات در یک سال است. در برآورد دیگری ضرر و زیان روزانه قطع برق در بخش معدن نیز 41 همت بوده است.

کلاهی صمدی با تأکید بر ضرورت ایجاد فرماندهی واحد انرژی در کشور، ادامه داد: این امر از دو طرق ممکن است. یا باید ادغام وزارت نیرو در نفت انجام شود که هزینه‌های دیگری دارد و یا نهاد رگلاتوری انرژی ایجاد شود که بتواند برنامه سرمایه‌گذاری و توسعه انرژی کشور را تنظیم و دیکته کند.

چگونگی جبران زیان قطع برق واحدهای تولیدی

رئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران، در ادامه با بیان اینکه ماده 25 قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار و جبران زیان‌های ناشی از قطعی برق واحدهای تولیدی اجرا نشده است، گفت: دولت منابع جبران این زیان‌ها را ندارد؛ اما ما پیشنهاداتی ارائه دادیم. از جمله کاهش مالیات واحدهای صنعتی با هدف جبران بخشی از این خسارت، استفاده از بیمه بیکاری در ساعات بیکاری نیروی کار، ارائه تسهیلات بانکی به واحدهای زیان‌دیده به ویژه برای تولید انرژی و یا پروژه‌های صرفه‌جویی انرژی، تنفس و فرصت دادن به واحدهای تولیدی برای پرداخت اقساط بانکی و تأمین اجتماعی و مالیات و ... است.

او با بیان اینکه میزان قطعی در بخش خانگی خیلی کمتر از میزان قطعی در بخش صنعتی است، گفت: قطع برق خانگی اقدام درستی است. در رابطه با قطع برق شهرک‌های صنعتی، برخی با برنامه‌ریزی انجام می‌شد اما برخی دیگر نه. این شهرک‌ها دست‌کم دو روز در هفته قطعی برق دارند.