خیز بیسروصدای پوتین برای آتشبس؛ جنگ اوکراین به آخر خط رسید؟
اکوایران: علیرغم لفاظیهای علنی، کرملین نشان داده که به دستیابی توافقی برای توقف جنگ علاقه دارد؛ البته تا زمانی که هنوز بتواند خود را پیروز بخواند.
به گزارش اکوایران، ظاهرا اعتماد به نفس ولادیمیر پوتین هیچ حدومرزی نمیشناسد.
به نوشته نیویورک تایمز، پوتین که شاهد شکست ضدحمله اوکراین و زوال حمایت غرب از کیف بوده، میگوید که اهداف جنگی روسیه تغییر نکرده است. او در روز سهشنبه خطاب به ژنرالهای خود با افتخار گفت که شرایط اوکراین به قدری حاد است که نیروهای روسیه هر آنچه بخواهد را میتواند انجام دهد.
او متعهد شد: «ما چیزی که مال ماست را رها نمیکنیم». اما از کانالهای پشتی خود، پوتین پیام متفاوتی را ارسال کرده است: «او آماده است تا توافق کند».
دو مقام ارشد سابق روسیه نزدیک به کرملین و مقامات آمریکایی و بینالمللی میگویند: «حداقل از ماه سپتامبر، پوتین از طریق واسطهها اعلام کرده که آماده آتشبسی است که درگیریها را در خطوط کنونی متوقف کند که بسیار کمتر از جاهطلبیهایش برای تسلط بر اوکراین است».
به گفته مقامات آمریکایی، در پاییز ۲۰۲۲، پوتین پیشنهاداتی را برای توافق آتشبس فرستاد. این ابراز علاقه که قبلاً گزارش نشده بود، پس از آن رخ داد که اوکراین ارتش روسیه در شمال شرق این کشور را شکست داد. این مقامات گفتند که پوتین نشان داد که از قلمرویی که تا کنون تصرف کرده راضی بوده و آماده آتشبس است.
ابراز مکرر تمایل به آتشبس نمونهای از تأثیر روحیه فرصتطلبی او بر رویکردش به جنگ است. دهها مصاحبه با روسهایی که مدتهاست او را میشناسند و با مقامات بینالمللی با بینشهایی از عملکرد درونی کرملین، رهبری را نشان میدهند که در حال مانوردادن برای کاهش خطرات و باز نگهداشتن گزینههای خود در جنگی است که بیش از حد انتظارش طول کشیده است. در حالی که پوتین به لفاظیهای خود ادامه میدهد، به طور خصوصی میگوید که تمایل دارد اعلام پیروزی کرده و جنگ را تمام کند.
یکی از مقامات ارشد بینالمللی که پاییز امسال با مقامات ارشد روسیه دیدار کرد، گفت: «آنها میگویند ما آماده مذاکره در مورد آتشبس هستیم. آنها میخواهند خطوط کنونی میدان نبرد را حفظ کنند».
هیچ مدرکی وجود ندارد که رهبران اوکراین که متعهد به بازپس گیری تمام اراضی خود شدهاند، چنین توافقی را بپذیرند. برخی از مقامات آمریکایی میگویند که این میتواند استراتژی آشنای کرملین برای فریبدادن بوده و واقعا نشاندهنده تمایل پوتین برای سازش نیست. مقامات سابق روسیه میافزایند که اگر نیروهای روس شتاب بیشتری بگیرند، ممکن است پوتین دوباره نظرش را تغییر دهد.
علیرغم وسواس زیاد پوتین نسبت به عملکرد جنگی مسکو، او همچنین میخواسته که بیشتر روسها به زندگی عادی خود ادامه دهند. در حالی که روسیه را برای سالها جنگ آماده میکرد، بیسروصدا سعی داشت نشان دهد که آماده پایاندادن به آن نیز هست. یکی از مقامات ارشد سابق روسیه به نیویورکتایمز گفت: «او واقعاً مایل است جنگ در خطوط کنونی متوقل شود. اما او حاضر نیست یک متر عقبنشینی کند».
مقامات فعلی و سابق روسیه میگویند که پوتین ترکیبی از عوامل را میبیند که فرصتی مناسب برای توافق ایجاد را میکند. میدان جنگی که به نظر میرسد در بنبست گیر کرده است، ضدحمله ناموفق اوکراین، کاهش حمایت غرب و تغییر تمرکز غربیها به جنگ غزه.
دیمیتری اس. پسکوف، سخنگوی کرملین گفت: «پوتین آماده گفتگو بوده و این را گفته است. روسیه آماده مذاکره است، اما منحصراً برای دستیابی به اهداف خود».
نقاط عطف
افراد نزدیک به کرملین گفتند هنگامی که اوکراین ضدحمله خود را آغاز کرد، پوتین متشنج به نظر میرسید و نگران اخبار میدان جنگ بود.
در ۱۶ ژوئن، پوتین در انجمن اقتصادی بینالمللی سن پترزبورگ میزبان هیئتی از رهبران آفریقایی بود که قصد میانجیگری در جنگ را داشتند. یکی از اعضای هیئت آفریقایی گفت به نظر میرسید که پوتین به آمادهسازی کانالی برای مذاکرات علاقهمند است.
همچنین به نظر میرسد تحلیل کرملین این است که حمایت عمومی از جنگ جامع بوده، اما عمیق نیست؛ یعنی اکثر روسها هر چیزی که پوتین یک پیروزی بداند را میپذیرند.
اعتماد کرملین
حمله ۷ اکتبر حماس و پاسخ نظامی شدید اسرائیل یک امتیاز تبلیغاتی برای روسیه بود و توجه را از اوکراین دور کرد. این اتفاق به پوتین اجازه داد تا در محکومیت بمباران غزه و حمایت آمریکا با بیشتر کشورهای جهان متحد شود.
بالاس اوربان، دستیار ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان که در دیدار ماه اکتبر رهبر مجارستان با پوتین شرکت داشت، گفت: «او متوجه تغییر تمرکز غرب شده است».
در اواخر اکتبر، گریگوری یاولینسکی، سیاستمدار لیبرال روس مهمان کرملین بود. او گفت که تلاش کرد تا با مقایسه کشتههای روسیه در اوکراین با کشتههای شوروی طی یک دهه در افغانستان، پوتین را تحت تأثیر قرار دهد.
یاولینسکی سخنانش در آن جلسه را اینگونه جمعبندی کرد: «اگر پوتین واقعا آماده است تا حداقل به آتشبس فکر کند، یاولینسکی که خودش در غرب اوکراین به دنیا آمده، حاضر است تا به عنوان مذاکرهکننده عمل کند».
او گفت: «اینکه که پوتین موافقت کرد برای مدتی طولانی با من صحبت کند، گویای تمایلش به مذاکره است».
گشایش آتشبس
حداقل از ماه سپتامبر، مقامات غربی سیگنالهای جدیدی دریافت کردهاند که نشاندهنده علاقه پوتین به آتشبس است.
سیگنالها از طریق کانالهای متعدد، از جمله از طریق دولتهای خارجی که با ایالات متحده و روسیه ارتباط دارند، میآیند. مقامات آمریکایی و دیگران گفتند که فرستادگان غیررسمی روسیه با طرفین در مورد خطوط توافق احتمالی که پوتین خواهد پذیرفت، صحبت کردهاند.
یک مقام بینالمللی که پاییز امسال با مقامات ارشد روسیه دیدار کرد، گفت: «پوتین و ارتش روسیه نمیخواهند خود را بیش از این تحت فشار بگذارند».
پوتین همچنین اظهاراتی مبهم در مورد بازبودن راه مذاکره ایراد کرده که عمدتاً توسط تحلیلگران غربی رد شده است.
برخی از تحلیلگران استدلال میکنند که با برقراری آتشبس، پوتین از جنگی طولانی منتفع خواهد شد و او میخواهد هرگونه مذاکره را تا بازگشت احتمالی دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا به کاخ سفید در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ به تعویق بیاندازد. مقامات گفتند که با توجه به عدم اطمینان موجود در جنگ، پوتین ترجیح میدهد زودتر به توافق برسد.
آنها گفتند که پروپاگانداهای پوتین به راحتی میتواند وضعیت موجود را به عنوان یک پیروزی به تصویر بکشد؛ ایجاد کریدوری زمینی به کریمه، ارتشی که در برابر ضدحمله اوکراین با تسلیحات غربی مقاومت کرده و الحاق چهار منطقه اوکراین به روسیه.
یکی از افراد گفت زمان ایدهآل توافق قبل از انتخابات ریاستجمهوری روسیه در ماه مارس خواهد بود. پوتین مطمئناً یک دوره ششساله دیگر را به دست خواهد آورد، اما او عمیقاً به انتخابات به عنوان نشانهای از حمایت داخلی اهمیت میدهد.
پوتین به طور علنی به موضع تهاجمی خود پایبند بوده و گفته که در برابر غرب که به دنبال نابودی تمدن ۱۰۰۰ ساله روسیه است، مقاومت میکند.
اما مقامات آمریکایی تغییری در موضع پوتین دیده و خاطرنشان میکنند که او دیگر خواستار کنارهگیری دولت زلنسکی نیست. آنها گفتند که آتشبسی که توسط پوتین مطرح شده، اوکراین مستقل با پایتختی کیف را حفظ میکند؛ اما کنترل نزدیک به ۲۰ درصد از خاک اوکراین که قبلاً فتح شده است را در دست روسیه قرار میدهد. آنها افزودند در حالی که پوتین سیگنال میدهد که برای چنین توافقی آماده است، منتظر است تا پیشنهاد به خصوصی به او ارائه شود.
در میان بسیاری از موارد اختلافی احتمالی، هدف اصلی پوتین دور نگه داشتن اوکراین از ناتو است. اما یکی از مقامات سابق روسیه گفت که اختلاف نظر در این زمینه برای پوتین باعث زدن زیر توافق نخواهد شد؛ زیرا انتظار نمیرود که ناتو در آیندهای نزدیک اوکراین را بپذیرد.
با این حال، مقامات ارشد آمریکایی گفتند که باور ندارند که در حال حاضر، هیچ یک از سیاستمداران برجسته اوکراینی با توافقی این همه قلمرو اوکراینی را در دستان روسیه باقی میگذارد، موافقت کند.
بنبست احتمالی دیگر ناشی از تلاشهای پوتین برای قراردادن ایالات متحده در مرکز مذاکرات است.
دولتهای ایالات متحده و روسیه کانالهایی برای ارتباط در مورد موضوعاتی از جمله مبادله زندانیان دارند. اما مقامات گفتند که ویلیام برنز، مدیر آژانس اطلاعات مرکزی سیآیای و سرگئی ناریشکین، مدیر سرویس اطلاعات خارجی روسیه آخرینبار حدود یک سال پیش در ترکیه با یکدیگر ملاقات کردند. مقامات آمریکایی میگویند که ایالات متحده از طرف اوکراین مذاکره نکرده و نخواهد کرد.
مقامات آمریکایی استدلال میکنند که بدون در نظر گرفتن پیشنهاد پوتین، اوکراین باید قدرت ماندگاری خود را نشان دهد و ایالات متحده باید نشان دهد که مایل است از اوکراین حمایت کند تا اعتماد به نفس پوتین مبنی بر اینکه زمان به نفع اوست و هر امتیازی که بخواهد میتواند بگیرد را کاهش دهد.
بسیاری در غرب نسبت به آتشبس تردید دارند؛ زیرا میگویند که پوتین برای حملهای دوباره مسلح میشود. ادگارز رینکوویچ، رئیسجمهور لتونی در مصاحبهای استدلال کرد که پوتین به جنگ متعهد بوده و رویای «تأسیس مجدد امپراتوری روسیه» را دارد.
رینکویکس درباره روسها گفت: «آنها به هیچ توافقی احترام نمیگذارند و بلافاصله وقتی زمان را مناسب ببینند، آن را را نقض میکنند».
تیتر یک در اکوایران
پربینندهترینها
-
خبرهایی از آتشبس در منطقه / چالشهای پیش روی بازار سرمایه
-
پیشروی ارتش کرملین در شرق؛ شهر کلیدی اوکراین سقوط کرد
-
تهدید این 5 کشور برای تجارت ایران
-
رکوردزنی تقاضای جهانی طلا؛ خرید فلز زرد به 100 میلیارد دلار رسید
-
همه سناریوهای روی میز/ تهران به حمله اسرائیل پاسخ خواهد داد؟
-
سناریوهای اصلاح قیمت سوخت/ کیهان: پیوستن به FATF به نفع اسراییل است
-
رییس کل بانک مرکزی در سمت خود ابقا شد/ فرزین از دولت سیزدهم به چهاردهم رسید
-
پیامی که به تلآویو ارسال شد؛ ترامپ نیامده با بیبی به مشکل میخورد؟
-
الجزیره؛ پنتاگون پاسخ ایران به حمله اسرائیل را محتمل میداند