در فرآیند مصادرههای اول انقلاب، دکتر حبیبالله پیمان نقش کلیدی داشت. روحانیون، بهجز دکتر بهشتی، درکی از سرمایهداری مدرن نداشتند و تنها سرمایهداری تجاری و سنتی را میشناختند.
دکتر پیمان به آنها تئوری جدایی مالکیت از مدیریت را آموزش داد؛ وقتی مشخص میشد کارآفرین تمام وجوه شرعی را پرداخته و بدهی بانکی ندارد، پیمان میگفت مالکیت برای خودشان باشد اما مدیریت آن باید در اختیار دولت قرار گیرد.
او در نشریه «امت» به احادیثی از پیامبر استناد میکرد که در بازار مدینه هر کس صبح زودتر میرفته، تا شب مالک آن فضا بوده و فردا هم دوباره این حق را داشت؛ بر اساس این استدلال، زمین، کسبوکار و مغازه مالکیت واقعی نداشتند.
