به گزارش اکوایران، بیش از 70 کشور دنیا حداقل برای یکبار به این فناوری روی آوردهاند. با این حال، منتقدان معتقدند که بارورسازی ابرها راهحلی کوتاهمدت با اثربخشی محدود است و نمیتواند جایگزین مدیریت مصرف آب یا اصلاح الگوی کشت شود. تجربه جهانی نشان میدهد که این روش معمولاً بارش را تنها چند درصد افزایش میدهد.
فناوری بارورسازی ابرها؛ امیدی برای بهبود منابع آبی؟
محمدمهدی جوادیانزاده، رئیس سازمان توسعه و بهرهبرداری فنآوریهای نوین آبهای جوی میگوید: بارورسازی پیوسته ابرها نیازمند بررسی چندین جنبه از این تکنولوژی دارد و باروری ابرها روشی برای تأثیرگذاری روی ابرهای طبیعی است و در این روش آب بیشتری از ابر به شکل باران یا برف گرفته میشود.
جوادیانزاده ادامه داد که کشور از سرمایه کافی برای مدیریت منابع آب جوی و بارورسازی ابرها برخوردار است، اما هنوز در زمینه توجیه علمی و عملی این موضوع و ایجاد انتظارات واقعی از این فناوری نیاز به کار بیشتری وجود دارد.
او تاکید دارد که اگر این موضوع به درستی توضیح داده نشود، ممکن است انتظاراتی فراتر از قابلیتهای فناوری ایجاد شود یا احساس ناامیدی نسبت به آن در بین جامعه و تصمیمگیرندگان شکل بگیرد.
به گفته جوادیانزاده در سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۴، ۳۷ پرواز با هواپیما، ۵۰ پرواز با پهپاد و بیش از ۶۰۰ ژنراتور زمینی در ۲۳ استان فعال بودهاند.
چالشهای بارورسازی ابرها در ایران
این مقام مسئول با اشاره به محدودیتها و چالشهایی که به دلیل تحریمها بر صنعت بارورسازی ابرها در ایران وجود دارد، گفت: کشور با کمبود شدید زیرساختها مواجه است. این کمبود شامل تجهیزات بارورسازی مانند هواپیما، پهپاد و ژنراتورهای زمینی، سنسورهای هوابرد و زمینی، رادارهای هواشناسی و آزمایشگاههای مجهز برای انجام تستهای آزمایشگاهی و آموزشهای تخصصی بهروز میشود.
با این حال، جوادیانزاده از پیشرفتهای خوب در این زمینه خبر داد و به برنامههای آینده سازمان اشاره کرد.
او در این خصوص ادامه داد: ایران در زمینه ساخت و تأمین مواد بارورسازی و ارتقای روشهای بارورسازی، از جمله استفاده از فلرهای سوزنده در محل، پهپادهای ساخت داخل و ژنراتورهای زمینی بارورسازی ابرها، اراده خود را به نمایش گذاشته است. در سالهای اخیر، فناوریهای مختلفی مانند فلرهای درجاسوز، پهپاد و ژنراتورهای زمینی که تولید داخلی هستند، در پروژههای بارورسازی مورد استفاده قرار گرفتهاند.
بارورسازی ابرها؛ راهحلی کارآمد یا مکمل؟
بااینکه بیش از دو دهه از عملیاتیسازی پروژه بارورسازی ابرها در ایران میگذرد و گزارشهای رسمی بهار امسال از سوی وزارت نیرو و مرکز ملی تحقیقات باروری ابرها، میزان افزایش بارشها در پی انجام این عملیاتها را ۱۰ تا ۲۰ درصد اعلام کرده است.
با این حال، صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات هوا، تأکید دارد که بارورسازی ابرها نمیتواند مشکل خشکسالی را حل کند و تنها برای موارد محدود، مانند تأمین آب پشت سدها، کاربرد دارد. از سوی دیگر حامیان این روش معتقدند که در شرایط کمبود آب، بارورسازی ابرها میتواند مکمل سایر راهکارها باشد.
این در حالی است که جوادیان زاده میگوید: با توجه به قرار گرفتن کشور ما در مناطق خشک و نیاز مبرم به ایران منابع آبی تجدیدپذیر، بارورسازی ابرها تنها به منظور افزایش بارش در حوضههای مختلف آبریز انجام میشود.
