به گزارش اکوایران، آمار کل‌های پولی در اسفندماه ۱۴۰۲ نشان می‌دهد نقدینگی در شهریور به ۷ هزار و ۸۸۰ هزار میلیارد تومان رسیده و رقم پایه پولی در سطح یک ۱۱۰۰ هزار میلیارد تومان قرار گرفته است. بنابراین با تقسیم عدد نقدینگی به عدد پایه پولی به عدد ۷.۱۶ می‌رسیم که نشان دهنده ضریب فزاینده در سیستم بانکی ایران است. به بیان ساده‌تر در این ماه به ازای یک واحد خلق پول توسط بانک مرکزی حدودا ۷ واحد اعتبار توسط شبکه بانکی خلق شده است.

با شروع سال جدید ضریب فزاینده وارد یک سیر صعودی شده، به طوریکه که در پایان بهار سال جاری به نزدیکی ۸ رسیده است. این ضریب در پایان خرداد ماه سال جاری به عدد ۷.۵۱ رسیده که رکورددار بالاترین ضریب فزاینده در ۱۲ ماه گذشته است.

ضریب فزاینده یک متغیر درون‌زا محسوب می‌شود نه برونزا؛ بنابراین صرفا با تغییرات نقدینگی و پایه پولی است شاهد تغییرات در ضریب فزاینده خواهیم بود.

پایه پولی توسط بانک مرکزی خلق می‌شود و با ورود به چرخه گردش پول در شبکه بانکی می‌تواند به چندین برابر پول بیشتر تبدیل شود که همان نقدینگی است. به این ضریب که باعث تبدیل پایه پولی به نقدینگی می‌شود ضریب فزاینده پولی نامیده می‌شود. به عبارت دیگر ضریب فزاینده سرعت تبدیل پایه پولی به نقدینگی است. اگر بتوان حجم نقدینگی موجود در جامعه را کنترل کرد تورم نیز مهار خواهد شد. بانک مرکزی به همین دلیل تلاش می‌کند با اجرای سیاست‌های پولی متنوع سرعت خلق نقدینگی را کاهش دهد.

ضریب فزاینده اسفند در کمترین سطح ۱۲ ماهه

بر اساس آمارهای بانک مرکزی، در اسفند ماه سال گذشته میزان نقدینگی در سطح ۷۸۸۰ هزار میلیارد تومان (همت) قرار گرفت که نسبت به بهمن ماه همان سال ۸۴۸ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است و پایه پولی در این ماه با افزایش ۵۲۵ همتی نسبت به بهمن ماه به سطح ۱۱۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. از تقسیم این دو متغیر به یکدیگر ضریب فزاینده بدست آمده که نشان می‌دهد این ضریب در اسفند ۱۴۰۲ معادل ۷.۱۶ بوده است. به بیان ساده تر در این ماه به ازای یک واحد خلق پول توسط بانک مرکزی حدودا ۷ واحد اعتبار پولی توسط شبکه بانکی خلق اعتبار با نقدینگی می شود.

030620

با یک نگاه اجمالی به روند ضریب فزاینده از خرداد ماه سال گذشته تا بهمن ماه همین سال خواهیم دید که بر اساس روند ضریب فزاینده در ۱۰ ماهه انتهایی سال ۱۴۰۲، روند این ضریب تا بهمن‌ماه صعودی بوده و تا سطح ۷.۴۲ بالا رفته است اما به یکباره در اسفند ماه با کاهش مواجه شده و با افتی شدید به ۷.۱۶ رسیده است.

 این ضریب تا دی ماه نوسانات زیادی را تجربه نکرده است اما ناگهان در بهمن ماه با افزایش ۱۰۱ هزار میلیارد تومانی نقدینگی، ضریب فزاینده به ۷.۴۲ رسید که بالاترین ضریب فزاینده در سال گذشته را ثبت کرد اما با گذر از بهمن ماه، در اسفند سال گذشته این نرخ ۳.۵ درصد کاهش یافت به عبارت دیگر،  قدرت نقدینگی‌زایی نظام بانکی در اسفندماه به شدت کاهش پیدا کرده است.

ضریب فزاینده در سال جاری

با شروع سال جدید ضریب فزاینده وارد یک سیر صعودی شده است. این ضریب در پایان خرداد ماه سال جاری به عدد ۷.۵۱ رسیده که رکورددار بالاترین ضریب فزاینده در ۱۲ ماه گذشته است. به عبارت ساده‌تر قدرت نقدینگی‌زایی نظام بانکی در بهار سال جاری افزایش پیدا کرده است.