به گزارش اکوایران، دادههای گمرک بیانگر آن است که بخش عمدهای از منابع ارزی کشور در این دوره صرف تامین نیازهای اساسی مردم و نهادههای دامی و کشاورزی شده است. در واقع، استمرار واردات کالاهای اساسی نقش مهمی در حفظ امنیت غذایی، تنظیم بازار و حمایت از تولید داخلی ایفا میکند. به گفته کارشناسان، استمرار واردات این اقلام نقشی تعیینکننده در تضمین امنیت غذایی، تنظیم بازار داخلی و حمایت از چرخه تولید ملی دارد.
در عین حال، تمرکز بالای واردات بر کالاهای اساسی میتواند نشانه وابستگی کشور به تامین خارجی در برخی حوزههای حیاتی باشد؛ موضوعی که لزوم توجه به تقویت تولید داخلی و مدیریت بهینه منابع ارزی را بیش از پیش برجسته میکند.
دادههای گمرک نشان میدهد در بازه زمانی مورد بررسی «ذرت دامی» با کسب بیشترین حجم واردات، جایگاه نخست را در فهرست کالاهای وارداتی از آن خود کرده است.
دادههای رسمی گمرک نشان میدهد که پس از ذرت دامی، «طلا» در جایگاه دوم اقلام وارداتی قرار گرفته است. این در حالی است که واردات طلا با وجود حفظ رتبه دوم، نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش چشمگیر ۴۷ درصدی مواجه بوده است.
میزان صادرات غیر نفتی در بازه زمانی مورد بررسی در حدود 48.8 میلیون تن و به ارزش 16.5 میلیارد دلار بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، افزایشی 1.46 درصدی در وزن و کاهشی 5.51 درصدی در ارزش دلاری داشته است. همچنین میزان واردات کشور در این مدت، با کاهشی 3.23 درصدی در وزن و 14.20 درصدی در ارزش دلاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، به 12.2 میلیون تن و 17.6 میلیارد دلار رسید.
آمار منتشر شده نشان میدهد که در مدت زمان مورد بررسی، «ذرت دامی»، «طلا به شکل خام»، «سایر تلفنهای هوشمند غیرمذکور»، «کنجاله» و «دانه سویا تراریخته» پنج کالای نخست وارداتی بودهاند.
وضعیت واردات محصولات غیرنفتی
ارزیابی از روند واردات کشور در بهار سال جاری نشان میدهد در مدت زمان مورد بررسی ارزش واردات «ذرت دامی» به یک میلیارد و 169 میلیون دلار رسید و صدرنشین کالای وارداتی شد.
از سوی دیگر با توجه به دادههای گمرک میتوان گفت ارزش «طلا به اشکال خام (ازجمله طلای آبکاری شده باپلاتین) برای مصارف غیرپولی» هم در این مدت کمی بیش 926 میلیون دلار بوده است.
از سوی دیگر روند واردات کالا به کشور نشان میدهد، سهم ارزشی «سایر تلفنهای هوشمند غیر مذکور» هم در بازه زمانی مورد بررسی برابر با 674 میلیون دلار بوده، این کد وارداتی شامل تلفنهای هوشمندی که به صورت قطعه قطعه شده وارد شده و در ایران سرهم میشوند، نمیشود. این آمار نشان دهنده اهمیت واردات این کالا و تقاضای آن در داخل کشور است که باعث شده میزان واردات این محصول در رتبه سوم وارداتی کشور باشد.
بررسیها نشان میدهد ارزش «کنجاله سویا» هم برابر با 641 میلیون دلار بوده و ارزش«دانه سویا تراریخته» هم 519 میلیون دلار برآورد شده است.
با استناد به دادههای اعلامشده، ارزش واردات «برنج کامل سفیدشده، صیقلی یا براق» بهعنوان یکی از کالاهای اساسی در این مدت به ۴۹۴ میلیون دلار رسیده است. در سال جاری، بازار داخلی با افزایش قابلتوجه قیمت برنج روبهرو شد، بهطوریکه بهای برنج داخلی از مرز ۳۵۰ هزار تومان برای هر کیلوگرم عبور کرد. این رشد قیمتی موجب شد وزارت جهاد کشاورزی سیاست واردات برنج حتی در فصل برداشت را در دستور کار قرار دهد.
دادههای گمرک نشان میدهد، در رده بعدی کالاهای وارداتی «قطعات منفصله برای تولید اتومبیل سواری» با ارزش 426 میلیون دلار قرار دارد و در این مدت 333 میلیون دلار «تراکتور فقط با موتور پیستونی درونسوز...» وارد کشور شده است.
از سوی دیگر برآورد صورت گرفته نشان میدهد ارزش «روغن دانه آفتابگردان، روغن گلرنگ یا زعفران کاذب، خام» در بازه زمانی مورد بررسی برابر با 333 میلیون دلار بوده و در این مدت ارزش «شکر تصفیه نشده و ...» هم به 226 میلیون دلار رسید.
ذخیرهسازی استراتژیک
این در حالی است کمبود و افزایش قیمت کالاهای اساسی در دوران جنگ ۱۲ روزه به یکی از دغدغههای اصلی مردم تبدیل شد. در این مدت، فشار بر شبکه توزیع کالاهای ضروری و نیز نوسانات شدید قیمتی، امنیت روانی و معیشتی خانوارها را تحت تأثیر قرار داد. صفهای طولانی برای خرید اقلام اساسی در آن دوران موجب شد تا دولت برای رفع این مشکل اقدام به تزریق کالای اساسی در بازار کند، اقدامی که موجب شد تا این دوران با کمترین تنش سپری شود.
از سوی دیگر متولیان بخشهای مختلف هم برای کاهش تنش در بازار از تامین این اقلام در بازار خبر دادند؛ در این خصوص سخنگوی وزارت صمت در گفتوگویی اعلام کرد: «در دوران جنگ ۱۲ روزه، تامین کالاهای اساسی به اولویت نخست دولت تبدیل شد. با وجود فشارهای ناشی از شرایط خاص، تلاش کردیم با استفاده از ذخایر راهبردی، نیاز بازار را تا حد ممکن پاسخ دهیم.»
از سوی دیگر وزارت جهاد کشاورزی هم در آن دوران اعلام کرد، «بخشی از کمبودها به دلیل تأخیر در ورود محمولههای وارداتی بود. در حال حاضر با تسریع در ترخیص کالا از بنادر و فعالسازی ذخایر موجود، روند تأمین به حالت عادی بازمیگردد».
اما در این میان یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس به نکته جالبی اشاره کرد و آن این بود که «درس مهم جنگ ۱۲ روزه این است که برای امنیت غذایی کشور باید ذخیرهسازی راهبردی کالاهای اساسی در سطحی فراتر از نیاز روزمره برنامهریزی شود»؛ اظهارنظری که با پایان جنگ دولت آن را در دستور کار قرار داد و آمارهای چهار ماه نشان میدهد که دولت ذخیره کالای اساسی و استراتژیک را در اولویت قرار داده است.
