نقشه راه ضدایرانی در شورای حکام/ چرا مذاکرات گروسی در تهران بی‌ثمر شد؟

به گزارش اکوایران، امروز -30 آبان- فضای سیاسی کشور تحت تاثیر اخبار منتشر شده درخصوص پیش ‌نویس قطعنامه احتمالی علیه ایران در شورای حکام قرار گرفته است. 

انتشار پیش‌نویس قطعنامه ضدایرانی

سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان موسوم به تروئیکا در آستانه برگزاری نشست فصلی شورای حکام، پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به دبیرخانه شورا ارائه کرده‌اند که در آن از مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواسته شده است تا یک «گزارش جامع» درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران، برای بررسی در نشست اسفند ماه ۱۴۰۳ شورای حکام تهیه کند.

بر اساس گزارش محرمانه دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل که روز گذشته -29 آبان- به دست آسوشیتدپرس رسید، ذخایر اورانیوم با غنای بالای ایران بیش از پیش افزایش یافته است.

در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آمده است که تا 26 اکتبر، ایران 182.3 کیلوگرم اورانیوم غنی شده تا 60 درصد دارد که نسبت به آخرین گزارش در ماه اوت 17.6 کیلوگرم افزایش داشته است.

در این گزارش آمده است که یک روز پس از اینکه رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ایران را ترک کرد، در 16 نوامبر، بازرسان آژانس تایید کردند که «ایران اجرای اقدامات مقدماتی را با هدف توقف افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده تا سقف 60 درصد خود در سایت‌های هسته‌ای زیرزمینی در فردو و نطنز را آغاز کرده است.»

آنطور که خبرگزاری فرانسه، نوشته است، یک منبع دیپلماتیک که نخواست نامش فاش شود به خبرگزاری فرانسه گفت: «کشورهای غربی روز چهارشنبه به طور رسمی قطعنامه انتقادی جدیدی را پیش از نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند و متن آن رسماً پیش از نیمه شب سه‌شنبه ارسال شد» و منبع دیپلماتیک دوم نیز این اطلاعات را تأیید کرد. پیش از این وزیر امور خارجه ایران نسبت به ارائه قطعنامه جدید هشدار داده و گفته بود که چنین اقدامی «تنها موضوع را پیچیده‌تر خواهد کرد».

فشار غرب و پیشنهاد ایران: مذاکره بر سر محدودیت ذخایر اورانیوم ناکام ماند؟

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و دیپلمات‌ها روز سه‌شنبه به رویترز گفتند که ایران با پیشنهاد محدود کردن ذخایر اورانیوم خود در سطح پیش از درجه تسلیحات، تلاش بی‌نتیجه‌ای را برای جلوگیری از فشار غرب برای صدور قطعنامه‌ای علیه خود در نشست هیات ناظر هسته‌ای سازمان ملل دنبال کرده است.

یکی از دو گزارش محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کشورهای عضو، می‌گوید ایران پیشنهاد داده است که ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را با خلوص تا 60 درصد، نزدیک به حدود 90 درصد تسلیحات، افزایش ندهد، و آمادگی‌های لازم را نیز برای انجام این کار فراهم کرده است.

دیپلمات‌ها گفتند که این پیشنهاد مشروط به این است که قدرت‌های غربی از تلاش خود برای صدور قطعنامه‌ای علیه ایران در نشست سه‌ماهه این هفته شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دلیل عدم همکاری ایران با آژانس دست بکشند و افزودند که فشار برای صدور قطعنامه بدون توجه به این پیشنهادات ادامه دارد.

در یکی از دو گزارش سه ماهه آژانس آمده است: در سفر هفته گذشته رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران، «امکان عدم گسترش بیشتر ذخایر اورانیوم غنی‌شده تا 60 درصد توسط ایران مورد بحث قرار گرفت».

دیپلمات‌های غربی پیشنهاد ایران را به‌عنوان یک تلاش لحظه آخری دیگر برای اجتناب از فشار در جلسه شورای حکام رد کردند.

در این گزارش آمده است که ذخایر اورانیوم غنی شده تا 60 درصد ایران در سه ماهه گذشته 17.6 کیلوگرم افزایش یافته و تا 26 اکتبر به 182.3 کیلوگرم رسیده است.

بازرسان جدید و تنش‌های قدیمی/ گروسی امیدوار به توافق با پزشکیان

در گزارش دوم آمده است که ایران همچنین موافقت کرده است که اجازه دهد چهار «بازرس باتجربه» دیگر در ایران کار کنند. این پس از آن است که سال گذشته تعدادی از بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از فعالیت در ایران منع شدند و آژانس آن را «ضربه بسیار جدی» به توانایی‌های نظارتی خود در ایران خواند.

دیپلمات‌ها گفتند که آن‌ها نمی‌توانند همان بازرسانی باشند که مجوزشان لغو شده بود.

انتشار این گزارش‌ها به دلیل سفر گروسی به تعویق افتاد، که طی آن او امیدوار بود مسعود پزشکیان، رییس جمهور ایران را متقاعد کند که به بن بست با آژانس بین المللی انرژی اتمی پایان دهد، به ویژه بر سر مسائل طولانی مدتی مانند ردیابی اورانیوم غیرقابل توضیح در سایت‌های اعلام نشده و گسترش نظارت آژانس در مناطق بیشتر.

به گفته دیپلمات‌ها، پیش‌نویس قطعنامه مورد حمایت بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایالات متحده در محکومیت ایران به اتهام همکاری ضعیف با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، همچنین آژانس را موظف می‌کند که «گزارش جامعی» درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران ارائه کند.

مکانیزم ماشه در افق

در همین راستا خبرگزاری رویترز مدعی شده که دیپلمات‌های غربی پیشنهاد ایران برای کاهش سطح غنی سازی در ازای جلوگیری از صدور قطعنامه در در نشست شورای حکام را رد کرده‌اند.

به ادعای این خبرگزاری و به نقل از دیپلمات‌ها پیش ‌نویس قطعنامه احتمالی که توسط بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایالات متحده طراحی شده ایران را با ادعای همکاری ناکافی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی محکوم می‌کند، در این قطعنامه ادعایی همچنین از آژانس می‌خواهد که گزارش جامع‌تری در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران منتشر کند.

در ادامه این گزارش نیز ادعا شده است که تردیدی وجود ندارد که این قطعنامه در شورای حکام تصویب خواهد شد. چرا که آخرین قطعنامه‌ای که علیه ایران در ماه ژوئن تصویب شد تنها با مخالفت روسیه و چین همراه بود.

به ادعای رویترز هدف از این اقدام، فشار به ایران برای بازگشت به میز مذاکرات و همچنین توافق بر سر محدودیت‌های جدیدی در باب برنامه‌های هسته‌ای ‌خود است. در چنین شرایطی یک دیپلمات ارشد ادعا کرد که «اگر در نشست هفته جاری شورای کشورهای عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تروئیکای اروپایی قطعنامه‌ای را علیه ایران صادر کند، بعید است تهران به این تعهدات پایبند بماند.»

به ادعای وال استریت ژورنال، دیپلمات‌ها مدعی‌اند که قطعنامه شورای حکام اولین گام برای آماده‌سازی زمینه برای بازگشت احتمالی همه تحریم‌های تعلیق شده بر اساس توافق هسته‌ای 2015 خواهد بود.

این در حالی است که مکانیسم ماشه در اکتبر 2025 منقضی می‌شود. در سال 2018 دونالد ترامپ، ایران را از برجام خارج و تحریم‌های تازه‌ای را علیه تهران تعریف کرد. با این همه بخش عمده‌ای از تحریم‌های بین‌المللی به طور رسمی به حالت تعلیق باقی مانده و به کشورهایی مانند روسیه و چین اجازه می‌دهد تا با تهران تجارت قانونی داشته باشند.

نقشه راه ضد ایرانی غرب در شورای حکام

 لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال، که مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران را از نزدیک دنبال می‌کند، در یک رشته توئیت از  یک مسیر احتمالی از سوی تروئیکای اروپایی و ایالات متحده برای فشار بر جمهوری اسلامی ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر داده است.

به نوشته نورمن، البته تصمیمات آتی شورای حکام به تصمیمات تهران و واشنگتن بستگی دارد.

عراقچی تصمیم 3 کشور اروپایی برای ارائه قطعنامه در شورای حکام را محکوم کرد

 سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه امروز -30 آبان- در تماس تلفنی با ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه از اقدام تحریک‌آمیز کشورهای اروپایی در تصویب تحریم‌های جدید ایران به شدت انتقاد کرد.

عراقچی همچنین تصمیم سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس برای ارائه قطعنامه در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را محکوم کرد و گفت این حرکت سه کشور اروپایی در تقابل آشکار با فضای مثبت ایجاد شده در تعاملات ایران و آژانس تلقی می‌شود و صرفا به پیچیده‌تر شدن موضوع خواهد انجامید.

ایران پاسخ اقدامات شورای حکام را خواهد داد

عراقچی همچنین در گفت‌وگوی تلفنی با گروسی، با اشاره به سفر او به ایران تاکید کرد که تفاهمات صورت‌گرفته در جریان این سفر، بار دیگر حسن نیت و اراده جمهوری اسلامی ایران را برای ارتقای تعاملات و همکاری‌ها با آژانس اثبات نمود.

در این گفت‌وگوی تلفنی، همچنین دو طرف بر اراده خود برای ادامه مسیر گفت‌وگو و تعامل به منظور حل‌و‌فصل اختلافات و پرداختن به دیگر موضوعات در دستور کار و پرهیز از رویکردهای غیرسازنده و تقابلی تاکید کردند.

رییس دستگاه دیپلماسی همچنین تصریح کرد: در صورتی که طرف‌های مقابل بی‌توجه به حسن نیت و رویکرد تعاملی ایران، اقدامات غیرسازنده را در نشست شورای حکام از طریق صدور قطعنامه در دستورکار قرار دهند، ایران به نحو مقتضی و متناسب پاسخ خواهد داد.

وزیر امور خارجه فرانسه: تلاش می‌کنیم با آلمان و انگلیس به مذاکرات هسته‌ای با ایران بازگردیم

وزارت امور خارجه فرانسه در بیانیه‌ای اعلام کرد که ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه در گفت‌وگوی تلفنی خود با عباس عراقچی، همتای ایرانی خود تاکید کرد که فرانسه به همراه شرکای آلمانی و انگلیسی خود به تلاش‌ها برای بازگشت به مذاکرات با ایران بر سر موضوع برنامه هسته‌ای آن به منظور یافتن راهکاری دیپلماتیک ادامه می‌دهد.

در بیانیه وزارت امور خارجه فرانسه آمده است که بارو مدعی شده «گسترش تنش‌های هسته‌ای» از سوی ایران بسیار نگران‌کننده بوده و در بردارنده خطر اشاعه تسلیحات اتمی است.