به گزارش اکوایران، در حالی که تهران سعی دارد با واقعیت پایان حضور چندین‌ساله‌اش در سوریه کنار بیاید، روایت رسمی آن را دسیسه‌ای آمریکایی-اسرائیلی خوانده است.

دولت اسد برای سال‌ها نقش محوری در اتصال ایران به متحد اصلی خود در لبنان، یعنی حزب‌الله، ایفا کرده و به جمهوری اسلامی اجازه داده که برنامه ضداسرائیلی خود را پیش ببرد.

در وضعیت کنونی مقامات و رسانه‌های ایران نشانه‌هایی از آمادگی برای تغییری آشکار و سازگار با شرایط را ارائه دادند؛ روایتی جدید که در آن از اصطلاحات کمتر توهین‌آمیز علیه حکام جدید سوریه استفاده شده و شاید قصد تعامل با آنان، علی‌رغم سقوط اسد، مطرح باشد.

کمپین چندجانبه؛ ایران چه گزینه‌هایی دارد؟

با این همه، به نوشته المانیتور، تهران نارضایتی خود را از سوریه‌ی جدید نشان داده است؛ کشوری که ایران میلیاردها دلار برای تثبیت نفوذ خود در آن هزینه کرده و منتقدان می‌گویند این نفوذ با فرار اسد به مسکو دود شد و به هوا رفت.

حکومت سوریه تحت رهبری اقلیت علوی سوریه قرار داشت. اما شورشیانی که آن را سرنگون کردند، سنی‌هایی هستند که پویایی‌های جدیدی معرفی کرده‌اند که به نظر ایران در آن جایی ندارد.

بشار اسد

اگر قرار باشد از کتاب بازی قدیمی استراتژی‌های منطقه‌ای پیروی شود، تهران احتمالاً به یک کمپین چندجانبه متوسل خواهد شد، بودجه‌ای برای مخالفان احتمالی داخل سوریه اختصاص خواهد داد تا آنان بتوانند هر فضا و روند سیاسی نامطلوبی را مختل کنند.

در این راستا، رقابت با آنکارا اهمیت ویژه‌ای دارد. تهران ممکن است به تعامل با دشمنان ترکیه، یعنی نیروهای کرد در شمال شرق سوریه، فکر کند. حتی اگر این هدف غیرواقعی به نظر برسد، هرگونه موفقیت در حمایت از کردها به ایران اهرمی برای به چالش کشیدن نفوذ ترکیه در سوریه جدید می‌دهد.

شاید مهم‌تر از این، تهران ممکن است روی نارضایتی احتمالی درون جامعه علوی، که دهه‌ها تحت حکومت دو اسد از امتیازاتی برخوردار بودند، حساب باز کند.

ایران سابقه طولانی در حمایت مخفیانه از گروه‌های شیعه در کشورهای عربی سنی‌مذهب منطقه، به‌ویژه در عربستان سعودی و بحرین، دارد. این دو کشور در موارد متعدد مدعی کشف شبکه‌های جاسوسی و گروه‌های مخالف همسو با ایران شده‌اند.

در سال ۲۰۱۶، اعدام شیخ نمر النمر، روحانی برجسته شیعه، توسط عربستان باعث حمله تندروها به سفارت عربستان در تهران شد. در پاسخ، ریاض روابط دیپلماتیک خود را قطع کرد؛ وقفه‌ای که هفت سال بعد با توافق صلح میانجی‌گری شده توسط چین پایان یافت.

با وجود تلاش ایران برای عادی‌سازی روابط، این توافق تاکنون اقدامات ملموسی برای ایجاد روابط دوستانه واقعی به همراه نداشته و تلاش‌های اخیر برای بهبود روابط با بحرین نیز هنوز نتیجه‌ای نداشته است.

تمایل به بهبود روابط میان این دو کشور عربی می‌تواند به گسست از سیاست قبلی اشاره داشته باشد. با این حال، به نظر می‌رسد تهران همان سیاست را در سوریه تکرار می‌کند، جایی که امیدوار است عدم قطعیت بتواند زمینه موفقیت را فراهم کند.