به گزارش اکوایران، در رویکرد «اول آمریکا»ی دونالد ترامپ در سیاست خارجی، به نظر میرسد اسرائیل یک استثنا باشد؛ بازیگری که حتی وقتی سیاستهایش از منافع ایالات متحده یا ترجیحات شخصی خود رئیسجمهور فاصله میگیرد، باز هم حمایت دریافت میکند. رهبران اسرائیل دوست دارند درباره ارزشهای مشترک دو طرف صحبت کنند، که البته بخشی از توضیح این موضوع است، اما دلایل دیگری هم وجود دارد.
بر اساس گزارش فارنپالسی، اسرائیل حامیان زیادی در حلقه نزدیک ترامپ دارد؛ از جمله مارکو روبیو وزیر خارجه، استیو ویتکاف فرستاده ویژه در امور خاورمیانه، و مایک هاکبی سفیر آمریکا در اسرائیل، بهعلاوه شمار زیادی از اهداکنندگان مالی حامی اسرائیل. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، هم در جلب رضایت و چاپلوسی از ترامپ مهارت نشان داده است؛ از نامگذاری شهرکها به نام او گرفته تا ستایش دستاوردهایش و بازی با خودشیفتگی او. نتانیاهو همچنین در میان جمهوریخواهان کنگره و رسانههای حامی ترامپ مثل فاکسنیوز، OAN و نیوزمکس پشتیبانی قدرتمندی دارد. این ترکیب حمایت رسانهای، پشتیبانی کنگره و چاپلوسی در لحظهای کلیدی برای اسرائیل کارساز شد: زمانی که ترامپ تصمیم گرفت در حمله اسرائیل به زیرساخت هستهای ایران در ژوئن همراه شود.
با این حال، تصور سناریوهایی که در آن ترامپ پشت اسرائیل را خالی کند دشوار نیست. رئیسجمهور آمریکا شخصیتی دمدمیمزاج دارد و بارها به دوستان خود پشت کرده است. کانادا، دانمارک، آلمان و بریتانیا تنها بخشی از متحدان نزدیک آمریکا هستند که طعم تند رویه و رفتار او را چشیدهاند. او حتی پس از سالها تمجید از روسیه و ولادیمیر پوتین، اکنون شروع به انتقاد از آنها کرده، توان نظامی روسیه را به تمسخر گرفته و خواستار بازپسگیری همه قلمرو اوکراین شده است.
همچنین سیاست آمریکا در خاورمیانه همیشه با اسرائیل همسو نیست. ایالات متحده با حوثیهای یمن توافق صلح جداگانهای امضا کرد، هرچند این گروه همچنان به حمله علیه اسرائیل ادامه داد. در سوریه، ترامپ با تشویق متحدان خلیج فارس، احمد الشرع (مبارز سابق و رئیسجمهور کنونی) را ستود و تحریمها را برداشت، در حالی که اسرائیل سوریه را بمباران کرده، از دروزیها علیه دولت او حمایت کرده و بخشهایی از مرزهای سابقاً غیرنظامی را اشغال کرده است.
غزه بهویژه میتواند به منبعی از ناکامی بدل شود. ترامپ پوتین را بهخاطر ادامه جنگی بیپایان و بیحاصل نکوهش کرد، با اینکه خود آمریکا برای میانجیگری امتیازهای بزرگی به روسیه پیشنهاد داده بود، از جمله اجازه حفظ سرزمینهای اشغالشده، رد عضویت اوکراین در ناتو و کاهش تحریمها. با حمایت ترامپ، ویتکاف تلاش کرد میانجی جنگ اسرائیل و حماس شود و در ازای آزادی گروگانها، جنگ را پایان دهد. اما نتانیاهو بر نابودی کامل حماس پافشاری دارد؛ شرطی که تقریباً غیرممکن است پذیرفته شود. اظهارات اخیر ترامپ مبنی بر اینکه اجازه الحاق کرانه باختری را نخواهد داد، همراه با طرح آمریکا برای غزه که شامل حرکت به سمت تشکیل دولت فلسطین است، نشان میدهد او آماده است از مواضع اسرائیل فاصله بگیرد. ترامپ بارها ادعا کرده که شایسته دریافت جایزه صلح نوبل است، و نتانیاهو (مثل پوتین) مانعی بر سر راه او به حساب میآید.
ترامپ به دنبال «برندگان» میگردد، و ناکامیهای روسیه در اوکراین علاقه او به پوتین را کمرنگ کرده است. در مقابل، پوشش رسانهای مثبت از عملیات نظامی چشمگیر اسرائیل علیه ایران در تصمیم ترامپ برای پیوستن به آن نقش داشت. اما همانطور که موفقیت نظامی حمایت به همراه میآورد، شکست نظامی میتواند تحقیر به بار آورد، و اسرائیل در غزه ظاهراً درجا میزند، در حالی که بحرانی انسانی عظیم ایجاد کرده که موجی از انتقادها را به دنبال دارد.
اسرائیل همچنین روابط آمریکا با متحدان خلیج فارس را که ترامپ نزدیکی ویژهای با آنها دارد، پیچیده کرده است. گزارشها حاکی است ترامپ از نتانیاهو بهخاطر حمله اخیر به قطر، کشوری که میزبان نیروهای آمریکایی است و حتی یک هواپیما به ترامپ هدیه داده به شدت خشمگین شد و گفته است: «او داره منو به ... میده.»
نتانیاهو نیز همیشه وفادار مطلق به ترامپ نبوده است. پس از آنکه نخستوزیر اسرائیل در سال ۲۰۲۰ به جو بایدن بابت پیروزی انتخاباتیاش تبریک گفت، ترامپ به شدت واکنش نشان داد و در سال ۲۰۲۱ به روزنامهنگار باراک راوید گفت که از نتانیاهو «وفاداری» انتظار داشته و او «میتوانست سکوت کند. او اشتباه بزرگی مرتکب شد.» ترامپ سپس افزود: «......»
اگرچه بخش زیادی از ساختار حزب جمهوریخواه بهشدت از اسرائیل حمایت میکند، اما این حمایت در پایگاه «عظمت را به آمریکا بازگردانیم» (MAGA) ترامپ چندان یکدست نیست. در ماه ژوئیه، مارجری تیلور گرین از چهرههای شاخص این جریان، اقدامات اسرائیل در غزه را «نسلکشی» خواند. تاکر کارلسون، مجری مشهور پادکست، حتی امسال پیشنهاد کرد که آمریکا باید اسرائیل را «رها کند» و بگذارد خودش جنگهایش را پیش ببرد. ترامپ بارها نشان داده که از پشتیبانی کامل پایگاه جمهوریخواه برخوردار است و همین ممکن است باعث شود اگر رئیسجمهور تصمیم بگیرد مسیر دیگری در پیش بگیرد جمهوریخواهان حامی اسرائیل در کنگره حمایت خود را تعدیل کنند.
حتی فراتر از چهرههایی چون گرین و کارلسون، جنبش MAGA آشکارا نسبت به کمک خارجی خصومت دارد، و اسرائیل بزرگترین دریافتکننده این کمکهاست. علاوه بر این، حمایت از اسرائیل در میان جوانان آمریکایی بسیار نامحبوب است: کمتر از ۱۰ درصد بزرگسالان زیر ۳۴ سال نظر مثبتی به نتانیاهو و سیاستهای اسرائیل در غزه دارند.
چرخش ترامپ علیه اسرائیل بیشتر میتواند به شکل کاهش حمایت یا انتقاد از سیاستهای مشخص ظاهر شود تا یک تغییر کلی و بنیادی. حتی اگر ترامپ بیش از این از نتانیاهو دلسرد شود، بعید است همکاری اطلاعاتی، فروش سلاح و دیگر ارکان اصلی رابطه را قطع کند. نتانیاهو نیز به نوبه خود اعلام کرده که اسرائیل باید آماده انزوا باشد تا اینکه بر سر مسائل امنیتی امتیاز بدهد.
با این حال، خطرات برای اسرائیل قابلتوجه است. کمکهای آمریکا تنها مالی نیست بلکه نمادی است از اینکه اسرائیل از پشتیبانی کامل واشنگتن برخوردار است؛ پیامی برای دشمنان و متحدان بهطور همزمان. کاهش این کمکها بودجه دفاعی اسرائیل را تحت فشار میگذارد و ممکن است روند خرید سامانههای پیشرفته را کند کند. در عین حال، انتقاد علنی، رقبای اسرائیل را جسورتر کرده، بازدارندگی را تضعیف میکند و دیپلماسی آن با دیگر شرکایی را که چشم به مواضع آمریکا دارند دشوار میسازد.
در نهایت، سرنوشت اسرائیل در دوران ترامپ کمتر به منافع استراتژیک مشترک وابسته خواهد بود و بیشتر به برداشتهای متغیر رئیسجمهور از «وفاداری، موفقیت و پاداش شخصی» بستگی خواهد داشت. سابقه ترامپ نشان میدهد اگر او احساس بیوفایی کند یا ببیند سیاستهای آن متحد مانع جاهطلبیهایش برای افتخار میشود، هیچ متحدی در امان نیست. برای اسرائیل، این بدان معناست که حتی ریشههای عمیق همکاریهای نظامی، اطلاعاتی و سیاسی تضمینی در برابر دمدمیمزاجیهای ترامپ نیست.
کاهش کمکها، انتقاد علنی یا معاملهگریهای موردی شاید به معنای گسست کامل نباشد، اما هرکدام بهنوبه خود بازدارندگی اسرائیل را فرسوده کرده، دشمنانش را جسور میکند و به دیگر شرکا نشان میدهد که تعهد واشنگتن قابلچانهزنی است. در منطقهای که اعتبار همچون ارز عمل میکند، حتی احتمال رها شدن از سوی مهمترین متحد، میتواند بهاندازه واقعیت آن آسیبزا باشد.
