به گزارش اکوایران، در تابستان امسال، پس از عملکرد ضعیف در انتخابات مجلس سنا، حزب حاکم لیبرالدموکرات ژاپن (LDP) و شریک ائتلافیاش خود را در شرایطی یافتند که بدون داشتن اکثریت در هیچیک از دو مجلس پارلمان مجبور به حکمرانی شوند. شوک دیگر، افزایش چشمگیر آرای حزب راست رادیکال و پوپولیست سانسِیتو بود؛ حزبی که از یک کانال یوتیوب در دوران همهگیری کرونا آغاز شد. شعار سانسیتو «اول ژاپن» است و کارزار انتخاباتیاش ترکیبی بود از کاهش مالیات، حمایت از کشاورزان، تردید نسبت به واکسنها و محدودیت بر مهاجرت و سرمایهگذاری خارجی.
با این حال، حزب لیبرالدموکرات (LDP) همچنان بیشترین کرسیهای پارلمان را در اختیار دارد و مجلس سنا قدرت کمتری از مجلس نمایندگان دارد. با این وجود، مشکلات انتخاباتی حزب لیبرالدموکرات منجر به استعفای نخستوزیر شیگرو ایشیبا شد. قرار است در ۴ اکتبر، این حزب رهبر جدیدی برگزیند که ناچار خواهد بود برای جلب حمایت احزاب کوچکتر تلاش کند و همزمان اعتماد رأیدهندگان ناراضی در جناح راست را دوباره به دست آورد.
به گزارش بلومبرگ، سانسیتو بارها درباره «تهاجم خاموش» خارجیها هشدار داده است. رهبر حزب، سوهی کامیا، در یکی از تجمعهای انتخاباتی از اصطلاحی تحقیرآمیز برای کرهایهای مقیم ژاپن استفاده کرد و بلافاصله عذرخواهی کرد. در کتابی که حزب در سال ۲۰۲۲ منتشر کرد، آمده بود که ترسهای ناشی از کووید بهوسیله «سرمایه مالی یهودیان بینالمللی» تشدید شده است. حزب میگوید متن کتاب بعداً به دلیل «واژگان گمراهکننده» اصلاح شده و مواضع ضدیهودی ندارد؛ کامیا نیز در کنفرانس خبری تابستان امسال همین را تأکید کرد.
کامیا در بیانیهای از طریق سخنگوی خود گفت بسیاری از حامیان حزب افراد ۳۰ تا ۵۰ سالهای هستند که با وجود رونق بازار سهام و افزایش سود شرکتها، تحت فشار اقتصادی بیشتری قرار گرفتهاند. او افزود: «این شرایط فقط به افزایش بازده سهامداران منجر شده نه توزیع عادلانه درآمد.» حزب وعده داده سیاست مالی انبساطی و «توزیع منصفانه درآمد» را پیگیری کند.
مصاحبه با حدود دوازده نفر از رأیدهندگان یا هواداران سانسیتو نشان داد که آنها از رکود دستمزدهای واقعی و بیگانگی نسبت به حزب لیبرال خشمگیناند. برخی نیز نگرانیهایی درباره حضور خارجیها داشتند، هرچند این حضور هنوز کوچک اما رو به رشد است.
میکو کودو، پرستار ۵۶ ساله از سایتاما، جذب وعده سانسیتو مبنی بر تعیین سقف ۳۵ درصدی برای بار مالیاتی کارگران شد. این نرخ اکنون حدود ۴۶ درصد است و انتظار میرود بهتدریج افزایش یابد، همانطور که هزینههای نگهداری یکی از پیرترین جمعیتهای جهان رو به افزایش است. او میگوید: «وقتی به فیش حقوقیام نگاه میکنم، با خودم میپرسم چرا باید اینقدر حق بیمه اجتماعی بپردازم.» او تردید دارد که این مالیاتها بازدهی داشته باشند: «من در صنعت پزشکی کار میکنم و خودم میبینم که اوضاع بهتر نمیشود.»
به گفته ماسآکی ایتو، استاد دانشگاه سیکی در توکیو که درباره رشد سانسیتو تحقیق کرده، افرادی مثل کودو در فضای سیاسی ژاپن «میان شکافها» قرار گرفتهاند: «گرایش غالب تمرکز روی ثروتمندان و فقرا بوده، در حالی که به طبقه متوسط توجه چندانی نشده است.»
در شبکههای اجتماعی، این احساس بیتوجهی اغلب از طریق ادعاهایی بیان میشود که خارجیها نسبت به شهروندان ژاپنی در اولویت قرار میگیرند. برای نمونه، پستهای پر بازدید در ایکس (توییتر سابق) شکایت داشتند که دولت به دانشجویان چینی کمکهزینه میدهد، در حالی که ژاپنیها سالها وام آموزشی خود را میپردازند. هرچند برنامهای دولتی برای حمایت از برخی دانشجویان دکتری خارجی وجود داشته، اما اکثریت دریافتکنندگان آن ژاپنیها بودهاند.
آکانه ایکدا، ۳۲ ساله، ساکن فوکوئوکا و مشاور طراحی شهری، میگوید با وعدههای نامزد محلی سانسیتو برای سختگیرانهتر کردن قوانین مربوط به خارجیها همدلی داشته، هرچند در انتخابات مجلس سنا به یک حزب محافظهکار جریان اصلی رأی داده است. او میگوید: «برای مثال، میبینم سرمایه خارجی به مناطق روستایی ژاپن وارد میشود اما در جامعه محلی سرمایهگذاری نمیشود. احساس میکنم بسیاری از چارچوبهای مربوط به خارجیها از همان ابتدا نابرابر طراحی شدهاند.»
دولت ژاپن در ماههای اخیر اقداماتی را برای سختتر کردن قوانین مربوط به خارجیها در دستور کار قرار داده است؛ از جمله افزایش سرمایه لازم برای تأسیس شرکت توسط خارجیها از ۵ میلیون ین به ۳۰ میلیون ین (۲۰۳ هزار و ۲۰۰ دلار)، ممنوع کردن دریافت گواهینامه موقت رانندگی برای گردشگران، و برنامهریزی برای ایجاد محدودیتهای جدید در بورسیههای دکتری برای دانشجویان بینالمللی.
با این حال، برخی حامیان سانسِیتو از توصیف این حزب بهعنوان نیرویی بیگانهستیز ناراضیاند و میگویند از خارجیها استقبال میکنند اما از آنچه بهعنوان فقدان صلاحیت میبینند شکایت دارند. ایسوکه کوبایاشی، ۳۹ ساله، که در صنعت تولید کار میکند و به این حزب رأی داده، میگوید: «برای مدت طولانی بسیاری از خارجیها بهعنوان کارگر مهاجر به ژاپن آمدند و سخت کار کردند، و من فکر میکنم این واقعاً چیز خوبی است. فقط فکر میکنم هجوم اخیر خارجیها باعث افزایش تعداد خارجیهای بیکفایت شده که این مشکلساز است.»
در واقع تازهواردها در ژاپن نهتنها کار میکنند بلکه مشاغل ضروری بسیاری در بخش تولید و مراقبت از سالمندان را بر عهده دارند. آنها منبع کلیدی نیروی کاری بودهاند که بهشدت مورد نیاز است، چرا که جمعیت ژاپن پیر و در حال کاهش است. کازوئو اوئدا، رئیس بانک مرکزی ژاپن، اشاره کرده که خارجیها بیش از نیمی از رشد نیروی کار کشور در فاصله ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ را تشکیل دادهاند، با وجود اینکه تنها ۳ درصد از جمعیت و نیروی کار را شامل میشوند.
با این وجود، همان مشکل پیری جمعیت که کارگران خارجی به حل آن کمک میکنند، اقتصاد را نیز عقب نگه داشته است. کوبایاشی میگوید: «اقتصاد ژاپن اکنون ۳۰ سال است که درگیر مشکل است. و حزب لیبرال در بیشتر این ۳۰ سال قدرت را در دست داشته است.»
ایتو، استاد دانشگاه، میگوید محبوبیت اخیر احزاب کوچکتر از جمله سانسیتو نشان میدهد که مردم خواهان تغییرات اساسی هستند: «سؤالی که پیش میآید این است که ما چه جامعهای میخواهیم؟ جهتگیری کاملاً متفاوت خواهد بود، مثلاً بسته به اینکه بخواهیم دولتی کوچک یا بزرگ داشته باشیم.»
در صحنه سیاسی ژاپن که پر از مردان سالخورده با کت و شلوار خاکستری است، جوانی حزب سانسیتو، رنگهای نارنجی درخشان کارزار انتخاباتیاش و ریشههای رسانه اجتماعیاش توجه رأیدهندگانی را جلب کرده که به دنبال یک تکان اساسی هستند. کوئیچی اینوئه، ۵۳ ساله، صاحب یک کسبوکار در توکیو، میگوید: «واقعاً فکر نمیکنم سانسیتو بتواند ژاپن را تغییر دهد، حتی با اینکه شعار ‘اول ژاپن’ را دارد.» او از سانسیتو حمایت کرد اما معتقد است حزب لیبرال همچنان تنها حزبی خواهد بود که دانش و نفوذ لازم برای حکمرانی را دارد.
