به گزارش اکوایران، ایالات متحده طی چند ماه گذشته به اوکراین در اجرای حملات دوربرد علیه تأسیسات انرژی روسیه کمک کرده است؛ اقدامی که مقامهای آمریکایی آن را بخشی از تلاش هماهنگشده برای تضعیف اقتصاد ولادیمیر پوتین و وادار کردن او به مذاکره توصیف میکنند.
به گفته چند مقام اوکراینی و آمریکایی مطلع از این عملیات، اطلاعاتی که واشنگتن در اختیار کییف قرار داده، امکان حمله به اهداف مهم انرژی روسیه، از جمله پالایشگاههای نفت در مناطق دور از خط مقدم را فراهم کرده است. این حمایت که پیشتر گزارش نشده بود از میانه تابستان شدت گرفته و نقشی حیاتی در اجرای حملاتی داشته که کاخ سفید جو بایدن پیشتر با آنها مخالفت میکرد. حملات اوکراین باعث افزایش قیمت انرژی در روسیه و در پی آن، تصمیم مسکو برای کاهش صادرات گازوئیل و واردات سوخت شده است.
به گزارش فایننشیالتایمز، این همکاری اطلاعاتی تازهترین نشانه از آن است که دولت ترامپ همزمان با آنکه ناامیدیاش از روسیه بیشتر شده است، حمایت خود از اوکراین را افزایش داده است. به گفته دو منبع آگاه از تماس تلفنی میان دونالد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی در ماه ژوئیه، این تغییر رویکرد پس از آن تماس صورت گرفت؛ تماسی که طبق گزارش فایننشال تایمز، رئیسجمهور آمریکا از زلنسکی پرسیده بود آیا اوکراین در صورت دریافت تسلیحات دوربرد از واشنگتن میتواند به مسکو حمله کند یا نه.
دو نفر از افراد مطلع از این تماس گفتند ترامپ در آن گفتوگو از راهبردی حمایت کرده بود که هدفش این بود «کاری کنیم روسها درد را احساس کنند» و کرملین را به پای میز مذاکره بکشاند. با این حال کاخ سفید بعداً اعلام کرد ترامپ «فقط سؤال پرسیده بود، نه اینکه تشویق به کشتار بیشتر کرده باشد.»
به گفته مقامهای آگاه، اطلاعات دریافتی از آمریکا به اوکراین در تعیین مسیر پرواز، ارتفاع، زمانبندی و تصمیمات مأموریتی کمک میکند تا پهپادهای تهاجمی یکطرفه و دوربرد اوکراین بتوانند از سامانههای پدافند هوایی روسیه بگریزند. سه منبع آگاه از عملیات گفتند واشنگتن در همه مراحل برنامهریزی این حملات نقش مستقیم دارد. یک مقام آمریکایی افزود که اوکراین اهداف خود را برای حملات دوربرد انتخاب میکند و آمریکا سپس اطلاعاتی درباره آسیبپذیری آن اهداف ارائه میدهد.
اما منابع دیگر که در جریان عملیات هستند، گفتهاند آمریکا همچنین اولویت اهداف را برای اوکراینیها مشخص کرده است. یکی از آنها نیروی پهپادی اوکراین را «ابزار واشنگتن برای تضعیف اقتصاد روسیه و سوق دادن پوتین به توافق» توصیف کرد.
به گفته این منابع، ترامپ از زمان دیدار با پوتین در نشست آلاسکا، دیداری که دستاورد ملموسی نداشت، از او ناامید شده بود، و همین عاملی بود که در تغییر موضعش نسبت به حملات عمیقتر نقش داشت.
واشنگتن مدتهاست که اطلاعات نظامی در اختیار کییف قرار میدهد تا به حملات علیه اهداف روسی در مناطق اشغالی اوکراین و نیز برای هشدار زودهنگام درباره حملات موشکی و پهپادی روسیه کمک کند.
در دوران بایدن، پس از آنکه کره شمالی نیروهایی را برای تقویت ارتش روسیه به آن منطقه فرستاد، دولت آمریکا اجازه داده بود اوکراین از موشکهای HIMARS و ATACMS برای حملات محدود در مناطق مرزی روسیه استفاده کند. اما ایالات متحده هرگز نقش مستقیم خود در حملات اوکراین به تأسیسات انرژی روسیه را تأیید نکرده است. واشنگتن همواره در قبال اقداماتی که میتواند جنگ را تشدید و آمریکا را مستقیمتر درگیر درگیری با مسکو کند، محتاط بوده است.
افزایش حمایت عملیاتی دولت ترامپ تضاد آشکاری دارد با ماههای ابتدایی دوره دوم ریاستجمهوری او، زمانی که برای فشار بر کییف به منظور ورود به مذاکرات صلح با مسکو، بهطور موقت کمکهای اطلاعاتی و نظامی به اوکراین را متوقف کرده بود.
زلنسکی روز چهارشنبه در نشست خبری در کییف از اظهار نظر درباره نقش اطلاعات آمریکا در حملات عمیق اوکراین در خاک روسیه خودداری کرد، اما گفت: «ما با دستگاههای اطلاعاتی آمریکا همکاری میکنیم، در درجه اول برای دفاع از خودمان» و به سامانههای پدافندی پاتریوت، ناسامز و آیریس-تی اشاره کرد که از سوی شرکای غربی به اوکراین تحویل داده شدهاند.
زلنسکی افزود که موفقیت اخیر اوکراین در حملات عمقی عمدتاً به دلیل پیشرفت فناوری پهپادها و افزایش تولید داخلی بوده است؛ امری که به کییف اجازه داده تعداد بیشتری پهپاد را همزمان به پرواز درآورد: «پهپادهای ما، موشکپهپادها و برخی موشکهای دیگر با کاربردهای بیشتر و تولید بالاتر بهتر شدهاند.»
بیشتر این حملات عمقی توسط سازمان امنیت ملی اوکراین و شاخهی نیروهای سامانههای بدون سرنشین در ارتش این کشور انجام میشود، هرچند دیگر نهادهای اطلاعاتی و نظامی نیز در این عملیات نقش دارند. به گفته زلنسکی، پهپادهای دوربرد Fire Point و Liutyi اوکراین که گاهی تا ۳۰۰ فروند در یک عملیات شرکت میکنند، رهبری حملات انبوه (Swarm attacks) را برعهده داشتهاند. اما نیروهای اوکراینی همچنین اخیراً از موشکهای ساخت داخل با نامهای Neptune و Flamingo برای حمله به اهداف داخل خاک روسیه استفاده کردهاند.
روز شنبه، سازمان امنیت اوکراین اعلام کرد که پهپادهای دوربرد یگان ویژه آلفا با موفقیت پالایشگاه Bashneft-UNPZ را در شهر اوفا هدف قرار دادهاند، پالایشگاهی که در فاصله حدود ۱۴۰۰ کیلومتری از خاک اوکراین قرار دارد. این مجتمع یکی از بزرگترین پالایشگاههای روسیه است و سوخت برای ارتش روسیه تأمین میکند. این حمله سومین حمله به تأسیسات انرژی در منطقه باشقیرستان در یک ماه اخیر بود.
سازمان امنیت اوکراین در گفتوگو با فایننشال تایمز گفت: «حملات دوربرد ما با هدف از بین بردن توان نظامی دشمن از جمله ظرفیتهای اقتصادی آن انجام میشود.» این نهاد افزود که کییف در نظر دارد تعداد و دامنه حملات در خاک روسیه را افزایش دهد.
یک مقام کاخ سفید گفت این جنگ «در دوران ریاستجمهوری ترامپ هرگز رخ نمیداد» و او «در تلاش است آن را متوقف کند».
سخنگوی کرملین دیمیتری پسکوف اوایل ماه جاری گفت «کاملاً آشکار است» که آمریکا و ناتو بهطور منظم اطلاعاتی در اختیار اوکراین قرار میدهند، از جمله برای حملات به اهداف انرژی روسیه. ترامپ هنوز تصمیم نگرفته است که آیا موشکهای دوربرد از جمله کروز تاماهاوک (Tomahawk) را در اختیار اوکراین بگذارد یا نه؛ او دوشنبه گفت میخواهد ابتدا بیشتر بداند که این تسلیحات «چگونه استفاده خواهند شد». زلنسکی روز چهارشنبه گفت گزینه تاماهاوک در دست بررسی است و افزود: «این موشکها میتوانند توان اوکراین را افزایش دهند و روسها را کمی به خود بیاورند.»
به گفته چهار منبع آگاه از عملیات پهپادهای دوربرد اوکراین، مدتی کوتاه پس از تماس ماه ژوئیه میان ترامپ و زلنسکی، جریان اطلاعات از آمریکا به اوکراین با جزئیات و دقت بسیار بالاتری آغاز شد. این دادهها به کییف کمک کرده تا نقشه دقیقتری از سامانههای پدافند هوایی روسیه تهیه کرده و مسیرهای حمله را بهینه کند.
شدت حملات اوکراین به تأسیسات نفت و گاز و خطوط لوله روسیه که ستون اصلی ماشین جنگی مسکو محسوب میشوند، در ماههای اوت و سپتامبر بهطور چشمگیری افزایش یافته است. این خسارات روسیه را مجبور کرده صادرات گازوئیل را محدود کرده و وابستگی خود به واردات سوخت را افزایش دهد.
طبق گزارش گروه پژوهشی Energy Aspects، دستکم ۱۶ پالایشگاه از ۳۸ پالایشگاه روسیه هدف حمله قرار گرفتهاند، برخی چندین بار، و این حملات باعث اختلال در بیش از یک میلیون بشکه ظرفیت پالایش روزانه شده است. ویدیوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی روسیه که توسط فایننشال تایمز و تحلیلگران مستقل راستیآزمایی شدهاند چندین مجتمع عظیم نفت و گاز در حال سوختن را نشان میدهند.
زلنسکی روز چهارشنبه گفت مسکو اکنون در حال واردات بنزین است «بهویژه از بلاروس و چین»، و صادراتش را محدود کرده است. او افزود روسیه احتمالاً تا ۲۰ درصد از ظرفیت تولید سوخت خود را در نتیجه حملات اوکراین از دست داده است.
