به گزارش اکوایران، جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که در پی صدور قطعنامه از سوی نهاد نظارتی هسته‌ای سازمان ملل، ظرفیت تولید سوخت هسته‌ای خود را افزایش خواهد داد؛ امری که تنها چند روز پس از آن‌که تهران آمادگی خود را با انجام اقدامات عملی برای کاهش تنش‌ها اعلام کرده بود، موجب تشدید تنش با غرب می‌شود.

چرخش سریع سانتریفوژهای 

به نوشته بلومبرگ، وزارت امور خارجه ایران در بیانیه‌ای اعلام کرد رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، محمد اسلامی، در واکنش به قطعنامه انتقادی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به بهانه عدم همکاری ادعایی با آژانس، دستور داد که یک مجموعه «قابل توجه» از سانتریفیوژهای «جدید و پیشرفته» نصب شود.

ایران هزاران سانتریفیوژ را که با سرعت بالا اورانیوم را تغلیظ می‌کنند، به کار می‌گیرد. این دستگاه‌ها معمولاً سوخت رآکتور با غلظت پایین تولید می‌کنند، اما می‌توان آن‌ها را برنامه‌ریزی کرد تا غلظت‌های بالاتری از اورانیوم تولید کنند که برای سلاح هسته‌ای مناسب است. 

تاسیسات هسته ای نطنز

تحرکات تهران در واکنش به رای‌گیری شورای حکام آژانس در روز پنج‌شنبه است که به بهانه تحقیقاتی که سال‌ها به طول انجامیده بود، ایران را محکوم کرد. شورای حکام هم‌چنین از مدیرکل آژانس، رافائل ماریانو گروسی، خواسته تا یک گزارش جامع در مورد تخلفات ایران تا اوایل سال آینده تهیه کند.

فقط ۱۹ عضو از اعضای ۳۵ نفره شورای حکام از قطعنامه پیشنهادی تروئیکای اروپایی و آمریکا حمایت کردند، در حالی که برخی دیگر از جمله برزیل، چین، اندونزی، روسیه و آفریقای جنوبی یا مخالف بودند یا از رای دادن خودداری کردند. 

این تصمیم چند روز پس از آن اتخاذ شد که جمهوری اسلامی پیشنهاد کرده بود آماده است با توقف غنی‌سازی اورانیوم تا ۶۰ درصد، به بحران هسته‌ای پایان دهد، سطحی که فاصله چندانی تا گریز هسته‌ای ندارد.

وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد که تصمیم به نصب و راه‌اندازی سانتریفیوژهای جدید، در راستای برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران است و همکاری فنی با آژانس ادامه خواهد یافت. این وزارتخانه افزود: «جمهوری اسلامی ایران همچنان آماده است تا با طرف‌های مربوطه بر اساس اصول و استانداردهای حقوقی بین‌المللی وارد تعامل سازنده شود.»

گزارش جامع که انتظار می‌رود آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تهیه کند، بخشی از ابتکار عمل وسیع‌تر غربی است که ممکن است به منظور بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران پیش از انقضای آن‌ها در اکتبر ۲۰۲۵، انجام شود. این مکانیزم دیپلماتیک بخشی از توافق هسته‌ای بود که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ آن را لغو کرد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران را در ازای کاهش تحریم‌ها محدود می‌کرد.

گروسی در یک کنفرانس خبری روز چهارشنبه گفت: «این یک رویکرد پیچیده است. این رویکردی است که برخی آغاز کرده‌اند تا امکان بازگشت تحریم‌ها را بررسی کنند.»

سیگنال‌های متناقض

قبل از رای‌گیری، گروسی از هیئت‌مدیره خواست تا «احتیاط، همکاری و خودداری» را در نظر بگیرند. او هشدار داد که قطعنامه ممکن است سیگنال‌های متناقضی به ایران ارسال کند، چرا که این کشوری «برای اولین بار» به‌طور بی‌قید و شرط قول داده بود که غنی‌سازی اورانیوم با غلظت بالا را متوقف کند.

رافائل گروسی

علاوه بر این، گروسی هشدار داد که وارد کردن فشار بیش از حد به ایران در زمان نادرست ممکن است در نهایت به توافقات پادمانی آسیب بزند و ایران را وادار کند که به فکر خروج از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای بیفتد. او در سفر خود به تهران در اوایل این ماه اشاره کرد که این بحث‌ها در حال انجام است، هرچند هنوز در سطح اجرایی قرار ندارد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادعا کرده که ایران سوخت کافی برای تولید تعدادی از کلاهک‌های هسته‌ای دارد. این در حالی است که ایران بارها بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود تاکید کرده است.

بازرسان اعلام کرده‌اند که «پیوستگی اطلاعات» خود را در مورد بخش‌های کلیدی از فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی از دست داده‌اند که باید به عنوان بخشی از یک توافق وسیع‌تر برای کنترل و نظارت بر فعالیت‌ها، دوباره احیا شود.

تلاش ایران برای سازش توسط برخی به‌عنوان یک شاخه زیتون به سمت دولت جدید ترامپ دیده می‌شود. حالا، با گذشت زمان برای تهیه گزارش از سوی آژانس که می‌تواند برای احیای تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران استفاده شود، ترامپ این پتانسیل را دارد که آسیب بیشتری از آنچه در دوران نخست ریاست جمهوری‌‌اش انجام داد، به اقتصاد جمهوری اسلامی ایران وارد کند.