به گزارش اکوایران، رئیسجمهو ایالات متحده به دنبال پیوستن آذربایجان و کشورهای آسیای مرکزی به پیمان ابراهیم است.
به نوشته خبرگزاری رویترز، به نقل از پنج منبع آگاه، دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، به طور فعال در حال مذاکره با آذربایجان در مورد امکان پیوستن این کشور و برخی از متحدان آسیای مرکزی به پیمان ابراهیم است، تا از این طریق روابط موجود آنها با اسرائیل را تعمیق بخشد.
به عنوان بخشی از پیمان ابراهیم که در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ در طول دوره اول ریاست جمهوری ترامپ امضا شد، چهار کشور با اکثریت مسلمان پس از میانجیگری ایالات متحده، توافق کردند که روابط دیپلماتیک خود را با اسرائیل عادی کنند.
آذربایجان و تمام کشور آسیای مرکزی روابط دیرینهای با اسرائیل دارند و عضویت آنها در این پیمانها تا حد زیادی نمادین خواهد بود و بر تقویت روابط در زمینههایی مانند تجارت و همکاری نظامی تمرکز دارد.
چنین گسترشی نشان دهنده تمایل ترامپ به پیمانهایی سطح پایینتر از جاهطلبی برای متقاعد کردن عربستان سعودی برای از سرگیری روابط با اسرائیل در حالی که جنگ غزه ادامه دارد، است. این پادشاهی بارها گفته است که بدون برداشتن گامهایی در جهت به رسمیت شناختن کشور فلسطین توسط اسرائیل، این رژیم را به رسمیت نخواهد شناخت. افزایش شدید تلفات در غزه و گرسنگی در این منطقه به دلیل انسداد کمکها و عملیات نظامی اسرائیل، خشم اعراب را برانگیخته و تلاشها برای افزودن کشورهای با اکثریت مسلمان بیشتر به توافقنامههای ابراهیم را پیچیده کرده است.
سه منبع گفتند که یکی دیگر از نکات کلیدی مورد اختلاف، درگیری آذربایجان با همسایه خود ارمنستان است، زیرا دولت ترامپ، توافق صلح بین دو کشور قفقاز را به عنوان پیششرط پیوستن به توافقنامههای ابراهیم در نظر میگیرد.
در حالی که مقامات ترامپ علناً چندین کشور مختلف را به طور بالقوه برای این توافقنامهها مد نظر دارند، این منابع گفتند که مذاکرات متمرکز بر آذربایجان ساختاریافتهترین و جدیترین مذاکرات است. دو نفر از این منابع استدلال کردند که این توافق میتواند ظرف چند ماه یا حتی چند هفته حاصل شود.
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ برای ماموریتهای صلح، در ماه مارس به باکو، پایتخت آذربایجان، سفر کرد تا با الهام علیاف، رئیس جمهور آذربایجان، دیدار کند. سه نفر از این منابع گفتند که آریه لایتستون، یکی از دستیاران کلیدی ویتکتف، در اواخر بهار با علیاف دیدار کرد تا در مورد توافقنامههای ابراهیم گفتگو کند.
این منابع گفتند که به عنوان بخشی از این گفتگوها، مقامات آذربایجانی با مقامات کشورهای آسیای مرکزی، از جمله قزاقستان، تماس گرفتهاند تا علاقه آنها را به گسترش گستردهتر توافقنامههای ابراهیم ارزیابی کنند. مشخص نیست با کدام کشورهای دیگر در آسیای مرکزی - که شامل قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان و قرقیزستان میشود - تماس گرفته شده است.
توافقنامههای اولیه ابراهیم - که بین اسرائیل و امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان امضا شد - بر احیای روابط متمرکز بود. به نظر میرسد دور دوم گسترش روابط در حال تبدیل شدن به مکانیسم وسیعتری است که برای گسترش قدرت نرم ایالات متحده و اسرائیل طراحی شده است.
گسترش این توافقنامهها به کشورهایی که از قبل با اسرائیل روابط دیپلماتیک دارند، میتواند وسیلهای برای کسب پیروزیهای نمادین برای رئیسجمهوری باشد که به خاطر صحبت در مورد پیروزیهای نسبتاً کوچک شناخته شده است.
دو منبع، بحثهای مربوط به آسیای مرکزی را در مراحل ابتدایی توصیف کردند - اما بحثها با آذربایجان را نسبتاً پیشرفته دانستند.اما چالشها همچنان پابرجاست و هیچ تضمینی وجود ندارد که توافقی حاصل شود، بهویژه با پیشرفت کند مذاکرات بین ارمنستان و آذربایجان.
ارمنستان مسیحی و ایالات متحده روابط نزدیکی دارند و دولت ترامپ نسبت به انجام اقداماتی که میتواند مقامات ایروان را ناراحت کند، محتاط است. با این حال، مقامات آمریکایی، از جمله مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، و خود ترامپ، استدلال کردهاند که توافق صلح بین این دو کشور نزدیک است. ترامپ در اوایل ماه ژوئیه به خبرنگاران گفت: «ما در مورد ارمنستان و آذربایجان معجزه کردیم. و این توافق بسیار نزدیک است.»
