به گزارش اکوایران، یکی از بزرگترین چالشها در علم باروری، درمان ناباروری زنانی است که تخمکهای قابل استفاده ندارند. فناوریهای علمی مانند لقاح مصنوعی (IVF) بسیار کمککننده بودهاند اما در صورت نبودِ تخمک، تنها گزینه برای زوجها استفاده از اهداکننده بوده است.
نشریه اکونومیست بهتازگی از پژوهشی تازه نوشته که میتواند مشکل نبود تخمک در زنان را حل کند. دانشمندان میتوانند برای نخستین بار، تخمکهای بارور انسانی را از سلولهای پوستی تولید کنند.
چگونه سلول پوستی زنان به تخمک تبدیل میشود؟
پژوهشی که در دانشگاه اورگان در حال بررسی است، از روشی به اسم انتقال هسته سلول سوماتیک (SCNT) بهره گرفته؛ همان روشی که برای شبیهسازی گوسفند معروف به اسم «دالی» به کار رفته بود. این روش از این قرار است:
- ابتدا هسته تخمکهای اهدایی خارج میشوند.
- سپس هسته سلولهای پوستی داوطلبان در این تخمکها جایگذاری میشوند.
این بار، هدف تولید جنین نبوده بلکه صرفا به دنبال تولید تخمکی قابل باروری بودهاند.
چالشهای پروژه تولید تخمک از سلول انسانی
در شرایط عادی سلولهای بدن انسان دارای 46 کروموزوم است. سلولهای جنسی (تخمک و اسپرم) باید 23 کروموزوم داشته باشند تا هنگام لقاح، تعداد نهایی به 46 برسد.
در این روش، سلول پوستی، 46 کروموزوم را وارد تخمک میکند و فضا برای اسپرم باقی نمیماند. راهکار دانشمندان استفاده از روشی ابتکاری به اسم «میتومئوز» است. یعنی:
- هسته سلول درست قبل از دو برابر شدن کروموزومها وارد تخمک میشود.
- سپس تقسیم سلولی به صورت زودهنگام القا میشود تا تعداد کروموزومها به 23 مورد کاهش یابد.
نتیجه اینکه از میان 82 تخمک تولیدشده، پنج مورد توانستند به مرحلهای از رشد جنین برسند و این انقلابی بزرگ در علم باروری به شمار میآید.
این روش، دستاوردی بزرگ برای بشر به شمار میآید. با این حال، چالشها در رابطه با آن هنوز وجود دارد. این فناوری در آینده برای درمان ناباروری مورد استفاده قرار خواهد گرفت و زنانی که از تخمک بیبهرهاند، میتوانند از سلولهای پوست خودشان برای بارداری بهره بگیرند.
