پتانسیل بالا در منطقه و همچنین اوراسیا هر تاجری را به دنبال تجارت در این منطقه سوق میدهد. بازاری که در حدود هزار و صد میلیارد دلار گردش مالی دارد و حتی تسخیر یک پنجم آن میتواند دلارها را روانه کشور کند.

گزارشات گمرک جمهوری اسلامی ایران خبر از صادرات ایران به چین، عراق، امارات، ترکیه و افغانستان میدهد که در مجموع ۶۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۲۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار در طی دهه ماه ۹۹ صادرات به این کشورها صورت پذیرفته، اما هنوز تا حجم صادرات مطلوب فاصله بسیار داریم،‌ مشکل کجاست؟

به عقیده کارشناسان مشکلات در مسیر صادرات ایران به ۵ محور اصلی تقسیم میشود

لزوم تدوین یک برنامه مدون برای صادرات

نخست آنکه در بحث صادرات،‌ ایران چشم انداز مدونی تدوین نکرده است، سال هاست سرمایه گذاران خارجی به بازار محصولات ایران چراغ سبز نشان میدهند اما کاغذبازی های بی مورد به همراه قوانین سخت گیرانه آن هم در شرایط تحریمی بازرگانان را با مشکل مواجه کرده است،‌ اما راهکار این مسئله چیست؟ واگذاری اقتصاد به بخش خصوصی و اعتماد به این نهاد توسعه ای، همچنین حذف بوروکراسی سخت و پیچیده اداری و موانع بر سر راه فعالان اقتصادی.

تسهیل در خروج کالا و مواد اولیه در گمرک

شاه راه های تجاری ایران در قبضه گمرک است و زمان بسیارزیادی که برای ترخیص کالا صرف میشود،‌ یکی از دلایل دل سرد شدن تولیدکنندگان است چرا که مواد اولیه در زمان مناسب وارد کشور نمیشود. مشکلات متعدد در ترخیص کالا گاهی رنگ و بوی سیاسی نیز به خود میگیرد که این مسئله نه تنها برای اقتصاد ایران بلکه برای هر اقتصادی خطرناک است.

سیاستی در خدمت اقتصاد

مشکل دیگر ایران همسو نبودن سیاست با اقتصاد است، سیاست در خدمت هرچه که باشد میانه خوبی با اقتصاد ایران ندارد، برای توسعه اقتصادی نیاز است تا فرش قرمز سیاست پیش پای اقتصاد پهن شود. هرچه که باشد رابطه بازرگانی خارجی در ‌‌نهایت در بستر سیاست خارجی تعریف می‌شود، پس برای تجارتی کارآمد به دیپلماسی قوی سیاسی-اقتصادی نیاز است.

نبود اقتصادی رقابت پذیر در ایران

بنا به تازه‌ترین گزارش مجمع جهانی اقتصاد، ایران از جنبه شاخص رقابت پذیری جهانی در جایگاه مناسبی قرار ندارد. شاخص رقابت پذیری نماد توان مدیریت حاکم بر اقتصاد ایران در سازماندهی و هدایت فرایند اقتصادی و بکار گیری منابع اعم از منابع مالی، طبیعی، انسانی و مدیریتی به شکل کارآمد است. یکی از پیامدهای رقابتی نبودن اقتصاد ایران این است که کالاهای ساخت ایران دارای مزیت قیمت نیست. چون ساختار تولید در ایران به علت دولتی بودن دارای انعطاف لازم و کارآمدی نیست به همین دلیل قیمت تمام شده کالاهای ایرانی نسبت به نمونه‌های مشابه گران است. یکی از دلایل وارداتی شدن اقتصاد ایران نیز همین است. در نتیجه محض حضور رقبا در بازار منطقه‌ای، موسسات ایرانی بازار خود را از دست می‌دهند. این تجربه در مورد کشورهای اسیای میانه، جمهوری آذربایجان و عراق و افغانستان تکرار شده است.

مشکلات مالی پیش روی فعالان اقتصادی

و آخرین مشکل مربوط به مسائل پولی و بانکداری ایران است و در این میان تحریم نقش بسزایی دارد. نبود ساز و کار مالی مناسب باعث میشود تجارت روند خود را به خوبی طی نکند.

از این رو توجه به این بخش ها باعث رشد، توسعه و پیشرفت اقتصادی خواهد شد و سهم ایران را از بازار های منطقه و سپس جهان بیشتر و بیشتر خواهد کرد