به گزارش اکوایران، سخنان اخیر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه در اصفهان در جمع فعالان بخش خصوصی و کارآفرینان راجع به برکات تحریم در کنار مشکلات آن، مورد توجه قرار گرفت و واکنشهای زیادی را در پی داشت.
عراقچی در این دیدار گفت: «من مشکلات تحریم را میدانم، اما برکاتش را هم میدانم.» این جملات رئیس دستگاه دیپلماسی کشور در حالیکه شرایط تحریمی سایه سنگینی بر وضعیت اقتصادی مردم انداخته است، موج شدیدی از انتقادات را به همراه داشت.
او همچنین در ادامه گفت: «من میدانم تحریم یعنی چه، هزینههای آن را برای کشور میدانم، مشکلات آن را برای کشور میدانم، کسی نگوید عراقچی نمیداند تحریم چیست! اما برکات آن را هم میدانم. با تحریم باید زندگی کرد. این سخن نه به معنای رضایت دادن به تحریم است و نه سبک شمردن فشارهایی که بر مردم و اقتصاد کشور تحمیل شده؛ بلکه بیان یک واقعیت تلخ و در عین حال آموزنده است.»
وزیر امور خارجه در این نشست صرفا به برکات تحریم اشاره کرد؛ برکاتی که ای کاش آنها را نام میبرد؛ تا حداقل مردم نیز با آن آشنا میشدند. عراقچی که سالیان بسیاری است در بدنه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در حال فعالیت است- از حضور در تیم مذاکراتی سعید جلیلی تا تیم مذاکرهکننده محمدجواد ظریف در برجام و اکنون که خود رئیس دستگاه دیپلماسی است- کافی است آمار و نمودار متغیرهای اقتصادی و اجتماعی کشور را طی دو دهه اخیر مرور کنند.
همه شاخصها بدون استثنا تاکنون روند نزولی داشت، سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ که دوره امید برجام بود را کنار بگذاریم، این روند نزولی همچنان ادامه دارد. وضعیت ناپایدار ازرش پول ملی و کاهش قدرت خرید مردم گواه این است که درباره مشکلات و تبعات تحریم نیازی به گفتوگو نیست.
در کنار این موضوع، مردم از رئیس دستگاه دیپلماسی انتظار دارند که راههای ارتباطی با کشورهای جهان را باز کند و به ارتقای توان دیپلماسی کشور کمک کند، تا از این طریق به گشایشهای سیاسی و اقتصادی دست یابیم. اما در مقابل چنین سخنانی آب سردی است بر امید کم رنگ مردم برای تعامل با جهان.
موج انتقادات: تحریم، باعث سقوط اقتصاد و نارضایتی مردم
موج این واکنشها و انتقادات به شخصیتهای سیاسی و رسانهای کشور نیز رسیده است.
احمد زیدآبادی، فعال سیاسی نسبت به صحبت عراقچی درباره توطئه جدید دشمن توجه نشان داد و نوشت: «توطئه معمولاً به نقشههای مخفی و غیرعلنی گفته میشود. نقشه آمریکا برای به زانو در آوردن اقتصاد ایران، یک برنامه کاملاً علنی است. تحریم اساساً امری آشکار با هدفِ آشکارِ مضمحل کردن اقتصاد و نارضایتی مردم و برانگیختن آنهاست! حالا این چه توطئهای است که آقای عراقچی تازه آن را کشف و افشاء کرده است؟»
محمد طبیبیان، اقتصاددان در واکنش به این صحبتهای عراقچی ضمن انتقاد از وزیر خارجه خطاب به او گفت: «میدانیم که شما در شرایط بدتر از این هم میتوانید خوب زندگی کنید، اما از جانب مردم صحبت نکنید.»
حسین سلاحورزی، رئیس پیشین اتاق بازرگانی در واکنشی کوتاه به اظهارات عراقچی، طی توئیتر نوشت: «تحریم نه فرصت است، نه نعمت، نه برکت. تحریم یعنی فقیرتر شدن جامعه، رانتیتر شدن اقتصاد و ضعیفتر شدن دولتِ پاسخگو. هر روایتی غیر از این، تحریف واقعیت است.»
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی نیز اینگونه واکنش نشان داد: «از توجیه زندگی با تحریم عراقچی! تعجب نکنید. سالهاست که در این مملکت، نقد و ابتکار برای برونرفت از بحران، قربانی ماموریت حفظ وضع موجود شده است. نتیجه: بودجه یک سال ایران برابر است با سود سالیانه سهام آرامکو عربستان.»
حسین موسویان، سفیر پیشین ایران در آلمان در کانال تلگرامیاش نوشت: ۱۰ مورد از مضار تحریمها برای کشور و مردم ایران
۱-افزایش فقر و فلاکت عمومی: تحریمها با کاهش درآمدهای ملی و افزایش تورم، قدرت خرید مردم را به شدت کاهش داده و باعث گسترش فقر، نابرابری و فشار معیشتی بر اقشار ضعیف میشوند.
۲-کند شدن یا توقف توسعه کشور: محدود شدن سرمایهگذاری خارجی، انتقال فناوری و همکاریهای علمی و صنعتی، روند توسعه اقتصادی و پیشرفت زیرساختها را مختل میکند.
۳-افزایش بیکاری: تعطیلی یا تضعیف صنایع، کاهش صادرات و رکود اقتصادی ناشی از تحریمها، منجر به بیکاری گسترده بهویژه در میان جوانان میشود.
۴-کاهش کیفیت خدمات عمومی: کمبود منابع مالی دولت بر بخشهایی مانند آموزش، بهداشت، حملونقل و خدمات اجتماعی تأثیر منفی گذاشته و کیفیت زندگی مردم را کاهش میدهد.
۵-مشکلات در تأمین دارو و تجهیزات پزشکی: تحریمهای بانکی و تجاری، حتی در مواردی که دارو بهطور رسمی تحریم نیست، دسترسی بیماران به دارو و درمان را دشوار میکند.
۶-افزایش هزینههای زندگی: بالا رفتن قیمت کالاهای اساسی، مسکن و انرژی فشار روانی و اقتصادی سنگینی بر خانوادهها وارد میکند.
۷-تشدید مهاجرت نخبگان: نبود فرصتهای شغلی و علمی مناسب باعث میشود بسیاری از متخصصان و جوانان تحصیلکرده کشور را ترک کنند که این خود به تضعیف آینده کشور میانجامد.
۸-سقوط ارزش پول ملی: تحریم موجب کاهش ارزش پول ملی میشود که نتیجه آن افزایش قیمتها و کاهش قدرت خرید مردم و فشار معیشتی شدیدی بر جامعه است.
۹-کاهش تولید ناخالص ملی: تحریمها و رکود اقتصادی با کاهش تولید و سرمایهگذاری، تولید ناخالص ملی را پایین آورده و رشد اقتصادی کشور را متوقف میکنند.
۱۰-نابودی بخش خصوصی: افزایش هزینهها و بیثباتی اقتصادی موجب تضعیف و تعطیلی بسیاری از کسبوکارهای خصوصی و افزایش بیکاری میشود. در مجموع، تحریم مساوی است با نکبت
محمدتقی فاضلمیبدی، عضو مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم در یادداشتی به این اظهارات پرداخت. او این یادداشت را با تیتر «از فروغی تا عراقچی!» نوشت: «آقای عراقچی شما و امثال شما که برای تحریم، نعمت و برکت قائلید، جای خوش نشسته و از استخوان خرد محرومین واز دستهای در زباله فرورفته و سرهای از شرم در گریبان خفته بیخبرید. اگر دولتمردان کشور، خود و فرزندانشان، با حقوق کمتر از بیست میلیون زیست میکردند و از تلخی تحریمها تهدید میشدند، شاید این کشتی پرتلاطم سیاست را به سمت ساحل نجات میبردند.
اقای وزیر خارجه! از قیمت لبنیات وگوشت و حبوبات و سایر مایحتاج مردم مطلعید؟ یا میفرمایید سیاست خارجی را با اقتصاد چه کار؟ رئیسجمهوری که بنا بود تحریمها را بردارد، فرمان وزارت خارجه را به دست کس یا کسانی سپرد، که جز مسافرت هیچ دستاوردی برای کشور نداشتند و در برابر ترامپغیرقابل پیشبینی و نتانیاهوی نسلکش، نقشه راه نداشتند. آقای عراقچی لطفاً متن استعفایی که فروغی برای رضاشاه نوشت و کشور را پس از سقوط رضاشاه از چنگال دو متجاوز بیرحم یعنی روس و انگلیس نجات داد، بخوانید. تا بنگرید چگونه یک کشور بحرانی را باید به ساحل نجات برد؟ کدام برهه از تاریخ و در کدام کشوری تحریم برکات خود را داشته که شما میفرمایید؟ بلی! هزاران کارشناس نخبه و صدها میلیارد دلار مال ملت از کشور به آن سوی مرزها سوق دادیم و کشورهای همسایه دعاگویمان بوده و هستند.»
ظهور حامیان جدید: از ذوقزدگی کیهان تا حمایت رسایی
مطبوعات کشور نیز نظیر روزنامههای «سازندگی» و «هممیهن» نیز به انتقاد از سخنان عراقچی پرداخت.
روزنامه «کیهان» اما به حمایت از سخنان وزیر امور خارجه پرداخت. «کیهان» در دو بخش به صحبتهای وزیر خارجه پرداخت. این روزنامه در شماره روز شنبه خود در مقدمه گزارش خبری انعکاس صحبتهای وزیر، سه پاراگراف به توضیح مواضع خود پرداخت.
همچنین در ستون گفتوشنود «کیهان» به این موضوع پرداخته شد. در این ستون هم آمده بود: «از حق نگذریم، سخن بحق و دقیقی است. ایشان مشکل تحریمها را نفی نمیکنند ولی با نگاهی دقیق تأکید میکنند که کمکاری و بیتحرکی و ترک فعل برخی مسئولان و نیز شماری از مفسدان اقتصادی، عامل اصلی مشکلات اقتصادی هستند.»
حمید رسایی، نمایند تهران در مجلس هم از سخنان عراقچی دفاع کرد و آنرا تکرار مواضع سعید جلیلی خواند. این نماینده جبهه پایداری در حساب خود در شبکه ایکس نوشت: «عباس عراقچی در حالی امروز این سخنان را گفت که ۱۰ سال قبل سعید جلیلی آن را گفته و بابتش مورد حمله قرار گرفته بود. البته قبل از جلیلی هم دیگرانی از جمله رهبر انقلاب بارها به این موضوع اشاره کرده بودند.»
دولت چهاردهم با شعار حل مسائل سیاست خارجی ایران با ورود جواد ظریف در انتخابات آمده بود اما بعد از حذف ظریف امروز شاهد چنین سخنانی از وزیر خارجه هستیم. در صورتی که یکی از دلایل رای ۴۰ درصدی مردم به دولت چهاردهم کاهش تنش با جهان و حل پرونده هستهای و تحریمها بود
حال در این شرایط بد اقتصادی که تحریمها بیش از پیش به سفره مردم رسیده است چنین سخنانی ناامیدی از دولت چهاردهم را افزایش خواهد داد.
