سرانه بودجه دانشگاه فرهنگیان، دو برابر هر دانش‌آموز

به گزارش اکوایران، طبق بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس از بودجه بخش آموزش در بودجه مصوب سال ۱۴۰۲، اعتبارات آموزش و پرورش با احتساب درآمدهای متفرقه معادل ۲۳۸ همت برآورد شده است که این رقم ۱۰ درصد مصارف عمومی بودجه دولت را تشکیل داده است. طبق آمارها از میان نهادهای درگیر در امر آموزش، دانشگاه فرهنگیان بیشترین میزان اعتبارات و بیشترین میزان استقلال مالی از بودجه عمومی دولت را شامل شده است.

همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشترین سرانه اعتبار برآورد شده در سال ۱۴۰۲، مربوط به دانشجویان دانشگاه فرهنگیان بوده که چیزی در حدود دو برابر دانش‌آموزان در کل کشور است.

بر اساس داده‌های قانون بودجه 1402، یکی از مهمترین راه‌های رسیدن به توسعه در هر کشوری توجه به مسأله آموزش است. به همین دلیل دولت‌ها برای عملکرد بهتر آموزش و پرورش در کشور، بر بودجه آن نظارت می‌کنند. تحلیل بودجه وزارت آموزش و پرورش یکی از راه‌هایی است که می‌تواند سیاستگذار را به سمت برنامه‌ای دقیق‌تر در امر آموزش هدایت کند.

طبق ساختار بودجه، دو دسته اعتبار به آموزش و پرورش تعلق می‌گیرد. دسته اول، اعتبارات آموزش و پرورش است که تحت عنوان جدول ۷ شناخته می‌شود؛ این اعتبارات در سال کنونی ۲۰۹ همت برآورد شده است. همچنین ۲۹ همت از اعتبارات برآوردی بخش آموزش و پرورش در سال ۱۴۰۲، در دسته دیگری ذیل «درآمدهای متفرقه» قرار می‌گیرد که در جدول ۹ بودجه به آن اشاره می‌شود. اعتبارات آموزش و پرورش با احتساب درآمدهای متفرقه حدود ۱۰ درصد مصارف عمومی بودجه را تشکیل می‌دهد که معادل ۲۳۸ هزار میلیارد تومان است.

دست بالای دانشگاه فرهنگیان، در میزان اعتبار و استقلال مالی از بودجه

در امر آموزش، چندین ارگان در کنار یکدگر فعالیت می‌کنند. از میان این سازمان‌ها، دانشگاه فرهنگیان و وزارت آموزش پرورش بیشترین میزان بودجه را از دولت دریافت می‌کنند. طبق برآورد دولت از بودجه سال ۱۴۰۲، هرکدام از این دو سازمان چیزی در حدود ۴ هزار میلیارد تومان بودجه اعتبار دریافت می‌کنند که بیشتر از دیگر سازمان‌های متولی امر آموزش است. اما این دو سازمان با اینکه اعتبار یکسانی در امر آموزش دارند در ترکیب درآمدهایشان با یکدیگر فرق دارند. بررسی دقیق تر ترکیب درآمدی این دو نهاد نشان می‌دهد که تمامی اعتبار وزارت آموزش و پرورش به بودجه عمومی دولت وابسته بوده ولی این وابستگی به بودجه عمومی در دانشگاه فرهنگیان بسیار کمتر است به طوریکه حدود ۶۵ درصد اعتباری که این نهاد دارد از درآمدهای اختصاصی خودش است. به بیان دیگر سهم درآمدهای اختصاصی به کل اعتبارات دریافتی سازمان های متولی آموزش، میزان استقلال آن‌ها را نشان می‌دهد. بودجه مصوب سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد سازمان آموزش و پرورش استثنایی و سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان (سمپاد) بعد از دانشگاه فرهنگیان بیشترین استقلال مالی را از بودجه عموم دولت دارند. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس و برآوردهای انجام شده از این سهم در سال ۱۴۰۲،  سازمان آموزش و پرورش استثنایی ۲۶ درصد و سمپاد حدود ۲۲ درصد از کل اعتبارشان را از راه کسب درآمد اختصاصی تامین می‌کنند.

۱۷ میلیون تومان سهم هر دانش‌آموز از بودجه کشور

نکته دیگری که در بودجه ۱۴۰۲ حائز اهمیت است مبلغی است که دولت برای هر دانش‌آموز بر اساس قانون کنار گذاشته است. به عبارت دیگر اگر کل اعتبار آموزش و پرورش را با احتساب درآمدهای متفرقه در نظر بگیریم که حدود 238 همت است و آن را بر جمعیت دانش‌آموزان کشور که 13 میلیون و ۵۰۰ هزار نفر است تقسیم کنیم، متوجه می‌شویم دولت در سال ۱۴۰۲ پیش‌بینی کرده که حدود ۱۷ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان برای هر دانش‌آموز هزینه کند. این عدد برای دانشجویان دانشگاه شهید رجایی، حدود ۲۷ میلیون تومان و برای دانشجویان دانشگاه فرهنگیان حدود ۳۶ میلیون تومان است. رکوردزنی این شاخص برای دانشگاه فرهنگیان به دلیل تعداد دانشجویان کم و اعتبار بالای این دستگاه درگیر در امر آموزش در کشور است.