به گزارش اکوایران، در روزهای گذشته، بخش دوم لایحه بودجه ۱۴۰۴ بررسی و منتشر شد. بر اساس لایحه منتشر شده ردیف جدیدی ذیل دستگاه‌های مربوط به قوه مجریه ایجاد شده است. این ردیف به تازگی ایجاد شده در بودجه سال‌های گذشته نبوده است. بر اساس این لایحه دستگاهی تحت عنوان «نهاد پیشران» در سال آینده متولد خواهد شد. شنیده‌ها حاکی از آن است که این نهاد در راستای رسیدگی به طرح‌های پیشران عنوان شده در برنامه هفتم توسعه تشکیل می‌شود.

لایحه بودجه و تولد یک دستگاه جدید  در دولت

لایحه بودجه سالانه به‌عنوان مهم‌ترین سند مالی کشور، برنامه دولت برای تخصیص منابع و هزینه‌ها را مشخص می‌کند. یکی از بخش‌های کلیدی این لایحه، اعتبارات دستگاه‌های اجرایی زیرمجموعه قوه مجریه است که نقشی اساسی در اجرای سیاست‌های اقتصادی، اجتماعی و عمرانی دارد.

اعتبارات این دستگاه‌ها شامل هزینه‌های جاری مانند حقوق و مزایا، هزینه‌های عمرانی برای اجرای پروژه‌های توسعه‌ای، و بودجه‌های اختصاصی برای مأموریت‌های خاص است. نحوه توزیع این اعتبارات نشان‌دهنده اولویت‌های دولت در حوزه‌های مختلف، از آموزش و بهداشت گرفته تا زیرساخت‌ها و حمایت از تولید، است.

در سال‌های اخیر، به دلیل محدودیت‌های مالی و افزایش هزینه‌های دولت، مدیریت بهینه این اعتبارات اهمیت بیشتری یافته است. ایجاد یک دستگاه جدید در سال آینده می‌تواند فشار مالی مضاعفی بر بودجه وارد کند، زیرا نیازمند تأمین منابع برای هزینه‌های جاری، تأسیسات، نیروی انسانی و تجهیزات اداری است. علاوه بر این، افزایش تعداد دستگاه‌های اجرایی ممکن است منجر به افزایش بوروکراسی و کاهش کارایی تخصیص منابع شود.

تولد «نهاد پیشران» در سال ۱۴۰۴

همانطور که گفته شد در بخش دوم لایحه بودجه سال آینده، جداول مربوط به اعتبارات دستگاه‌های اجرایی منتشر شده است. این جداول نشان می‌دهد دستگاهی تحت عنوان «نهاد پیشران» ذیل قوه مجریه ایجاد خواهد شد، نهادی که نام آن در بودجه سال‌های گذشته به چشم نمی‌خورد.

بررسی آمار مرتبط با این نهاد در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد ۱۷۰ میلیارد تومان اعتبار برای این نهاد در سال آینده در نظر گرفته شده است.

به طور کلی دولت و مجلس توضیحی درباره شرح وظایف نهاد جدید در سال ۱۴۰۴ نداده‌اند اما بررسی‌های اکوایران از سازمان برنامه و بودجه نشان می‌دهد این دستگاه بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی ایجاد شده و هدف آن کمک به اجرای طرح‌های پیشران (مطرح شده در برنامه هفتم توسعه) بوده است. 

طبق تعریف طرح پیشران عبارت است از طرح روزآمد با مقیاس ملی،مبتنی بر مزیت ها، آمایش و اولویت های اقتصاد ملی،تکمیل و ارتقای زنجیره های ارزش تولید کالا و خدمات،تکمیل و توسعه زیرساخت ها، حل ناترازی های کشور و بهبود توان تولید رقابت پذیر داخلی (دارای تاثیر مستقیم بر تولید ناخالص داخلی و اشتغال). 

 اما می‌توان گفت اگر بنا باشد نهاد جدید وظایف مهمی را به دوش بکشد، به مرور در بودجه سال‌های بعد با افزایش اعتبار مواجه خواهد شد. اعتباری که صرف بزرگ شدن دولت و افزایش بروکراسی در دستگاه‌های اجرایی می‌شود. باید دید نقشه دولت برای این دستگاه چیست و آیا ایجاد این دستگاه ضرورت داشته است یا خیر؟