فرهاد نیلی در همایش چشم‌انداز اقتصاد ایران ۱۴۰۴ با یادآوری اینکه میزان درآمد نفت یا به عبارتی درآمد ناشی از صادرات نفت کشور تابع دو متغیر است، توضیح داد اینکه روزانه چقدر نفت و با چه قیمتی صادر شود، می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای بر رشد اقتصادی، کسری بودجه و سیاستگذاری در کشور داشته باشد.

او با اشاره به این مهم در این همایش به بررسی نحوه سرایت این فشار به بخش‌های مختلف اقتصاد و تاثیر آن بر ترازنامه بانک‌ها پرداخت.

نیلی با تاکید بر اینکه در بودجه سال آینده، صادرات یک‌میلیون و ۲۵۰هزار بشکه نفت در روز با قیمت ۶۲ دلار در نظر گرفته شده، یادآوری کرد که در برابر یک دوراهی مهم اقتصادی قرار داریم. از یکسو، آمریکا اعلام کرده که قصد دارد میزان صادرات نفت خود را تا ۳میلیون بشکه در روز افزایش دهد. در نتیجه این اقدام آمریکا، اگر صادرات نفت ایران به ۵۰۰هزار بشکه در روز هم کاهش یابد، تاثیر چشمگیری بر اقتصاد جهانی نخواهد داشت؛ اما فشار اقتصادی بسیاری بر ایران وارد خواهد شد. از طرفی، اعمال فشار حداکثری بر چین برای کاهش خرید نفت از ایران نیز از چالش‌های پیش‌رو به شمار می‌آید.

به گفته نیلی یکی از پیامد‌های این وضعیت افزایش کسری بودجه دولت است که یا افزایش بدهی دولت به نظام بانکی را به دنبال دارد یا با تامین مالی از طریق انتشار اوراق قرضه پوشش داده می‌شود.

او در ادامه از سه‌گانه تخلیه بار ناشی از فشاری که بر اقتصاد وارد می‌شود، گفت و توضیح داد که این فشار اقتصادی بر یکی از متغیر‌های اصلی تورم، نرخ بهره یا نرخ ارز تخلیه خواهد شد که هر یک از این متغیر‌ها ذی‌نفعانی دارد. در صورتی که تورم افزایش یابد، بیشترین فشار بر حقوق‌بگیران، کارمندان، کارگران و سپرده‌گذاران وارد خواهد شد و چنانچه افزایش نرخ‌بهره به‌عنوان راهکار انتخاب شود، وام‌گیرندگان و دولت متحمل فشار خواهند شد؛ زیرا دولت مجبور خواهد بود هزینه‌های بیشتری برای تامین مالی بدهی‌های خود بپردازد. درحالی‌که در صورت افزایش نرخ ارز، فشار اقتصادی بر واردکنندگان و بخش تجاری کشور وارد می‌شود.