به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، پیرو ابلاغیه شماره 55467‌/02 مورخ 10‌‌‌/03‌‌‌/1402، مفاد دستور‌العمل «دستورالعمل اعطای تسهیلات ارزی کوتاه‌مدت (حداکثر ۵ ماهه) از محل منابع ارزی دردسترس بانک مرکزی جهت واردات مواد اولیه دارویی، دارو و تجهیزات پزشکی ضروری با نرخ ‌ETS‌-EC» پس از اصلاح به بانک های منتخب ابلاغ شد.

گفتنی است اجرای این دستورالعمل تا پایان بهمن ماه سال جاری (1402) تمدید شده است. 

شایان ذکر است در بند (3‌-2) دستورالعمل یاد شده کد بخشنامه درخواست تخصیص ارز به عدد 6241525 تغییر یافته است. 

 

دستورالعمل اجرایی نحوه استفاده از تسهیلات ارزی کوتاه مدت (حداکثر ۵ ماهه)

شرکتهای واردکننده یا تولیدکننده دارو و تجهیزات پزشکی، با معرفی و تأیید کتبی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به بانک عامل با رونوشت به بانک مرکزی ج.ا.ایران (اداره تخصیص ارز)، امکان استفاده از تسهیلات ارزی با دوره بازپرداخت حداکثر 5 ماهه از محل منابع در دسترس این بانک جهت تأمین مالی کوتاه مدت واردات مواد اولیه دارویی، دارو و تجهیزات پزشکی ضروری به روش گشایش اعتبار اسنادی دیداری، ثبت برات اسنادی دیداری و صدور حواله ارزی با مرعی داشتن مجموعه مقررات ارزی، بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های صادره و رعایت شرایط ذیل را خواهند داشت.  
2.    شرایط عمومی تسهیلات 

1-1) سقف و نوع ارز تسهیلات: معادل 300 میلیون دلار برای بانکهای عامل منتخب که به ارزهای یوآن چین، یورو (با منشاء ترکیه و عراق) و وون کره جنوبی قابل استفاده می‌باشد. 

2-1) مبلغ تسهیلات: حداکثر 90 درصد مبلغ هر ثبت سفارش از محل تسهیلات یادشده تأمین مالی خواهد شد. (معادل ریالی حداقل 10 درصد مبلغ ارزی هر ثبت سفارش به عنوان بخش نقدی بایستی توسط تسهیلات گیرنده تأمین گردد.) 

3-1) مدت تسهیلات: حداکثر 5 ماه از تاریخ تودیع سپرده بابت بخش تسهیلاتی توسط بانک مرکزی (مدت تسهیلات غیر قابل تمدید است).  

4-1) سود تسهیلات: به مبلغ تسهیلات (سپرده تودیع شده) سود تسهیلات با نرخ ثابت برای ارزهای مربوطه (به تفکیک هر ارز) و برای دوره بازپرداخت حداکثر 5 ماهه تعلق می‌گیرد که باید توسط تسهیلات گیرنده به بانک عامل پرداخت شود. سهم بانک عامل از سود تسهیلات متناسب با هر ارز، در جدول ذیل تعیین شده است.

تبصره 1: نرخ مذکور حداکثر نرخ  قابل اعمال در ارتباط با این تسهیلات بوده و بانک عامل مجاز به مطالبه هزینه دیگری از تسهیلات گیرنده بابت ارائه تسهیلات نمی‌باشد. 

تبصره 2: سود تسهیلات از تاریخ تودیع سپرده توسط بانک مرکزی تا تاریخ بازپرداخت، با نرخهای اشاره شده در بند 

(4-1) و بر مبنای 360 روز در سال محاسبه می‌گردد. 

تبصره ٣: در صورتیکه سررسید بازپرداخت روز غیرکارى باشد، تاریخ بازپرداخت، اولین روز کارى (روزهـاى کـارى ایـام 

هفته به جز جمعه و تعطیلات رسمی کشور) بعد از سررسید خواهد بود. بدیهی است در این حـالت سـود تسهیلات متناسب با دوره بازپرداخت تعدیل خواهد شد. 

5-1) مهلت استفاده از تسهیلات موضوع این دستورالعمل جهت تخصیص ارز ،تامین ارز و سپرده گذاری ارزی به طور مستقل از سررسید اعتبار اسنادى دیدارى و بـرات اسـنادى دیـدارى حـداکثر تـا پایان بهمن ماه 1402 می‌باشد. 

تبصره: بانک عامل می‌بایست در ارتباط با تعیین روابط خود و مشـترى و اخـذ تأییدیـه‌ها و وثـایق، مطـابق بخشـنامه‌هاى مربوطه، به ترتیبی اقدام نماید که در صورت عدم استفاده از تسـهیلات یادشـده و یـا دریافـت اسـناد خـارج از سررسید و چهارچوب این دستورالعمل، قادر به رعایت مقررات و انجام تعهدات مربوطه باشد. 

6-1) اخذ وثایق و تضامین لازم و کافی از تسهیلات گیرنده توسط بانـک عامـل مطـابق بخشـنامه‌هاى مربوطـه، جهـت اطمینان از وصول معادل ریالی مبلغ ارزى پرداخت شـده (بابـت اصـل و سـود متعلقـه) در سررسـید بازپرداخـت ضرورى می‌باشد. بانک عامل مکلف است در سررسید بازپرداخت حتی در شرایطی که تسهیلات گیرنده نسبت به تسویه تسهیلات قصور نموده باشد، نسبت به تسویه تعهدات خود با بانک مرکزى (اداره خزانه داری ارزی) اقدام نماید. این بانک در سررسید بازپرداخت، مبلغ اصل و سود تسهیلات (سهم بانک مرکزى) را طبق بند (٥-٣) این دستورالعمل از حسابهاى ارزى/ریالی آن بانک برداشت خواهد نمود. 

7-1) اخذ تعهد کتبی از متقاضی در خصوص پذیرش نوسانات نـرخ ارز و قبـول کلیـه مسـئولیت‌هاى مترتبـه ازجملـه بازپرداخت تسهیلات اخذ شده در قالب این دستورالعمل الزامی می‌باشد. 

8-1) تسهیلات مذکور باید در سقفهاى مجاز تسهیلات اعطایی آن بانک با رعایـت سـقفهاى فـردى و بخشـی و نیـز مرعی داشتن سایر ضوابط، مقررات و دستورالعمل‌هاى صادره توسط واحدها و ادارات ذیربط این بانک رسیدگی و اعطاء گردد. 

2.    ترتیبات اجرایی 

١-٢) ارسال تأییدیه کتبی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درخصوص معرفی شرکت‌های متقاضـی اسـتفاده از ایـن تسـهیلات تـا سـقف تعیین شده به بانک عامل با رونوشت به اداره تخصیص ارز این بانک. 

2-2) بانک عامل به منظور دریافت درخواست تخصیص ارز به میزان 10 درصد از مبلغ ثبت سفارش، بایستی نسبت به ایجاد درخواست تخصیص ارزدر سامانه جامع ارزی اداره تخصیص ارز با نوع جدید نرخ ارز "آزاد" و محل جدید تأمین ارز "بانک مرکزی" برای بخش نقدی، اقدام نماید. 

تبصره 1: نوع نرخ ارز ثبت سفارشات، با توجه به اولویت و شماره تعرفه‌های کالاهای مشمول تسهیلات یادشده در قالب این دستورالعمل در روز تخصیص و تأمین ارز، صرفاً بابت بخش نقدی و بخش تسهیلاتی (اصل)، اعلامی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین می‌گردد. شایان ذکر است در هنگام تخصیص و تأمین ارز بخش سود تسهیلات، نیازی به کنترل اولویت تعرفه کالایی ثبت سفارش نمی‌باشد.  

تبصره 2: مهلت انقضای درخواست تخصیص ارز بخش نقدی 45روز تقویمی از «تاریخ تخصیص» درخواست تخصیص ارزتأیید شده، تعیین می‌گردد. 

تبصره 3: ثبت سفارش‌های مشمول این دستورالعمل، امکان استفاده از تسهیلات مربوط به سایر بخشنامه‌ها را نخواهند داشت.

3-2) بانک عامل به منظور دریافت تاییدیه «درخواست تخصیص ارز» به میزان 90 درصد از مبلغ ثبت سفارش، بایستی نسبت به ایجاد «درخواست تخصیص ارز» در سامانه جامع ارزی اداره تخصیص ارز با نوع معامله «آزاد» و نوع جدید نرخ ارز "آزاد" و محل جدید تأمین ارز "بانک مرکزی" و درج شناسه این دستورالعمل)6241525) در قسمت کد بخشنامه درخواست تخصیص ارز درخواست شده، برای استفاده از تسهیلات مورد اشاره اقدام نماید.  

تبصره 1: اخذ مجوز توسط متقاضی استفاده از تسهیلات از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به منظور شناسایی کالاهای یادشده در قالب موارد مشمول این دستورالعمل، ارائه آن به بانک عامل و متعاقباً ثبت شماره نامه وزارتخانه در درخواست تخصیص ارز درخواست شده توسط بانک عامل، ضروری می‌باشد. 

تبصره 2: ضروری است درخواست تأمین ارز بابت هر دو بخش تسهیلاتی و نقدی همزمان توسط بانک عامل انجام شود.  

تبصره 3: مهلت انقضای درخواست تخصیص ارز بخش تسهیلاتی 45 روز تقویمی از «تاریخ تخصیص» تعیین می‌گردد و تسهیلات گیرنده بایستی در مدت زمان اعتبار درخواست تخصیص ارز نسبت به اخذ تسهیلات اقدام لازم را به عمل آورد. 

4-2) اداره تخصیص ارزاین بانک، با توجه به انجام فرایند درخواست تأمین ارز توسط بانک عامل جهت دریافت سپرده، درخواست مذکور را بررسی و در صورت تأیید، مراتب را به اداره خزانه‌داری ارزی این بانک اعلام خواهد نمود. 

5-2) با توجه به فرایند انجام شده، اداره خزانه‌داری ارزی نسبت به فروش ارز بخش نقدی با نرخ فروش حواله مندرج در سامانه معاملات الکترونیکی ارز (ETS-EC) در روز انجام معامله و تأمین مبلغ ارزی بابت بخش تسهیلاتی به صورت همزمان طبق درخواست تأمین ارز ثبت شده در حساب بانک عامل اقدام خواهد نمود. 

تبصره: مبلغ ارزی تأمین شده بابت تسهیلات توسط این بانک، به عنوان سپرده ارزی 5 ماهه بانک مرکزی نزد بانک عامل تلقی می‌گردد و بانک عامل موظف به تسویه اصل و سود سپرده اخذ شده با نرخ فروش حواله مندرج در سامانه معاملات الکترونیکی ارز (ETS-EC) در روز تسویه خواهد بود. 

6-2) بانک عامل بایستی حداکثر 30 روز قبل از تسویه سپرده ارزی، نسبت به درخواست صدور درخواست تخصیص ارزبابت سود تسهیلات متعلقه (سهم بانک مرکزی) از اداره تخصیص ارز اقدام و درخواست تأمین ارز مذکور را در سامانه تأمین ارز اداره تخصیص ارز ثبت نماید. 

٣.  ترتیبات تسویه ریالی 

١-٣) حداقل معادل ریالی 10 درصد مبلغ ارزى ثبت سفارش (به عنوان بخش نقـدى) در زمـان گشـایش اعتباراسـنادى دیدارى، ثبت برات اسنادى دیدارى و یا صدور حواله بایستی توسط تسهیلات گیرنده تأمین گردد. 

٢-٣) بانک عامل به منظور دریافت تاییدیه «درخواست تخصیص ارز» سود تسهیلات مربوط به بانک مرکزى، بایستی نسبت بـه ایجاد «درخواست تخصیص ارز» در سامانه جامع ارزى اداره تخصیص ارز با نوع معامله «آزاد» با نوع جدید نرخ ارز: «آزاد» و محل جدید تأمین ارز: «بانک مرکزى» و همچنین درج کد تعرفه 99720000 (یوزانس داخلـی) اقـدام لازم را به عمل آورد.  

تبصره: مهلت انقضاى «درخواست تخصیص ارز» براى سود تسهیلات، ٣٠ روز تقویمی از «تاریخ تخصیص» «درخواست تخصیص ارز» تأییدشده، تعیین می گردد. 

٣-٣) تسویه معادل ریالی اصل و سـود تسـهیلات بـه نـرخ فـروش حوالـه کالاهای اساسی و ضروری منـدرج در سـامانه معـاملات الکترونیکی ارز (ETS-EC) در  روز بازپرداخت و در چهارچوب این دستورالعمل قابل انجام خواهد بود. 

٤-٣) پس از انجام ثبت درخواست تأمین ارز بابت سود متعلقه در سـامانه تـأمین ارز توسـط بانـک عامـل و تأییـد آن توسط اداره تخصیص ارز، اداره خزانه‌داری ارزی نسبت به تسویه اصل تسهیلات و سـود سـهم بانـک مرکـزى از طریق حساب تسویه داخلی با  بانک عامل اقدام می‌نماید.  

٥-٣) در صورتیکه در سررسید بازپرداخت، بانک عامل نسبت بـه تـأمین ارز بـراى سـود متعلقـه اقـدام ننمایـد؛ اداره خزانه‌داری ارزی این بانک، مبلغ اصل تسهیلات و سود سهم بانک مرکزى را رأساً از محل حساب‌هاى ارزى/ریالی بانـک عامل نزد بانک مرکزى ج.ا. ایران با نرخ فروش حواله کالاهای اساسی و ضروری مندرج در سامانه معـاملات الکترونیکـی ارز (ETS-EC) در سررسید، برداشت و تسویه خواهد نمود. 

سایر موارد  

شرایط تسویه سپرده قبل از سررسید: سپرده‌هاى تودیع شده بابت بخش تسهیلاتی توسط بانک مرکزى در حساب بانک عامل، صرفاً در سررسید تسویه می‌گردند؛ در صورت تسویه قبل از سررسید، بانـک عامـل می‌بایسـت کـل مبلغ سپرده را تسویه نماید. بنابراین، تسویه بخشی از مبلغ سپرده‌ها قبل از سررسید امکانپذیر نمی‌باشد.