مواضع عشقی؛ از عرضه بورسی خودرو تا وعده افشای اسامی متخلفان

- با توجه به اینکه سال گذشته مشکلاتی درباره بودجه وجود داشت، تصمیم‌هایی اخذ شد که برخی، از جمله نرخ خوراک و سوخت صنایع، در بودجه اعمال و برخی تصویب اجرا شد که به آرامش نسبی بازار انجامید.

سود سهام عدالت سال 1400 یکجا پرداخت شد

- سود سهام عدالت در سال 1400 به صورت یکجا پرداخت شد. همچنین پرداخت الکترونیکی سود مجامع با پیگیری‌ها در قانون بودجه به صورت قانون درآمد و در حال اجراست. پرداخت متمرکز سود سهام عدالت بالغ بر ۲۵ هزار میلیارد تومان طی یک مرحله به حساب ۴۵ میلیون سهامدار واریز شد.

- موضوع دیگر، سودهای رسوبی در شرکت‌ها بود که با توجه به اطلاعات سمات این سودها شناسایی و پرداخت شد و همچنان این مطالبه‌گری برای پرداخت سودهای رسوبی ادامه دارد. سود سنواتی رسوب‌شده به حساب ۶,۵ میلیون سهامدار واریز شد. تصمیم شورا از سال گذشته بر این شد که مدیریت در میان‌مدت به کانون سهام عدالت منتقل شود و سهام‌داران در مجامع حاضر شوند.

- برای دوره گذار، تا زمانی که مجامع برگزار شود، یک کمیته سه‌نفره متشکل از وزارت اقتصاد، عضو حقیقی شورا و کانون سهام عدالت تشکیل شده است تا در مورد نحوه حضور شرکت سرمایه‌پذیر تصمیم‌گیری کند. فروش سهام عدالت متناسب با شرایط بازار انجام خواهد شد. بازار باید کشش فروش این حجم از سهام را داشته باشد.

- در خصوص سهام عدالت، دیگر مدیریت کار در دستان دولت نیست و این اختیار به کانون سهام عدالت منتقل شده است. سهامداران سهام عدالت می‌توانند در مجامع شرکت کنند و رای بدهند.ژ

تعیین تکلیف سهام عدالت متوفیان

- بحث‌هایی درباره گواهی انحصار ورثه متوفیان قبل از سال 97 داریم. با قوه قضائیه در حال رایزنی هستیم تا کار با دقت انجام شود، بیش از 15 میلیون نفر درگیر مباحث سهام عدالت متفویان هستند که باید با دقت حل شود. بسیاری از گواهی‌های انحصار ورثه نسخه الکترونیکی ندارند یا بسته به مذاهب افراد، ممکن است این گواهی‌ها تفاوت‌هایی داشته باشند.

- هم‌اکنون عمق مظنه برای همه نمایش داده می‌شود که باعث شده است اطلاعات به صورت متقارن در اختیار فعالان بازار قرار گیرد. برخلاف برخی نگرانی‌های اولیه که در خارج از سازمان بورس در این خصوص وجود داشت، نمایش عمق تمام سفارشات خرید و فروش، باعث شفافیت بیشتر در بازار سرمایه شد.

- با مجلس شورای اسلامی جلسات متعددی در زمینه اصلاح قوانین و مقررات برای توسعه بازار و همچنین مواردی مانند لایحه مدیریت تضاد منافع، که تاکنون در بازار سرمایه مورد بررسی نبوده است، داشته‌ایم.

بسیاری از دعاوی بورس در خود بازار حل خواهد شد

- مقررات دستورالعمل تخلفات در بازار سرمایه پراکنده بوده و رویکرد این است که با اصلاح و رفع مشکلات برای تخلف‌زدایی، مانع تخلفات به صورت سیستمی شویم. یکی از مشکلات ما، عدم آشنایی قضات با چارچوب‌ها و پیچیدگی‌های بازار سرمایه بود. با تاسیس و تخصیص شعب میانجیگری در بازار سرمایه، از این پس بسیاری از دعاوی بورس در خود بازار حل خواهد شد.

- دستورالعمل حاکمیت شرکتی تصویب شده است و ابلاغ خواهد شد. در این دستورالعمل ضمانت اجرا در نظر گرفته شده است و با رعایت نکردن آن، برخورد جدی خواهد شد.

شرایط ورود دانش‌بنیان‌ها به بازار سرمایه

- در خصوص ورود شرکت‌های دانش‌بنیان به بازار سرمایه، روند فعلی سخت‌گیرانه است و امیدواریم در آینده بتوانیم تسهیلاتی در آن ایجاد کنیم. کامیودیتی محور بودن شاید یک عارضه برای بازار سرمایه به حساب بیاید. یکی از مباحثی که در این مورد باید انجام شود، حرکت به سمت پذیرش و تامین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان است.

- نزدیک به ۱۶۰ مورد مجوزهای موافقت اصولی، تاسیس، پذیره‌نویسی و فعالیت صادر شده است. پس از ۱۲ سال عدم صدور مجوز کارگزاری، این سازمان ۱۳ موافقت اصلی و پنج مجوز فعالیت کارگزاری را صادر کرد.

دامنه نوسان تغییر می‌کند؟

- افزایش ۴ درصدی دامنه نوسان، علاوه بر افزایش نقدشوندگی، صفوف خرید و فروش را کاهش داد. برای دامنه نوسان در فصل پاییز طبق برنامه اعلام‌شده پیش خواهیم رفت و در این راستا وضعیت بازار ارزیابی و تصمیم‌گیری می‌شود و متناسب با پیشنهاد بورس‌ها اجرا خواهد شد. ابتدا باید ببینیم نتیجه تغییرات دو فصل قبل چه بوده و سپس برای تا پایان سال تصمیم‌گیری کنیم؛ البته تغییر در این حوزه ترکیبی از تصمیمات است، از جمله تغییر ساختار بازارها، حجم مبنا و دامنه نوسان.

- بیمه‌ سهام برای صندوق‌های درآمد ثابت و سهامداران حقیقی یکی از ریسک‌های بازار بود که بیش از ۵۰۰ هزار نفر در این طرح مشارکت و سهام خود را با سود ۲۰ درصد برای یک سال از طریق صندوق تثبیت، بیمه کردند.

- وزارت نفت و وزارت نیرو باید از گواهی صرفه‌جویی انرژی استفاده کنند. این گواهی می‌تواند به بحث صرفه‌جویی و تامین مالی کمک کند.

عرضه خودروهای وارداتی در بورس

- ورود خودرو به بورس کالا روند خیلی خوبی دارد و پذیرش خودروهای پرتیراژ انجام شد و امیدواریم به جایی برسیم که کل عرضه‌ها در بورس کالا انجام شود. پیشنهاد عرضه خودروهای وارداتی در بورس کالا مطرح شده، اما نهایی نشده است. بورس سازوکارهای لازم را دارد و از نظر عرضه مشکلی وجود ندارد.

ماجرای استعفاهای عشقی

- رفتن از سازمان، دلپذیر است. موضوع استعفا در شورای عالی بورس مطرح شد و در گزارشی که در جلسه ارائه کردم به این‌ موضوع اشاره کردم که شاید اگر از سازمان کناره‌گیری کنم به نفع بازار باشد؛ اما همه اعضا با توجه به گزارش ارائه‌شده با استعفا مخالفت کردند. موضوعاتی که درمورد تغییر سازمان مطرح شد، اشتباه خبری خوبی نبود.

مجلس مخالف عشقی است؟

- با مجلس در تعامل خوبی هستیم و فشاری در زمینه استعفا وجود ندارد و جلسات متعددی با مجلس در حال برگزاری است؛ بخصوص در موضوع بودجه.

سامانه ستاره به کجا رسید؟

- فرآیند سامانه ستاره و امکان توثیق سهام، زمان‌بر است و ورود بانک‌ها به این بستر جدید، معمولا مدتی طول می‌کشد. بانک‌های مهر و رسالت این فرایند را آغاز کرده‌اند و حدود ۷۰۰ نفر در بانک مهر از طریق توثیق سهام وام خرد دریافت کردند. به طور کلی این فرایند به سیاست‌های اعتباردهی بانک‌ها بستگی دارد. بانک‌های ملی و تجارت نیز پیگیر این موضوع هستند.

- انتشار گسترده بیمه سهام برای صندوق‌های درآمد ثابت نیز یکی از ریسک‌های بازار بود که بیش از ۵۰۰ هزار نفر در این طرح مشارکت و سهام خود را با سود ۲۰ درصد برای یک سال از طریق صندوق تثبیت، بیمه کردند.

هشدار درباره تاثیر منفی «اوراق گام» بر بازار سرمایه

- اوراق گام از سال ۹۸ راه‌‎اندازی شد. انتشار اوراق گام در شبکه بانکی انجام می‌شود و توقف یا عدم توقف آن در حیطه اختیارات سازمان نیست. با توجه به اتفاق‌های اخیر، ما در حال بررسی روند انتشار اوراق گام هستیم و به نظر می‌رسد یک اصلاح سیاستی در این خصوص نیاز داریم. اگر با همین روند اوراق گام منتشر شود، ممکن است مشکلاتی برای بازار سرمایه ایجاد شود. در حال تدوین روندی هستیم تا انتشار اوراق آسیب‌های کمتری به بازار سرمایه بزند. 

تاثیر بازار جهانی بر بازار سرمایه

- نرخ ارز و وضعیت بازارهای جهانی روی بازار سرمایه تاثیرگذار است. قیمت‌های جهانی نوسان زیادی را تجربه می‌کنند و شاهد این هستیم که قیمت نفت طی ۱۰ روز ۱۰ درصد تغییر می‌کند؛ اما به طور کلی بازار سرمایه به نقطه‌ای رسیده است که می‌تواند ثبات خود را حفظ کند.

-  در پیشنهادی که سازمان بورس درمورد بودجه مطرح کرده، پیگیر بحث‌های مبنایی‌تر بودیم؛ برای مثال اصلاح فرمول خوراک یا معامله برخی خوراک‌ها در بازار سرمایه.

آخرین وضعیت دارایکم و پالایشی یکم

- از ابتدا ساختار این دو صندوق مناسب نبود و رکن بازارگردان باید در این دو صندوق فعال می‌شد. این اتفاق رخ داد و پالایش یکم دو هفته است که دارای بازارگردان شده و دارایکم نیز فرایند برگزاری مجمع و انتخاب بازارگردان را طی می‌کند.

- تغییرات اساسنامه باید به تصویب هیات وزیران می‌رسید و فرایند اصلاح اساسنامه بسیار زمان‌بر بود. سهام ممتاز پالایشی یکم متعلق به شرکت ملی پالایش و پخش و سهام ممتاز دارایکم متعلق به وزارت اقتصاد است و انتخاب بازارگردان و سایر ارکان باید توسط مجامع این دو صندوق انجام شود.

- از زمانی که رکن بازارگردان در پالایشی یکم فعال شده فاصله قیمت به NAV کاهش یافته است، اما کمتر شدن این فاصله به عوامل مختلفی بستگی دارد. انتظاری که از بازارگردان وجود دارد این است که فاصله بین قیمت و NAV تا جایی که امکان دارد کاهش یابد.

عوامل تاثیرگذار بر بازار سرمایه

- این عوامل از نرخ ارز تا ناآرامی‌های اقتصادی و سیاسی و جنگ اوکراین و روسیه را شامل می‌شود. کار صندوق تثبیت این است که در چنین مواقعی به بازار ورود کند و به تعادل بازار کمک کند که این اتفاق رخ داده است و بخش عمده‌ای از معاملات توسط سهام‌داران خرد انجام می‌شود.

آخرین وضعیت 13 شرکت غیربورسی سهام عدالت

- راه‌اندازی هلدینگ بر عهده سازمان خصوصی‌سازی است که بخشی از کار را انجام داده‌اند. البته به نظر سازمان بورس، بهترین کار این است که شرکت‌هایی که قابلیت پذیرش در بازار را دارند پذیرش شوند، اما هنوز هیچ درخواستی از سوی شرکت‌ها مطرح نشده است.

ماجرای تغییر مالیات شرکت‌های بورسی

- خبر تصمیم‌گیری درباره افزایش مالیات بر درآمد شرکت‌های بورسی، درست نیست و در دولت مطرح نشده است.

نام مدیران متخلف نهادهای مالی منتشر خواهد شد

- برای افزایش شفافیت بازار سرمایه، دستورالعمل انتشار سوابق تخلفاتی و کیفری مدیران ناشران و نهادهای مالی تدوین شد. با اجرای این قانون نام متخلفان مدیران نهادهای مالی هم منتشر خواهد شد. بند چ ماده ۳۶ قانون احکام دائمی کشور، قانونی بوده که ۱۳ سال بر زمین مانده بود و از این پس اجرایی خواهد شد.

ساختار بازارگردانی در صندوق پالایش یکم

در این نشست همچنین علیرضا ناصرپور - معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار - صحبت‌هایی را مطرح کرد که اهم آن بدین شرح است:

- درخصوص تخصیص صندوق‌های سرمایه‌گذاری به متولدین جدید، وظیفه‌ای که برعهده سازمان بورس گذاشته شده، این است که لیست صندوق‌ها به همراه بازدهی صندوق‌ها به ثبت احوال داده شود. تخصیص منابع توسط پست‌بانک و بانک ملی معطوف به تصمیمات دولت است؛ چراکه این مصوبه، تصویب هیأت وزیران است.

- ساختار صندوق پالایشی یکم به بازارگردان صندوق پالایش یکم امکان خرید و ابطال می‌دهد. بازار گردان صندوق پالایش یکم، تامین سرمایه نوین انتخاب شد. فاصله بین قیمت و NAV کاهش پیدا کرده است. مهمترین اتفاق این است که ساختار صندوق پالایشی یکم به ساختار صندوق نرمال تبدیل شده است. در حقیقت این صندوق‌ها تبدیل به صندوق سهامی بخشی شده است و بازار گردان دارند.

پذیرش 40 همت اوراق گام 

بر اساس این گزارش، عیوضلو - معاون نظارت بر ناشران و بورس‌ها - نیز در این نشست گفت: حدود 40 همت (40 هزار میلیارد تومان) اوراق گام پذیرش شده و 30 همت در بازار سرمایه در حال معامله است. پس از پایان بررسی‌ها، مقررات جدید اعلام خواهد شد. وثیقه‌گذاری مسأله حساسی است و زمانی که مسائل حقوقی پیش می‌آید، روند آن به کندی پیش می‌رود.