به گزارش اکوایران، سنگ آهن، یکی از مهم‌ترین مواد اولیه در تولید فولاد، همچنان جایگاه استراتژیکی در اقتصاد جهانی دارد. با وجود همه‌گیری کووید-19 و تحولات اقتصادی که اقتصادهای بزرگ را تکان داده، بازار سنگ آهن همچنان شاهد نوسانات و تغییرات قابل توجهی بوده است. این فلز استراتژیک تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله سیاست‌های زیست‌محیطی دولت‌ها، تغییرات در تولید و تقاضا، و مسائل ژئوپلیتیکی قرار دارد. در این تحلیل، وضعیت فعلی بازار جهانی سنگ آهن، با تمرکز بر تغییرات اخیر در عرضه و تقاضا، بررسی شده و در نهایت به پیش‌بینی قیمت‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت پرداخته می‌شود.

جنگ لجستیکی در بازار سنگ آهن/ فشارهایی که به چشم نمی‌آید؟

عرضه سنگ آهن، به ویژه در بزرگ‌ترین تولیدکنندگان جهانی مانند استرالیا، برزیل و چین، همچنان یکی از عوامل کلیدی در تعیین قیمت این ماده معدنی است. استرالیا و برزیل به عنوان دو تولیدکننده بزرگ سنگ آهن، همچنان بخش عمده‌ای از نیازهای جهانی را تأمین می‌کنند، اما هر کدام با چالش‌های خاص خود مواجه هستند. استرالیا، به دلیل برخورداری از معادن بزرگ و ذخایر غنی، توانسته سهم قابل توجهی از بازار را در اختیار داشته باشد. با این حال، افزایش نگرانی‌های زیست‌محیطی و فشارهای ناشی از قوانین محلی در این کشور، می‌تواند تهدیدی برای تولید و صادرات سنگ آهن به شمار رود.

در سوی دیگر، برزیل با مشکلات زیربنایی و تأثیرات ناشی از تغییرات آب و هوایی مواجه است. در سال‌های اخیر، بارش‌های شدید و سیل‌های گسترده در برخی مناطق، تولید سنگ آهن را مختل کرده و باعث کاهش عرضه در بازار جهانی شده است. همچنین، مشکلات لجستیکی و حمل‌ونقل، به ویژه در صادرات از بندرهای مهم برزیل، مزید بر علت شده و عرضه سنگ آهن به بازارهای بین‌المللی را با کندی مواجه کرده است.

صنایع نوظهور جنوب شرق آسیا/ تشنگی بی‌پایان برای سنگ آهن

از طرفی، تقاضای جهانی سنگ آهن همچنان به شدت تحت تأثیر فعالیت‌های صنعتی در اقتصادهای بزرگ است. چین به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده سنگ آهن جهان، نقش تعیین‌کننده‌ای در تعیین روند تقاضای این ماده دارد. سیاست‌های دولت چین برای کنترل ظرفیت تولید فولاد و همچنین فشار برای کاهش انتشار کربن، می‌تواند تأثیر مستقیمی بر تقاضای سنگ آهن در این کشور داشته باشد.

با این حال، بازسازی اقتصادی پس از دوران همه‌گیری، به ویژه در بخش ساخت‌وساز و زیرساخت‌ها، منجر به افزایش تقاضا برای فولاد شده و در نتیجه تقاضا برای سنگ آهن را تقویت کرده است. همچنین، رشد اقتصادی کشورهای جنوب شرق آسیا مانند هند و ویتنام نیز به افزایش تقاضا برای فولاد و سنگ آهن دامن زده است. این روند نشان‌دهنده بازگشت به دوران رونق برای این ماده معدنی است.

سیاست‌های جهانی و سنگ آهن/ آیا تغییری در راه است؟

در بازارهای جهانی، مسائل ژئوپلیتیکی نیز نقش مهمی در تعیین قیمت سنگ آهن ایفا می‌کنند. تنش‌های تجاری میان چین و استرالیا، به‌ویژه بر سر مسائل ژئوپلیتیکی و اقتصادی، منجر به وضع تعرفه‌های سنگین و محدودیت‌های تجاری شده است. این موضوع باعث نگرانی‌هایی در بازار جهانی سنگ آهن شده و بر قیمت‌ها تأثیر گذاشته است. همچنین، نگرانی‌ها درباره احتمال کندی رشد اقتصادی جهانی، به‌ویژه در اروپا و آمریکا، می‌تواند باعث کاهش تقاضا برای سنگ آهن و فشار بر قیمت‌ها شود.

افزایش نرخ بهره توسط بانک‌های مرکزی در اقتصادهای بزرگ، از جمله فدرال رزرو آمریکا و بانک مرکزی اروپا، می‌تواند منجر به کاهش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و ساخت‌وساز شود، که این نیز به نوبه خود به کاهش تقاضا برای فولاد و سنگ آهن می‌انجامد.

نوسانات قیمت سنگ آهن/ از دوران اوج تا سقوط و بازگشت

در دو سال گذشته، قیمت سنگ آهن تحت تأثیر نوسانات زیادی قرار گرفته است. پس از اوج گرفتن قیمت‌ها در اوایل سال 2021 به دلیل تقاضای پساکرونا، قیمت‌ها در نیمه دوم سال 2022 و اوایل 2023 تحت فشار قرار گرفتند. افزایش نگرانی‌ها درباره رکود اقتصادی جهانی و سیاست‌های محدودکننده چین در زمینه تولید فولاد، باعث کاهش قیمت سنگ آهن شد. با این حال، در نیمه دوم 2023، با نشانه‌های بهبود اقتصادی و افزایش تقاضای فولاد، قیمت‌ها دوباره روند صعودی به خود گرفتند.

در بازارهای آتی، قیمت سنگ آهن نشان‌دهنده انتظار معامله‌گران از بازگشت تقاضای قوی برای این ماده است. با وجود نوسانات کوتاه‌مدت، تحلیل‌گران انتظار دارند که در میان‌مدت به دلیل نیاز روزافزون به فولاد برای توسعه زیرساخت‌ها، قیمت‌ها به‌طور تدریجی افزایش یابد.

آیا سنگ آهن می‌تواند سرمایه‌گذاران را شگفت‌زده کند؟

در کوتاه‌مدت، نوسانات قیمتی سنگ آهن به شدت وابسته به سیاست‌های چین و تحولات اقتصادی جهانی خواهد بود. اگر اقتصاد جهانی بتواند از رکود پیش‌بینی‌شده عبور کند و نشانه‌های بیشتری از رشد اقتصادی در چین و سایر اقتصادهای نوظهور مشاهده شود، قیمت سنگ آهن احتمالا روند صعودی پیدا خواهد کرد. با این حال، فشارهای زیست‌محیطی و سیاست‌های محدودکننده دولت‌ها می‌تواند روند رشد قیمت را مهار کند.

در میان‌مدت، انتظار می‌رود که قیمت سنگ آهن به دلیل رشد پایدار تقاضا از سوی کشورهای در حال توسعه، به ویژه در جنوب شرق آسیا، افزایش یابد. هرچند عرضه سنگ آهن همچنان تحت تأثیر چالش‌های لجستیکی و تولیدی قرار دارد، این روند می‌تواند به کاهش عرضه و در نتیجه افزایش قیمت‌ها منجر شود.