به گزارش اکوایران؛ روند رشد بنگاه‌های اقتصادی این سوال را مطرح می کند که اندازه بنگاه‌ها چه تاثیری در عملکرد آنها دارد؟ آیا بنگاه‌های بزرگ نسبت به بنگاه‌های کوچک می تواند عملکردی بهتری داشته باشند یا این روند معکوس است؟ از سوی دیگر دسته‌بندی بنگاه‌ها بر چه اساسی صورت می گیرد؟  

در پاسخ به این پرسش ها می توان گفت ارزیابی‌ها نشان دهنده آن است که اندازه بنگاه‌ها براساس مقایسه میزان فروش شرکت‌ها می تواند بر عملکرد آنها اثرگذار باشد. معیار فروش براساس این گزارش در حالی میزان فروش شرکت‌ها ملاک و معیار اندازه آنها در نظر گرفته شده و با توجه گزارش مدیران خرید که ماهانه منتشر می شود معیار «میزان سفارش جدید» که می توان آن را به میزان تولید و فروش بنگاه‌های تولیدی نسبت داد شکل نزولی داشته است. از سوی دیگر ارزیابی‌ها نشان می دهد که فروش فروشگاه‌های مجازی هم با توجه به ناآرامی ماه‌های اخیر کاهشی بوده است، با این شرایط می توان گفت ناآرامی ها و کاهش فروش می تواند روی ابعاد بنگاه‌های تولیدی و عملکرد بنگاه‌های اقتصادی اثرگذار باشد. اما نکته جالب توجه اینجا است که آمار ارائه شده از سوی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی نشان می دهد که رشد شرکت‌های کوچک و متوسط برخلاف رشد شرکت‌های بزرگ در چهارماهه ابتدایی 1401 منفی بوده است.      

تاثیر اندازه بنگاه‌ها در رشد صنعت

براساس ارزیابی ها بنگاه‌های بزرگ‌تر به واسطه «دسترسی راحت‌تر به منابع مالی و تسهیلات بانکی»، «فعالیت در بازارهای کمتر رقابتی»، «دسترسی بیشتر به بازارهای صادراتی و وارداتی»، از قدرت چانه‌زنی بیشتری نسبت بنگاه‌های دیگر برخوردار هستند. علاوه برقدرت چانه‌زنی بنگاه‌های بزرگ از رانت‌های دیگر هم برخوردار هستند که به بهبود عملکرد آنها کمک می کند.

گزارش پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی نشان دهنده آن است که سهم عمده ارزش تولید صنعتی در کشور در بنگاه‌های بزرگ صورت می گیرد و تغییرات در روند تولید این بنگاه‌ها مهمترین شکل دهنده تغییرات شاخص کل تولید است.

حال با توجه به اهمیت بنگاه‌های بزرگ در رشد صنعتی این سوال مطرح می شود که در طبقه‌بندی بنگاه‌ها چگونه صورت می گیرد و در میان بنگاه‌ها کدامیک در رده شرکت‌های بزرگ قرار می گیرند. در این خصوص می توان به میزان ارزش فروش شرکت‌ها در دو سال اخیر اشاره کرد؛ براساس دسته‌بندی صورت گرفته بنگاه‌های که از نظر ارزش فروش آنها در دو سال اخیر کمتر از 40 درصد بوده در میان بنگاه‌های کوچک قرار داشته اند و بنگاه‌های که ارزش فروش آنها حدود 20 درصد بود هم در میان بنگاه‌های بزرگ قرار گرفته اند و مابقی در بنگاه‌های متوسط طبقه‌بندی شده‌اند.           

با توجه به ارزیابی‌ها در یک سال و نیم اخیر تقریبا در تمام دوره‌ها رشد تولید شرکت‌های بزرگ بیشتر از شرکت‌های کوچک و متوسط بوده است. از سوی دیگر رشد شرکت‌های کوچک و متوسط برخلاف رشد شرکت‌های بزرگ در چهارماهه ابتدایی 1401 منفی بوده است. در مرداد ماه رشد شرکت‌های متوسط و در شهریور‌ ماه رشد شرکت های کوچک مثبت شده است. در داده ها به این نکته نیز اشاره شده که مهر ماه هم هرچند رشد هر سه گروه از شرکت‌ها مثبت بوده، اما رشد شرکت‌های بزرگ‌تر به طور ملموسی بیشتر از رشد شرکت های کوچک بوده است.    

بنگاه