تصمیمات ناگهانی چالش جدید فعالان اقتصادی + جدول

به گزارش اکوایران؛ بر اساس گزارش منتشر شده از سوی مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، شاخص مدیران خرید (تعدیل فصلی نشده) برای کل اقتصاد ایران به 54.15  رسید که نسبت به شهریور‌ماه در یک محدود باقی ماند، عدد به دست آمده برای شهریور ماه برابر با 54.34 بوده که می‌توان گفت در مهر ماه عدد شامخ تنها 0.19 درصد کاهش داشته است.

براساس داده‌های به دست آمده از بنگاه‌های بخش صنعت، شاخص مدیران خرید این بخش در مهرماه با ثبت عدد 53.11 نسبت به ماه قبل بهبود داشته و بیشترین مقدار چهارماهه اخیر از تیرماه را ثبت کرده است. 

بر اساس اطلاعات به دست آمده شامخ کل اقتصاد و صنعت در ماه مهرماه، علاوه بر مشکل «کمبود نقدینگی»، «تامین ارز» و «تسهیلات بانکی» که کمبود مواد اولیه را تشدید کرده و همچنین در کنار معضل «پیمان‌سپاری ارزی» که باعث کاهش صادرات بخش تولید شده است، فعالیت تعداد قابل‌توجهی از شرکت‌ها به‌واسطه استمرار مشکلات مربوط به «اتخاذ قوانین مخل، ناگهانی و غیرکارشناسی از سوی گمرک، وزارت صمت و بورس کالا» با مشکلات و دغدغه‌های جدی مواجه شده است. با این شرایط می‌توان گفت در مهر ماه یک مشکل به مشکلات بنگاه‌های اقتصادی اضافه شده است. در بررسی شاخص مدیران خرید، اگر عدد شاخص بیش از ۵۰ باشد، نشان‌دهنده این است که اقتصاد از رکود خارج شده، اما اگر عدد شاخص زیر عدد ۵۰ باشد به معنی قرار گرفتن اقتصاد در مسیر انقباض و رکود است.

شاخص‌های اثرگذار بر شامخ کل

ارزیابی صورت گرفته نشان‌ می ‌دهد شاخص ترکیبی مدیران خرید برای کل اقتصاد ایران در مهرماه 54.15 بوده  و در این ماه شاخص «موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری شده» با عدد (47.1) کمترین مقدار سه‌ماهه خود را به ثبت رسانده و این شاخص در هر سه بخش اقتصادی با کاهش روبرو بوده است. در مقابل، شاخص قیمت «خرید مواد اولیه و لوازم مورد نیاز تولید» در مهرماه، (72.25) به بیشترین مقدار سه‌ماهه اخیر رسیده و شاخص قیمت محصولات تولید شده یا خدمات ارائه شده نیز با ثبت عدد 59.96 بیشترین افزایش را در دوره 5 ماهه به ثبت رسانده است.

در این میان، برای شاخص «میزان صادرات کالا و خدمات» عدد (49) به دست آمده و با این شرایط این شاخص برای چهارمین ماه متوالی در رکود باقی مانده؛ هرچند شدت کاهش به میزان جزئی کمتر از شهریور بوده است.در میان شاخص‌های ارزیابی شده شاخص «میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی» هم عدد (49.56) نیز برای سومین ماه پیاپی کمتر از 50 گزارش شده است.

 از سوی دیگر در مهرماه «میزان افزایش در شاخص میزان فعالیت‌های کسب‌وکار» عدد (58.60) تقریبا مشابه ماه قبل بوده، این در حالی است که سرعت در افزایش تقاضا کاهش داشته و «شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان» (53.38) در مقایسه با شهریورماه (55.20) با رشد کمتری روبرو بوده است.

همچنین «شاخص میزان صادرات کالا و خدمات» با ثبت مقدار 49.0  برای چهارمین‌ماه متوالی در رکود قرار دارد، اگرچه شدت کاهش به میزان جزئی کمتر از شهریور بوده است. اما همچنان محدودیت‌های صادراتی ازجمله مشکلات مربوط به پیمان‌سپاری ارزی بر ادامه این روند کاهشی تأثیرگذار بوده است.

یکی از شاخص‌های اثرگذار در عدد شامخ «موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری شده» است که با ثبت عدد 47.10، کمترین مقدار سه‌ماهه از مردادماه را به ثبت رسانده است و این شاخص در هر سه بخش اقتصادی با کاهش روبرو بوده و کمبود نقدینگی و عدم تخصیص ارز و تسهیلات بانکی و همچنین اعمال قوانین غیرکارشناسی از سوی وزارت صمت، گمرک و بورس کالا، کسب‌وکارها را در تأمین لوازم موردنیاز با مشکل روبرو کرده است.

قیمت مواد اولیه به بیشترین میزان سه ماه رسید

در همین حال با توجه به گزارش شامخ مهرماه می‌توان گفت نرخ تورم نهاده‌ها مجددا افزایشی شده و شاخص «قیمت خرید مواد اولیه و لوازم موردنیاز» در این ماه به (72.25) رسیده که بیشترین مقدار در سه‌ماهه اخیربوده  است. درنتیجه با بالا رفتن نرخ ارز و هزینه‌های فعالیت‌های کسب‌وکار، شاخص «قیمت محصولات تولید شده یا خدمات ارائه شده» نیز با ثبت عدد 59.96 بیشترین افزایش را طی 5 ماه اخیر از خردادماه به ثبت رسانده است. افزایش نرخ ارز و تحمیل هزینه‌هایی ناشی از اعمال قوانین و مقررات غیرکارشناسی که منجر به کمبود یا بالا رفتن قیمت نهاده‌ها می‌شود، مجدداً باعث تورم قیمت‌ها شده است. این افزایش به‌ویژه در بخش خدمات و کشاورزی بیشتر از سایر بخش‌ها بوده است.

از سوی دیگر با وجود بهبود شرایط تولید و انتظارات خوش‌بینانه کسب‌وکارها برای ماه آینده، «شاخص میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی» با عدد  (49.56) برای سومین ماه پیاپی کمتر از 50 گزارش شده است. در شرایط اقتصادی کشور مانند ماه‌های اخیر همچنان، بسیاری از کسب‌وکارها با کمبود نیروی کار ناشی از عدم تمایل نیروی انسانی به اشتغال و جستجوی موقعیت‌های دیگر یا مهاجرت نیروی کار متخصص روبرو هستند.

«میزان فروش کالا و خدمات در کل اقتصاد» (53.47) هم بعد از سه ماه متوالی رکود اندکی بهبود داشته است، هرچند فروش در بخش‌های صنعت و ساختمان کاهش داشته و بسیاری از کسب‌وکارها همچنان شرایط را مانند ماه قبل گزارش کرده‌اند، این افزایش در فروش عمدتاً به دلیل اندکی بهبود در بخش خدمات بوده است.

یکی دیگر از شاخص‌‌ها به «انتظارات نسبت به بهبود فعالیت کسب‌وکارها» در مهرماه با ثبت عدد 65.78 خوش‌بینی فعالان اقتصادی را برای ماه آینده نشان می‌دهد، اما شدت انتظارات خوش‌بینانه در مقایسه با ماه قبل (70.50) کاهش داشته است. اگرچه خوش‌بینی فعالان اقتصادی در بسیاری از ماه‌ها به دلیل نوسانات زیاد و غیرقابل پیش‌بینی بودن و بی‌ثباتی شرایط اقتصاد مطابق انتظار پیش نرفته است.