به گزارش اکوایران، سرعت بالای پیشرفت فناوری باعث شده همگام بودن با روندهای نوظهور تکنولوژی در حوزه‌های مختلف، چالش‌برانگیز باشد. برای کمک به داشتن یک مسیر بهتر در میان این تغییرات، مرکز مجمع جهانی اقتصاد برای انقلاب صنعتی چهارم (C4IR)، پنج گزارش کلیدی را منتشر کرده که تأثیرات فناوری‌های جدید، هوش مصنوعی، پیشرفت‌های هوانوردی، مشاغل دیجیتال و اقتصاد مرتبط با فضا بر زندگی بشر را برجسته کرده است.

فناوری‌های نوظهور

به نوشته مجمع جهانی اقتصاد، مهم است در سال جاری میلادی فناوری‌هایی را که در همین سال با رشد قابل توجهی روبه‌رو شده‌اند، مورد بررسی قرار دهیم. گزارش «10 فناوری برتر در حال ظهور» که نخستین‌بار در سال 2011 منتشر شد، از بینش‌ دانشمندان، محققان و فوتوریست‌ها استفاده می‌کند تا به شناسایی فناوری‌هایی اقدام کند که انتظار می‌رود یک تأثیر بزرگ بر جامعه و اقتصاد داشته باشند.

تکنولو‌ژی‌های انتخاب‌شده برای سال 2024 شامل فناوری‌های حفظ حریم خصوصی، سطوح هوشمند قابل پیکربندی مجدد (RIS) و خوراک دام جایگزین هستند. این موارد براساس چهار معیار انتخاب شده‌اند: تازگی و بدیع بودن، قابل اجرا بودن، عمق و قدرت. 

سطوح هوشمند قابل پیکربندی مجدد که مانند آینه‌های هوشمند عمل می‌کنند، پتانسیل این را دارند که دیوارهای معمولی و سطوح را به اجزای هوشمند برای ارتباطات بی‌سیم تبدیل کنند. 

این پیشرفت به‌ویژه با ورود پیش‌بینی‌شده فناوری 6G مرتبط است. در همین حال، خوراک دام جایگزین که از حشرات، پروتئین‌های تک‌سلولی، جلبک و غذای دور ریخته‌شده تولید می‌شود، یک راه‌حل سازگار با محیط زیست را جلوگیری از استفاده بیش از اندازه از مواد غذایی سنتی مانند سویا، ذرت و گندم فراهم می‌آورد.

استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی

هوش مصنوعی به سلطه خود بر مباحث فناوری سال 2024 ادامه می‌دهد؛ امری که منعکس‌کننده کاربرد شگفت‌آور و فزاینده آن در زندگی بشر است. با این حال، همزمان با تکامل فناوری هوش مصنوعی، نگرانی‌ها درباره ریسک‌های بالقوه آن نیز افزایش می‌یابد.

گزارش مجمع جهانی اقتصاد در این رابطه که بر استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی تمرکز دارد،‌ این موضوع را بررسی می‌کند که نوآورانِ اجتماعی چگونه - به‌ویژه در بخش‌های مراقبت‌های بهداشتی، اقدامات زیست‌محیطی، توانمندسازی اقتصادی و آموزش - در حال حاضر از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. این مقاله بر نیاز به استفاده مسئولانه ازاین فناوری برای به حداکثر رساندن تأثیرات مثبت آن تأکید می‌کند. 

بیش از نیمی از نوآوران اجتماعی اکنون هوش مصنوعی را در محصولات یا خدمات اصلی خود می‌گنجانند. گزارش مجمع جهانی اقتصاد قصد دارد این نوآوران را در چشم‌انداز پیچیده ادغام هوش مصنوعی راهنمایی و اطمینان حاصل کند که این فناوری به صورت اخلاقی و موثر استفاده می‌شود.

هواپیماهایی که از راه دور کنترل می‌شوند

«تحرک هوایی پیشرفته» (AAM) شامل هواپیماهای الکتریکی و خودکار، در مسیر ایجاد یک تأثیر انقلابی بر صنعت هوایی است. فناوری AAM پتانسیل این را دارد که صنعت هوایی را به صنعتی مردمی تبدیل کند، آن هم از طریق اهرم کردن پیشرفت‌های فناوری که به صنایعی نظیر مراقبت‌های بهداشتی منفعت می‌رساند و دسترسی به مناطق دورافتاده را بهبود می‌بخشد. 

گزارش جامع مجمع جهانی اقتصاد در این خصوص، فرصت‌هایی که تحرک هوایی پیشرفته برای حمل‌و‌نقل مسافری و غیرمسافری ارائه می‌دهد و همچنین چالش‌هایی که برای پذیرش گسترده باید مورد توجه قرار گیرند را بررسی می‌کند.

آینده مشاغل

ظهور مشاغل دیجیتال جهانی در صورت مدیریت صحیح می‌تواند منجر به رشد اقتصادی شود، فرصت‌های جدید ایجاد کند و وضعیت زندگی‌ در سراسر جهان را ارتقا دهد. 

گزارش «درک پتانسیل مشاغل دیجیتال جهانی»، درباره این موضوع به بحث می‌پردازد که دورنمای دیجیتالی چگونه بسیاری از مشاغل را قادر می‌سازد تا از راه دور انجام شوند، البته همراه با فرصت‌ها و چالش‌های مرتبط.

با این تحول، کارفرمایان با چالش‌هایی نظیر ریسک‌های سایبری، کیفیت شرایط شغلی و سیستم‌های مدیریتی ناکافی در زمینه سنجش عملکرد روبه‌رو می‌شوند. با این حال، پیشرفت‌ها در زیرساخت‌های فناوری به این معناست که کشورهای دارای درآمد بالا که با کمبود نیروی کار روبه‌رو هستند، اکنون می‌توانند از استعدادها و نیروهای کار کشورهای دارای درآمد پایین استفاده کنند. 

با شناسایی حوزه‌هایی که در آن کمبودهای مربوط به مهارت یا بالعکس وجود دارد و بررسی مطالعات اصلی در این زمینه، مجمع جهانی اقتصاد یک نقشه راه برای ایجاد یک نیروی کار دیجیتال جهانی و پایدار فراهم می‌آورد.

رونق اقتصاد مرتبط با فضا

فناوری‌های مرتبط با فضا از مدت‌ها قبل بر زندگی روزمره تأثیر گذاشته‌اند؛ از ابزارهای برقی بی‌سیم گرفته تا لنزهای ضد خش. گزارش درباره رونق اقتصاد مرتبط با فضا این موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهد که فناوری‌های جدید مرتبط با فضا نظیر ارتباطات، ناوبری و رصد زمین، چگونه می‌توانند ارزش اقتصاد جهانی مرتبط با فضا را از 630 میلیارد دلار در سال 2023 میلادی به 1/8 تریلیون دلار تا سال 2035 برسانند. 

این فناوری‌ها وعده ارتقای ارتباطات برای افراد، سازمان‌ها و خدمات را می‌دهند و در عین حال مزایایی مانند بهبود هشدار بلایای طبیعی، نظارت بر آب‌وهوا، واکنش‌های بشردوستانه در برابر بلایا و رفاه گسترده را نیز ارائه می‌دهند.

گزارش جامع مجمع جهانی اقتصاد در این رابطه بر اهمیت همکاری بین نهادهای دولتی و خصوصی در مناطق مختلف برای رسیدگی به چالش‌های جهانی و تضمین رشد مداوم اقتصاد فضایی تأکید می‌کند.