زمان ارزانی خودرو مشخص شد

بازار خودرو در حالی روزهای پایانی سال 1400 را سپری می کند که فعالان بازار به نوعی به پیشواز تعطیلات نوروز رفته اند و بر خلاف بازارهای شب عید، خبری از جنب و جوش در این بازار نیست.

شب عید بازار خودرو در 1400 همانند بازار خودرو عید سال گذشته چندان پر رونق نبود. دلیل اصلی این مساله ورود نکردن خریداران به بازار است. طرف تقاضا با توجه به شرایط حاکم بر کلان اقتصاد، اخباری که در ارتباط با نتایج مذاکرات وین و واردات خودرو  شنیده می شود، ترجیح می دهد تا از ورود به بازار خودداری کند. مشتریان منتظر هستند تا مذاکرات به نتیجه برسد، تاثیر امضای توافق نامه احیای برجام نرخ ارز را در سراشیبی قرار دهد و واردات خودرو آزاد شود، آنگاه به بازار ورود کنند و خودروی مورد نظر خود را با قیمت به مراتب پایین تر از قیمت های فعلی خریداری کنند. اما این سه گام مورد نظر طرف تقاضا چه زمانی محقق می شود؟ نتایج مذاکرات وین تبدیل به یک نمودار سینوسی شده در زمانی که به نظر می رسد طرف های مذاکره کننده به نقطه ای رسیدند که امضای توافق نامه محتمل  به نظر می رسد ناگهان اتفاقی، نقطه نظرات را از هم دور می کند. بنابراین به نظر می رسد مذاکرات به نقطه رسیده که هر زمان احتمال دستیابی به توافق وجود دارد و  همزمان این احتمال وجود دارد که مذاکره کنندگان چمدان های خود را بسته و بی نتیجه وین را ترک کنند. نرخ ارز هم که تابع نتایج مذاکرات است. نرخ دلار هفته گذشته خود را آماده می کرد که در کانال 25 هزار تومانی لنگر بیندازد و منتظر اخبار دیگر از نتایج مذاکرات باشد  تا به کانال های پایین تر برود. اما طی چند روزی که از هفته جاری می گذرد خود را تا میانه های کانال 26 هزار تومانی بالا کشیده است. بنابراین اگر نرخ دلار در چند روز آینده روند صعودی خود را ادامه ندهد، بعید است سقوطی را تجربه کند. اما بحث واردات خودرو به نوعی زیر ذره بین دو طرف عرضه و تقاضا قرار دارد. در حالیکه روز یکشنبه صحبت های رضا فاطمی امین در برنامه «نگاه یک» شنبه شب در تلویزیون، در ارتباط با آزادسازی واردات در پایان اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ مورد توجه رسانه ها و سایت های خبری قرار گرفته بود، صحبت های محسن صالحی نیا معاون وزیر صمت و رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران(ایدرو) ظهر روز گذشته (یکشنبه) با بخش خبری نیمروز نشان می دهد که چندان نمی توان در ارتباط با آزادسازی واردات خودرو در اواخر اردیبهشت ماه سال آینده نیز امیدوار بود. آن طور که صالحی نیا گفت : مصوبه سران قوا مبنی بر ممنوعیت واردات خودرو تا پایان اردیبهشت سال آینده پابرجاست ضمن اینکه واردات ۷۰ هزار خودرو که در بودجه ۱۴۰۱ آمده است‎ تا وقتی که به تایید شورای نگهبان نرسد، شدنی نیست. از صحبت های معاون وزیر صمت می توان متوجه شد که ممنوعیت واردات خودرو در سال 97 بر اساس مصوبه سران قوا اتفاق افتاده است. سران قوا در سال 97 یک بازه 4 ساله را برای ممنوعیت واردات خودرو در نظر گرفتند. درست است که مهلت این مصوبه در پایان اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ تمام می شود اما این احتمال موجود دارد تا دوباره از سوی سران سه قوه تمدید شود. با فرض اینکه این اتفاق نیفتد، هنوز دولت به طور مشخص نمی داند که قرار است چه مسیری را برای واردات خودرو مدنظر قرار دهد. اما بی تردید چنانچه واردات خودرو از سر گرفته شود این مساله هم روی قیمت محصولات مونتاژی اثرگذار است هم قیمت محصولات داخلی و پرتیراژ را در سرایزری قرار می دهد.

بنابراین اگر خوشبینانه نگاه کنیم ارزانی خودرو در فصل بهار اتفاق نخواهد افتاد. زیرا بر فرض امضای توافق نامه احیای برجام، نتایج این توافق مانند آزادسازی منابع مالی بلوکه شده، افزایش فروش نفت و همچنین کاهش نرخ ارز به عنوان مولفه های امضای توافق نامه یاد شده با فاصله اثر مستمر خود را روی بازارهای عمومی کشور از جمله خودرو خواهند گذاشت. آزادسازی خودرو هم که از یک طرف به امضای توافق نامه احیای برجام گره خورده و از طرف دیگر به نظر نهادهای مثل شورای نگهبان و هیات عالی نظارت بر حسن اجرای سیاست های کلی نظام وابسته است، چنانچه محقق شود باز هم با تاخیری حدود یک ماهه اثرش در بازار دیده می شود. بنابراین خریداران خودرو در سه ماه ابتدای سال آینده منتظر کاهشی شدن قیمت خودرو نباشند. هر چند هر اتفاقی می تواند نمودار قیمت ها را به صورت مقطعی صعودی و نزولی کند اما چنانچه به دنبال اثر گذاری مستمر در بازار خودرو هستیم باید تا پایان فصل بهار 1401 منتظر بمانیم تا علاوه بر مشخص شدن نتایج مذاکرات وین و واردات خودرو هم تعیین تکلیف شود، آنگاه می توانیم به طور مشخص درباره روندی که بازار خودرو در پیش می گیرد صحبت کنیم.