راوی روایت یک قربانی؛ ریشه یابی بازی قدرت «شی» در جبهه سیاه نخبگان چین

به گزارش اکو ایران، لحظه خروج تحقیر آمیز هو جین تائو، رهبر ارشد حزب کمونیست چین و سلف « شی» که در موضع ضعف قرار داشت، از منظر ناظران یک پیام روشن داشت و آن این بود که رئیس جمهوری چین امروز دارای قدرت غالب و مسلط است. از همین رو فارغ از گمانه زنی ها، بسیاری از تحلیلگران می گویند که خارج کردن جین تائو با آن وضعیت در برابر لنز دوربین ها به دستور « شی» و با هدف به هراس انداختن منتقدان احتمالی و همچنین زهر چشم گرفتن از وفادارن به رهبری بود که بعد ازپایان دوره پنج ساله، بار دیگر به شکلی بی سابقه سکان دار شد. بسیاری از رسانه بعد از بیش از یک هفته از زمانی که دو مرد، هو 79 ساله هراسان را از روی صندلی اش کنار« شی» بلند کردند و در میانه نشست پایانی کنگره ملی حزب او را به جایی نامعلوم بردند نوشته اند که «هو» می تواند به شکلی عامدانه قربانی بازی قدرت شده باشد.

روایت یک قربانی، قربانی تیغ سانسور

هفته ای که گذشت، شایعات در باب سرنوشت « هو» اوج گرفت آن هم علیرغم ادعای رسانه های دولتی چین در توئیتر مبنی بر این که «هو» به دلیل بیماری نشست را ترک کرد. تنش ها احتمالا بعد از انتشار این فیلم 90 ثانیه که حذف ناگهانی « هو» در نشست را به تصویر کشیده، افزایش یافته؛ فیلمی که سه شنبه توسط شبکه تلویزیونی سنگاپور منتشر شد و در چارچوبش ضمن اشاره به مبادلات اسناد رسمی میان مقام های ارشد حزب، « هو» بارها از نگاه کردن بدان ها منع شد، همزمان لی جانشو، یکی از مسئولان حزب که در چارت این نهاد رتبه سوم را دارد و کنار هو پشت میز نشسته بود، اسناد را از دست « هو» گرفت و در داخل پوشه قرمزی رنگی گذاشت. زمانی که « هو» سراغ اسنناد را گرفت، لی آنها را کناری گذاشت.

همزمان « شی» سمت دیگر « هو» نشسته، نگاهی به مبادله اسناد می اندازد و دستیار ارشدش را احضار می کند خلاصه ای با او گفتگو دارد. لحظاتی بعد، دستیار دوم با عجله می آید، دستور « شی» را دریافت کرده و سپس هر دو با « هو» که سرگردان شده، صحبت می کنند. « هو» که انگار تمایلی به ترک نشست ندارد، به ناچار از روی صندلی بلند می شود در حالی که دو دستیار «شی» بازوهایش را گرفته و او را به بیرون می رانند. این ها همه تصاویری است که در این فیلم ضبط شده. هیچکدام از فیلم ها، اعم از فیلم هایی که روز شنبه یا سه شنبه منتشر شدند در چین پخش نشده اند. همچنین رسانه های چینی از این خروج اجباری هیچ روایتی را ارائه نکردند؛ در رسانه های اجتماعی چینی هم در این باره بحثی نیست.

بازی اقتدار «شی»؟

اواخر شنبه شب، خبرگزاری رسمی چین یا همان شینهوا، به زبان انگلیسی توئیتی کرد که « هو» علیرغم وضعیت نامناسب  جسمی و سلامتی اش اصرار داشت در مراسم اختتامیه حضور داشته باشد؛ هرچند بعد از آن که حالش بدتر شد به بیرون هدایت گشت.با این همه در داخل چین، جایی که توئیتر مسدود شده، در باب این حادثه خبری منتشر نشده است.

 به گفته اریک لیو، تحلیلگر چین،، سانسور و محدودیت های اعمالی حتی موجب شده تا نتایج کلید واژه های مبهم مانند« اگر از جلسه خارج شده» یا« ترک جلسه» در تلاشی آشکار برای جلوگیری از ارجاع پنهان کاربران به این رخداد، محدود شود. فیلمی که روز سه شنبه به نمایش گذاشته شد، به گمانه زنی ها در باب این که در آن اسناد چه بود و این که چرا « هو» اجازه دیدنشان را نداشته، دامن زد و موجب شد تا میان ناظران در باب دلیل خروج « هو» از جلسه اختلاف نظر ایجاد شود. برخی بر این باورند که احتمالا « هو» به واسطه وضعیت جسمی یا روانی بد خود پس از بازنشستگی، از این نشست خارج شده. اما دیگران باور متفاوتی دارند و می گویند ما ناظر یک بازی سیاسی عامدانه بودیم؛ بازی که« شی» آن را تعریف کرد تا اقتدار بلا رقیبش را به رخ بکشد.

نماد عصری تازه

مانند بسیاری از قسمت های غیر قابل توضیح جعبه سیاه نخبگان چین، دلیل واقعی خروج غیرمنتظره « هو» ممکن است هیچگاه یافت نشود. با این همه کارشناسان می گویند که نمادگرایی ناخواسته یا غیر منتظره، به سختی از دست نمی رود؛ بدین معنا که « شی» با از میان بردن هرگونه اثری از نفوذ بزرگان و مقام های ارشد یا جناح های رقیب، عصر تازه ای از حکومت فرد محور را کلید زد؛ حکومتی که صرفا توسط وفاداران سرسختش حمایت می شود.

به نوشته خبرگزاری سی ان ان، همزمان بسیاری از ویژگی های برجسته دهه قدرت «شی»؛ دهه ای که او در آن بازه زمانی رشد اقتصادی دو رقمی و باز بودن نسبی ریاست را عملی کرد، برجسته شده است. در چنین شرایطی « هو» بعد از بازنشستگی در سال 2012 پس از دو دوره قدرت نمایی، از پست های حزبی و نظامی اش کناره گیری کرد؛ اقدامی که تحسین های «شی» را به دنبال داشت تا جایی که او این تصمیم ها را ماحصل وسعت ذهن و شخصیب نجیب « هو» قلمداد کرد.

هراس از نفوذ یا مخالفت با تصمیم کنگره؟

« هو» به اندازه « شی» قدرتمند نبود با این همه تا حدودی به واسطه الگوی رهبری جمعی و نفوذ متعادل کننده چندین جناح و بزرگان حزب، از جمله سلفش یعنی جیاتنگ زمین، با با اتحادیه جوانان حز کمونیست در ارتباط بود؛ گروهی که نفوذشان در زمان ریاست « شی» به تدریج کاهش یافت. استیو تسانگ مدیر موسسه اس او ای اس چین فعال در دانشگاه لندن در این باب گفت که آخر فیلم نشان می دهد که خروج « هو» احتمالا برنامه ریز نشده بود.به باورش «شی» به هر دلیلی دستور داد تا « هو» را در زمانی که خلاف خواسته رهبر فکر می کرد، به خارج از نشست هدایت شود.

تفسیر بخش هایی از تصاویر ویدئوی تازه توسط برخی از مفسران نشان از نارضایتی فرضی « هو» از نتیجه گیری کنگره دارد؛ نشستی که در جریانش « شی» توانست قدرت را با کنار هم قرار دادن تیم رهبری جدی و با تکیه بر دستیاران وفادارانش در دستانش تثبیت کند. لی کچیانگ، نخست وزیر  و وانگ یانک، رئیس شورای عالی چین هر دو از کمیته دائمی علیرغم آن که کم تر از یک سال به سن بازنشستگی شان مانده بود، اخراج شدند. روز یکشنبه در جریان یک افشاگری، هو چونهوا، معاون نخست وزیر نیز از دفتر سیاسی 24 عضوی جدید کنار گذاشته شد. آینده سیاسی هو چنهوا که زمانی به عنوان ستاره در حال ظهور برای رهبری قلمداد می شد، تحت سایه رهبری «شی» کم رنگ شده بود.

رد یک ادعا

 ون تی سونگ، کارشناس علوم سیاسی فعال در دانشگاه ملی استرالیا، با توجه به تاکید حزب بر وحدت در این باب گفته که پاکسازی عمومی برنامه ریزی شده در اختتامیه کنگره، گزینه ای بعید و دور از ذهن است. به باورش اگر «شی» می خواست « هو» را کنار بگذارد تا از مخالفت رهبر سابق در ملاء عام جلوگیری کند، این کار را پیش از ورود مطبوعات خارجی به سالن انجام می داد.

از همین رو به باورش باید اذعان کرد که کنار گذاشتن « هو» بدین شکل در مقطع حسانی که بیستمین کنگره حزب کمونیست بزگزار شده نشان از آن دارد که «شی» حداقل چالش پذیر است؛ پس این نمایش برای ترسیم تصویر شکست ناپذیری «شی» خوشایند نبود.

ناظران یخ زده

بسیاری از ناظران از سردی ظاهری رهبران روی صحنه شگفت زده شدند بالاخص آن که تعداد اندکی نسبت به « هو» توجهی نشان دادند و بسیاری هم از نگاه کردن به او اجتناب کردند. آلفردو وو، دانشیار مدرسه سیاست عمومی سنگاپور در این باب گفت که هیچ همدلی میان رهبران کنونی حزب وجود ندارد. به عقیده اش مقام های حزب یاد گرفته اند تا احساس ها و ویژگی های شخصی شان را کنار بگذارند و بشوند ناظری که در جای خود یخ زده.

همزمان تحلیلگران می گونید که حتی اگر دلیل خروج واقعی « هو» روشن نشود، این رخداد پیامی روشن در باب قدرت مطلقه «شی»ارسال کرده، به باور تسانگ، خروج تحقیر آمیز «هو» نشان داد که «شی» به شکلی ضمنی اعلام کرده که هیچکس در حزب تحت رهبری اش نباید از بالای شانه او به دنیبل رهبری دیگر باشد، پس همه باید بدانند چین یک رهبر دارد و آن « شی» هست.