ردپای کرملین در بحران تازه اروپای شرقی

به گزارش اکوایران، وزیر کابینه کوزوو نفوذ روسیه را در افزایش تنش‌ها با صربستان موثر می‌داند.

بنا بر گزارش خبرگزاری الجزیره، خلال اسوکلا، وزیر کشور کوزوو، بلگراد را به حمایت از معترضان صرب به عنوان ابزاری برای بی‌ثبات کردن کوزوو متهم کرد. او صربستانِ تحتِ نفوذِ روسیه را به تلاش برای بی‌ثبات کردن کشورش از طریق حمایت از اقلیت صرب در شمال کوزوو متهم کرده است که طی هفته‌های اخیر، با تشدید اعتراضات جاده‌ها را مسدود کرده‌اند.

صرب‌های شهر میتروویچکا در شمال کوزوو که از نظر قومیتی تقسیم شده، روز سه‌شنبه ساعاتی پس از این‌که صربستان اعلام کرد ارتش خود را در بالاترین سطح جنگی پس از هفته‌ها تشدید تنش‌ها بین بلگراد و پریشتینا بر سر اعتراضات قرار داده است، سنگرهای جدیدی برپا کردند.

موانع جدیدی که توسط کامیون‌های سنگین ساخته شده‌اند، یک شبه در میتروویچکا قرار داده شده‌اند. این برای اولین بار از زمان شروع بحران اخیر است که صرب‌ها خیابان‌ها را در یکی از شهرهای اصلی کوزوو مسدود می‌کنند. تاکنون موانعی در جاده‌های منتهی به مرز کوزوو و صربستان ایجاد شده بود. کامیون‌ها برای بستن جاده‌ای که بخش صرب‌نشین شهر را به بخش اکثریت آلبانیایی متصل می‌کند، پارک کرده‌اند.

اسوکلا در بیانیه‌ای در روز سه‌شنبه گفت: «دقیقاً صربستان، تحت تأثیر روسیه است که وضعیت آمادگی نظامی خود را افزایش داده و دستور برپایی سنگرهای جدید را می‌دهد تا گروه‌های جنایتکار را توجیه کند و از آنها محافظت کند«. در مقابل، صربستان تلاش برای بی‌ثبات کردن همسایه خود کوزوو را رد می‌کند و می‌گوید که تنها می‌خواهد از اقلیت صرب ساکن در سرزمین فعلی کوزوو محافظت کند. در حال حاضر، بلگراد ارتش و پلیس خود را در بالاترین حالت آماده باش قرار داده و گفته است که این دستور ضروری است زیرا معتقد است کوزوو آماده حمله به صرب‌ها و برداشتن اجباری موانع است.

از روز 10 دسامبر، صرب‌ها در شمال کوزوو در پی دستگیری یک افسر پلیس صرب سابق که در نیروی کوزوو کار می‌کرد، موانع متعددی را در داخل و اطراف میتروویچکا ایجاد کرده‌ و به صورت پراکنده با پلیس کوزوو به صورت متقابل تیراندازی کردند. معترضان صرب خواستار آزادی افسر دستگیر شده هستند و خواسته های دیگری نیز دارند.

اعتراضات آن‌ها در پی ناآرامی‌های قبلی بر سر موضوع پلاک خودروها صورت گرفت. کوزوو سال‌هاست که از صرب‌های شمال می‌خواهد تا پلاک خودروهای صرب خود را به پلاک‌های صادر شده توسط پریشتینا تغییر دهند اما صرب‌ها از انجام این کار خودداری کرده‌اند. تقریباً 50000 صرب در بخش شمالی کوزوو زندگی می‌کنند و از به رسمیت شناختن دولت پریشتینا یا کوزوو به عنوان یک کشور مستقل خودداری می‌کنند. آن‌ها بلگراد را پایتخت خود می‌دانند و می خواهند پلاک صربستان خود را حفظ کنند.

مقامات کوزوو، الکساندر ووچیچ، رئیس‌جمهور صربستان را متهم کرده‌اند که از رسانه‌های دولتی صربستان برای ایجاد تنش‌هایی استفاده می‌کند که می‌تواند بهانه‌ای برای مداخله مسلحانه در استان سابق صربستان باشد. اسکندر پرتشی، یکی از دانشگاهیان مرکز مطالعات امنیتی کوزوو، صربستان و روسیه را به تلاش های عمدی برای برهم زدن منطقه متهم کرد. به عقیده او: « صربستان و روسیه تلاش می‌کنند در هرجایی که غرب نقش دارد درگیری و بحران ایجاد کنند و این نوع بی ثباتی را در منطقه افزایش دهند تا نفوذ روسیه و صربستان در منطقه افزایش یابد«.

ملیزا هاردینای، وزیر امور خارجه سابق کوزوو نیز روز چهارشنبه در توئیتی نوشت که موانع در شمال این کشور به دلیل «عدم» حقوق جامعه صربستان ایجاد نشده، بلکه به «دستور مستقیم» صربستان و روسیه برای شعله‌ور کردن درگیری است. دولت کوزوو هم گفته که نیروی پلیس این کشور ظرفیت برداشتن موانع صربستان را دارد، اما آنها منتظر بودند تا نیروهای حافظ صلح ناتو در کوزوو -KFOR- به درخواست آن‌ها برای برداشتن موانع از سوی نیروهای حافظ صلح پاسخ دهد.

تهاجم روسیه به اوکراین باعث شده که کشورهای اتحادیه اروپا علی‌رغم این‌که هم‌چنان تمایلی به گسترش بیش‌تر اتحادیه اروپا ندارند، اما انرژی بیش‌تری را برای بهبود روابط با شش کشور بالکان -آلبانی، بوسنی و هرزگوین، کوزوو، مونته‌نگرو، مقدونیه شمالی و صربستان- صرف کنند.

کوزوو با اکثریت آلبانیایی در سال 2008 با حمایت غرب پس از جنگ 1998-1999 -که در آن ناتو برای حفاظت از شهروندان آلبانیایی نژاد مداخله کرد- استقلال خود را از صربستان اعلام کرد. کوزوو عضو سازمان ملل نیست و پنج کشور اتحادیه اروپا - اسپانیا، یونان، رومانی، اسلواکی و قبرس - از به رسمیت شناختن کشور بودن کوزوو خودداری می کنند. روسیه، متحد تاریخی صربستان نیز از عضویت کوزوو در سازمان ملل جلوگیری می کند.