به گزارش اکوایران، در مصاحبه‌ای که روز یک‌شنبه منتشر شد، آنتونی بلینکن - وزیر امور خارجه ایالات متحده - گفت که اطلاعات آمریکا نشان می‌دهد چین در حال بررسی ارسال تسلیحات و مهمات به روسیه است؛ اقدامی که دخالت در جنگ محسوب شده و به گفته بلینکن، مشکلی جدی خواهد بود.

چین از انتقاد از روسیه به خاطر اقداماتش در اوکراین خودداری کرده یا حتی، به احترام مسکو، آن را تهاجم نمی‌خواند. در عین حال تأکید دارد که حاکمیت و تمامیت ارضی همه ملت‌ها باید حفظ شود. اکنون سؤال این است که آیا چین مایل است این حمایت لفاظی را به حمایت مادی تبدیل کند؟

به نوشته آسوشیتدپرس، روز دوشنبه، «وانگ ونبین» - سخنگوی وزارت خارجه چین - ایالات متحده را متهم کرد که با ارائه تسلیحات به اوکراین، به آتش درگیری‌ها دامن می‌زند. او گفت که پکن هرگز تهدید و اوامر آمریکا در مورد رابطه روسیه و چین را نمی‌پذیرد.

در اینجا می‌خواهیم موضع چین در این مناقشه را بررسی کنیم.

آیا چین از روسیه در جنگ اوکراین حمایت می‌کند؟

چین تا الآن سعی داشته که در مسأله اوکراین، کج‌دارومریز حرکت کند.

پکن می‌گوید که عامل تحریک روسیه برای حمله، گسترش ناتو در شرق بود. درست چند هفته قبل از حمله ۲۴ فوریه ۲۰۲۲، شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین برای افتتاحیه بازی‌های المپیک زمستانی، میزبان ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه بود. در آن زمان، طرفین بیانیه مشترکی صادر کرده و تعهد خود به دوستی بی‌محدودیت را اعلام کردند. از آن زمان چین انتقادات غرب را نادیده گرفته و بر تعهدش تأکید کرده است.

اما چین هنوز سفر بهاره شی جین پینگ رئیس‌جمهور این کشور را که پوتین منتظر آن است، تأیید نکرده است.

یکشنبه، بلینکن به شبکه ان‌بی‌سی گفت که چین سعی می‌کند در هر دو زمین بازی کند. به طور رسمی، آنها خود مدافع مذاکرات صلح در اوکراین معرفی کرده اما به طور خصوصی، شاهد ارائه کمک‌های نظامی و حمایت از اقدامات جنگی روسیه هستیم.

آیا چین از روسیه حمایت مادی می‌کند؟

تاکنون، حمایت چین از روسیه لفظی و سیاسی بوده و پکن جلوی تلاش‌ها برای محکومیت مسکو در سازمان ملل را گرفته است.

بلینکن، در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت که ایالات متحده مدت‌ها نگران است که چین به روسیه تجهیزات نظامی فرستاده و اطلاعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد آنها در حال بررسی ارائه تسلیحات مرگبار به روسیه برای جنگ اوکراین هستند.

یک روز قبل از آن نیز بلینکن با وانگ یی، بلندپایه‌ترین مقام سیاست خارجی حزب کمونیست چین دیدار کرد که در آن چیزی در مورد کاهش تنش‌ها در مسئله اوکراین حاصل نشد.

بلینکن با اشاره به حمایت نظامی چین از روسیه گفت: به وانگ یی گفتم که این یک مشکل جدی خواهد بود.

لیندا توماس گرین‌فیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل نیز نگرانی خود از هرگونه تلاش چینی‌ها برای کمک نظامی به روسیه را ابراز کرده و گفت: این خط قرمز ما است.

نیروهای روس و چینی از زمان حمله سال گذشته روسیه به اوکراین، رزمایش‌های نظامی مشترکی برگزار کرده‌اند. اخیراً نیز برای شرکت در مانوری مشترک با آفریقای جنوبی، جهت محافظت از یک مسیر مهم کشتی‌رانی در آب‌های این کشور، کشتی‌های خود را اعزام کردند.

با این حال، وزیر دفاع اوکراین روز دوشنبه نسبت به نگرانی‌های آمریکا ابراز تردید کرد.

اُلِکسی رزنیکوف، وزیر دفاع اوکراین گفت: در این باره مطمئن نیستم؛ زیرا روسیه به کلاه ایمنی، جلیقه ضدگلوله و این‌گونه چیزها نیز نیاز دارد. اگر چین قصد کمک داشته باشد، تسلیحات نمی‌فرستد؛ بلکه چیزهایی مثل لباس را تأمین خواهد کرد.

سخن مقامات چینی

روز دوشنبه، وانگ ونبین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین گفت: این ایالات متحده است که به جنگ سلاح می‌فرستد، نه چین. اصلی که ما در مسئله اوکراین از آن پیروی می‌کنیم، حمایت از گفتگوهای صلح است.

پس از دیدار وانگ یی و بلینکن، وزارت خارجه چین در بیانیه‌ای اعلام کرد که این کشور همیشه با پایبندی به اصول خود، تشویق به گفتگو و مذاکرات صلح، نقشش را در جنگ اوکراین ایفا می‌کند.

این وزارتخانه گفت که مشارکت چین و روسیه بر اساس عدم تعهد، عدم رویارویی و عدم هدف قراردادن اشخاص ثالث پایه‌گذاری شده است.

پکن گفت که به روابط تجاری عادی خود با روسیه، از جمله خرید نفت و گاز، مانند سایر کشورها ادامه می‌دهد. رابطه تجاری با چین، راه نجات اقتصادی مسکو است؛ اما هیچ مستندی دال بر ارائه کمک‌های مستقیم چین به ارتش روسیه، مانند آن پهپادهایی که ایران به مسکو می‌فروشد، وجود ندارد.

پیامد کمک چین به روسیه

روز دوشنبه، بلینکن در آنکارا گفت: اگر چین به روسیه کمک‌های کشنده ارسال کرده یا به مسکو برای دورزدن تحریم‌ها به شکل سیستماتیک کمک کند، پیامدهای بزرگی خواهد داشت. وی اشاره‌ای به واکنش واشنگتن در این فرض اشاره‌ای نکرد؛ اما گفت که سایر کشورها برای واکنش به آمریکا خواهند پیوست.

تا کنون تلاش‌ها برای محدودسازی چین که چند دهه گذشته به پایین‌تر حد خودش رسیده، ناموفق بوده است. ایالات متحده به دنبال محدودکردن دسترسی چین به جدیدترین ریزپردازنده‌ها و تجهیزات کارخانه‌ای بوده ادعای تملک جزیره‌های دریای جنوبی چین را به چالش کشیده است.

حساس‌ترین موضوع برای چین، حمایت ایالات متحده از تایوان است. جزیره تایوان یک دموکراسی خودگردان است که پکن آن را قلمروی خود دانسته و در صورت لزوم با زور آن را تصرف خواهد کرد. تایوان، یکی از مشتریان اصلی تسلیحات دفاعی ایالات متحده، میزبان سفرهای فزاینده مقامات مهم آمریکایی بوده که باعث خشمگینی پکن شده است.

در همین حال، نمایندگان کنگره آمریکا نیز خواستار ممنوعیت شبکه اجتماعی «تیک‌تاک» و دیگر پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی متعلق به چین شدند. آن‌ها همچنین به دنبال افزایش تحریم‌ها علیه شرکت‌های چینی تحت حمایت حزب کمونیست بوده که کنترل نهایی بر اقتصاد چین را در دست دارند و رسانه‌های مستقل و صدای مخالفان سیاسی را سرکوب می‌کنند