توقیف‌های اخیر نفت‌کش‌ها به توافق ایران و عربستان مرتبط است؟

به گزارش اکوایران، نیروی دریایی آمریکا اعلام کرد که نیروهای ایرانی روز چهارشنبه یک نفتکش با پرچم پاناما را در تنگه هرمز توقیف کردند و این دومین بار در کم‌تر از یک هفته است که ایران یک کشتی تجاری را در منطقه توقیف می‌کند.

به گفته نیروی دریایی ارتش آمریکا، دوازده قایق تندروی نیروی دریایی ایران، پس از خروج کشتی 330 متری «نیووی» از دبی به سمت بندر فجیره امارات متحده عربی در اوایل صبح چهارشنبه، آن را محاصره کردند. قایق‌های ایرانی، نیووی را مجبور کردند مسیر خود را معکوس کرده و به سمت سواحل ایران حرکت کند.

این توقیف شش روز پس از آن صورت گرفت که نیروهای ایرانی در خلیج عمان از یک هلیکوپتر و قایق برای توقیف نفتکش «ادونتج سوییت» با پرچم جزایر مارشال به مقصد ایالت تگزاس آمریکا استفاده کردند.

دو نفر که مستقیماً در تلاش‌ها برای آزادسازی ادونتج سوییت شرکت داشتند به وال‌استریت ژورنال گفتند که توقیف آن، در تلافی اقدام آمریکا برای هدایت نفتکش دیگری -متعلق به یونان- در اواخر آوریل بوده که نفت خام ایران را به چین منتقل می‌کرد. آن‌ها گفتند که وزارت دادگستری ایالات متحده برای توقیف نفت‌کش «سوئز راجان» که توسط «امپایر نویگیشن» مستقر در آتن اداره می‌شود، حکم دادگاه داشته است.

این افراد گفتند که نمی‌دانند هدف پشت تصرف نیووی توسط ایران چیست. وزارت دادگستری به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخی نداده است.

نیووی متعلق به شرکت آلتومر مستقر در یونان است که به تماس‌ها برای اظهار نظر پاسخ نداد. مشخص نیست که این نفتکش بارگیری کرده بوده است یا خیر، اما چنین تانکرهایی می‌توانند تا 2 میلیون بشکه نفت خام را جابجا کنند.

نیروی دریایی ایالات متحده که تصاویر ویدئویی از این توقیف را منتشر کرد، مدعی شد: «تداوم مزاحمت ایران برای کشتی‌ها و مداخله در حقوق کشتیرانی در آب‌های منطقه، غیرقابل توجیه، غیرمسئولانه و تهدیدی برای امنیت دریایی و اقتصاد جهانی است.»

بنا بر به گزارش خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان، علی صالحی دادستان تهران گفت: «نیووی با شکایت و قرار قانونی از سوی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توقیف شده است.» این خبرگزاری هیچ جزئیاتی در مورد آنچه منجر به تصمیم برای توقیف کشتی شد ارائه نکرد.

توقیف اخیر در بحبوحه افزایش تنش‌های منطقه‌ای بین واشنگتن و تهران صورت می‌گیرد. ماه گذشته، ارتش آمریکا در یک نمایش عمومی قدرت با هدف بازدارندگی ایران از حمله به کشتی های تجاری، تصمیم خود را برای ارسال یک زیردریایی مجهز به موشک‌های هدایت شونده به منطقه اعلام کرد.

همچنین روز چهارشنبه، ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران وارد سوریه شد؛ در تلاش برای تقویت روابط بین دو متحد نزدیک و تقویت نفوذ تهران در خاورمیانه در بحبوحه تغییرات ژئوپلیتیک گسترده‌تر در منطقه.

سفر رئیسی به سوریه اولین سفر عمومی یک رئیس جمهور ایران از زمان آغاز جنگ داخلی در این کشور در سال 2011 است. این سفر هفته‌ها پس از توافق ایران و عربستان سعودی برای برقراری مجدد روابط دیپلماتیک، هفت سال پس از قطع شدن آنها صورت می‌گیرد. این توافق که با میانجیگری چین انجام شد، تلاش‌های ایالات متحده برای منزوی کردن ایران از طریق تقویت روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل را پیچیده کرد. به نظر می‌رسد نزدیکی تهران و ریاض، دست ایران را در منطقه بازتر کرده است.

حمایت ایران از حکومت اسد در جنگ داخلی سوریه بخشی از رویکرد تهران برای ایجاد آنچه «محور مقاومت» خود علیه اسرائیل و ایالات متحده در خاورمیانه می‌نامد است. دفتر رئیسی گفت که سفر این هفته به سوریه نشان دهنده پیروزی استراتژیک ایران در منطقه است.

به گزارش دفتر او، رئیسی برای گفتگوهای سیاسی و اقتصادی با بشار اسد رئیس جمهور سوریه دیدار کرد. به گفته تحلیلگران، این دیدار احتمالاً یک هدف نظامی نیز خواهد داشت.

تنگه هرمز خلیج فارس را به دریای عمان متصل می‌کند و یکی از مهم ترین مسیرهای نفتی جهان است.

هفته گذشته، ایران اعلام کرد که کشتی ادونتج سوییت با یک کشتی ایرانی در خلیج فارس برخورد کرده و چند نفر مجروح شده و دو خدمه کشتی ایرانی مفقود شده‌اند. ایران گفت: نفتکش سپس سعی کرد از طریق تنگه هرمز فرار کند، اما نیروی دریایی ایران آن را در خلیج عمان متوقف و کشتی را توقیف کرد.

ایران طی دو سال گذشته حداقل پنج کشتی تجاری را که در خاورمیانه تردد می‌کنند، توقیف کرده است، از جمله دو نفتکش یونانی در ماه می 2022 به عنوان انتقام توقیف نفتکش ایرانی پهلو گرفته در آب های یونان توسط آمریکا. ایران این دو نفتکش را در نوامبر آزاد کرد.

نیروی دریایی آمریکا مدعی است که ایران طی دو سال گذشته 15 کشتی تجاری را مورد «آزار و حمله» قرار داده یا مسیرشان را مسدود کرده است.