به گزارش اکوایران، همزمان با افزایش نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران، آمریکا و قدرت‌های اروپایی بحث‌ها در مورد چگونگی تعامل با ایران بر سر فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را از سر گرفته‌اند.

در حالی که مقامات آمریکایی در ماه‌های اخیر ادعا کرده‌اند که ایران توانایی گریز هسته‌ای در کمتر از دو هفته را دارد، این اقدام نشان از تغییر در تفکر غربی دارد و بر نگرانی‌ها در مورد تشدید بحران تأکید می‌کند.

آمریکا، فرانسه، آلمان و بریتانیا تلاش‌های دیپلماتیک برای حل بحران را در ماه سپتامبر - پس از رد پیش‌نویس پیشنهادی برای احیای توافق هسته‌ای 2015، تظاهرات داخلی در ایران و ادعای فروش پهپادهای مسلح به روسیه - متوقف کردند.

 اما در ماه‌های اخیر تماس‌هایی با مقامات ایرانی وجود داشته است، از جمله دیداری در اسلو در ماه مارس بین مقامات تروئیکای اروپایی - فرانسه، آلمان و بریتانیا - و علی باقری کنی، مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران.

دیپلمات‌ها و تحلیلگران می‌گویند که رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران، چندین بار با امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل - که پیش از اعزام به نیویورک در ماه سپتامبر، یکی از مقامات ارشد شورای عالی امنیت ملی بود - دیدار کرده است.

تصور می‌شود که این گفتگوها اولین تماس مستقیم بین مقامات آمریکایی و ایرانی از زمانی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، در سال 2018 بحران را با خروج از توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی آغاز کرد.

یکی از نزدیکان به این مذاکرات گفت که این گفتگوها در درجه اول بر امکان تبادل زندانیان با ایران متمرکز بود. تهران حداقل سه شهروند ایرانی - آمریکایی در بازداشت دارد.

تهران هفته گذشته با مبادله زندانیان با بلژیک موافقت کرد و دو اتریشی را که در ایران نگهداری می‌شدند به طور جداگانه آزاد کرد. تبادل موفقیت‌آمیز زندانیان آمریکایی می‌تواند محیط برای هر گونه مذاکرات هسته‌ای را بهبود بخشد.

جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا متعهد شده بود که در صورت پایبندی تهران به برجام، به توافق بازگردد و تحریم‌ها را کاهش دهد. اما اخیراً مقامات آمریکایی گفته‌اند که احیای برجام «در دستور کار نیست» که نشان می‌دهد که هرگونه توافق بالقوه، محدودتر خواهد بود.

دیپلمات‌ها و تحلیلگران می‌گویند گزینه‌های بالقوه شامل نوعی توافق موقت یا اقدام برای تنش‌زدایی از سوی هر دو طرف باشد که بر اساس آن ایران سطح غنی‌سازی خود را در ازای کاهش برخی از تحریم‌ها کاهش می‌دهد.

خبرگزاری‌ها به نقل از گزارش‌های فاش شده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این هفته گفتند که نهاد ناظر اتمی سازمان ملل دیگر سؤالی درباره ذرات یافت شده در فردو ندارد و پرونده آن را بسته است. این امر می‌تواند فشار بر ایران را در آستانه نشست هفته آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کاهش دهد.

با این حال، در مورد جدیت ایران برای حل موضوع هسته‌ای و همچنین تصمیم بایدن برای مذاکره یک توافق - در شرایطی که ایالات متحده برای انتخابات ریاست‌جمهوری بعدی خود آماده می‌شود - تردید وجود دارد.

علی واعظ، کارشناس مسائل ایران در گروه بحران، می‌گوید: «قدرت‌های اروپایی بیشتر به واشنگتن نگاه می‌کنند تا ببینند آیا دولت بایدن تصمیمی می‌گیرد یا خیر؛ اما آنها کلافه شده‌اند زیرا ایالات متحده فقط می‌خواهد تا پس از انتخابات 2024 روی این موضوع سرپوش بگذارد. نگرانی اصلی در دولت، فعلاً انتخاب مجدد رئیس‌جمهور است.»