روسیه یا اوکراین؛ کدام یک برنده این جنگ تحمیلی است؟

بیش از 15 ماه از حمله روسیه به اوکراین می گذرد، حال سوال این است کدام بازیگر پیروز این نبرد است. در همین راستا چهار کارشناس در گفتگو با بیزنس اینسایدر به این سوال پاسخ داده اند.آنها بر این باورند که پاسخ این سوال ساده نیست و همه چیز به نتیجه ضدحمله مورد انتظار اوکراین که هنوز در مراحل اولیه خود است، وابسته است.این چهار کارشناس گفتند در حالی که هنوز خیلی زود است که نتیجه را با قطعیت پیش بینی کنیم، در جریان این نبرد روسیه یا اوکراین در حال حاضر در برخی از چبهه ها پیشرو هستند.

مواضع در نوسان کرملین

در زمان نگارش این مقاله، نه روسیه و نه اوکراین به اهداف اعلام شده ای که در آغاز جنگ تعیین کرده بودند، دست پیدا نکردند.درست قبل از آغاز حمله روسیه به کیف در فوریه سال گذشته، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، اهداف خود را از آنچه تحت عنوان «عملیات نظامی ویژه» خواند را تشریح کرد.مسکو قرار بود کی یف را غیر نظامی کرده و از دونتسک و لوهانسک، دو منطقه جدایی طلب در شرق اوکراین که روسیه آنها را به عنوان کشورهای مستقل به رسمیت می شناخت، دفاع کنند.

اما مقامات روسی بارها تیرک‌های دروازه خود را تغییر داده اند. از همین رو تابستان گذشته اعلام کردند که می خواهند مناطق دیگری فراتر از دونباس از جمله خرسون و زاپوریژژیا را نیز تصرف کنند. (روسیه ماه‌ها خرسون را اشغال کرده بود، اما این شهر در نوامبر سال گذشته توسط اوکراین آزاد شد).

مسکو در سرزمین های اشغالی دست بالا را دارد

مارینا میرون، محقق فعال در موسسه طالعات جنگ کالج لندن، به اینسایدر گفت که به دلیل اهداف جنگی که همیشه در حال تغییر است، روسیه از منظر حفظ قلمرو در قوی ترین موقعیت قرار دارد.به باور این تحلیلگر، از آنجایی که بخشی از جغرافیای اوکراین در اختییار این کشور قرار دارد، این بازیگر تصور می کند کمی به اهداف خود نزدیک‌تر شده است.او افزود: حتی اگر آنها این جغرافیا را حفظ کنند و بیشتر از این پیش نروند، بازپس گیری این سرزمین ها برای اوکراین بسیار دشوار خواهد بود.

بر اساس نقشه به روز شده ای که توسط موسسه مطالعات جنگ منتشر شده است، روسیه بخش قابل توجهی از جنوب شرق اوکراین را در اختیار دارد. از سوی دیگر، یکی از اهداف اصلی اوکراین - که در برنامه 10 مرحله ای ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور ولادیمیر زلنسکی بیان شده است - آزادسازی تمام سرزمین های اشغالی از جمله کریمه است که روسیه در سال 2014 به آن حمله کرد و آن را ضمیمه کرد.اما دو کارشناس به Insider گفتند که به نظر می رسد این امر دست نیافتنی باشد.میرون به اینسایدر گفت: بنابراین از نظر سرزمینی، فکر نمی‌کنم زلنسکی به هدف خود یعنی آزادسازی تمام سرزمین‌های اشغالی دست یابد.

شکست روس ها، اوکراین را امیدوار تر کرده است

دیوید لوئیس، محقق فعال در اندیشکده موسسه خدمات متحد سلطنتی (RUSI) به اینسایدر گفت که طرح 10 مرحله ای زلنسکی بسیار محدود و رسیدن به آن بسیار دشوار است.به گفته او: بسیار سخت است که ببینیم چگونه می‌توان در کوتاه‌مدت به آن دست یافت، زیرا این گزاره متکی بر تغییر سیاست روسیه است، و این اساساً به معنای حداقل تغییر رژیم در روسیه است که در حال حاضر بسیار بعید است.

حال اگر بخواهید بر اساس روحیه برنده جنگ اوکراین را قضاوت کنید، هر چهار کارشناس، اوکراین را پیروز میدان می دانند.یاروسلاوا باربیری، کارشناس مسائل روسیه و کشورهای پسا شوروی، از دانشگاه بیرمنگام، به اینسایدر گفت که روحیه اوکراین از زمانی که روسیه نتوانست کی یف را در چند روز اول جنگ تصرف کند، بالا بوده است.او افزود که روحیه بالا و مقاومت شدید اوکراین، روسیه را مجبور کرده است تا رهبری نظامی و سیاسی اش را تعدیل کند.به گفته باربیری: این حس وجود دارد که روسیه در موقعیت ضعیف‌تری قرار دارد، زیرا به نظر می‌رسد آنها در هراس هستند و باید انتظارات خود در قبال ارتش اوکراین تعدیل کنند.

خشم روس ها از فرایند جنگ

لوئیس به اینسایدر گفت که روس‌ها از همان ابتدا اهداف جنگی خود را بسیار نامشخص اعلام کرده‌اند و همین امر حمایت از جنگ و ساختار حاکم در داخل را برای آنها دشوارتر کرده است.لوئیس گفت: تعداد بسیاری از مردم، از جمله جامعه ناسیونالیست روسیه، وجود دارد که تردیدهای جدی در مورد پیشرفتی که در حال انجام است، دارند.او در پاسخ به این سوال که ایا خشم حاکم تهدیدی علیه مسکو است، گفت:من فکر می‌کنم این یک سؤال متفاوت است، اما واضح است که روس ها حداقل از نحوه اداره جنگ به شدت ناراضی هستند.

ضد حمله اوکراین نتیجه نبرد را مشخص می کند؟

همه کارشناسان به اینسایدر گفتند، تجزیه و تحلیل اینکه چه کسی در حال حاضر از نقطه نظر نظامی برنده است، دشوار است، زیرا بخشی از نتیجه نبرد به ضد حمله اوکراین بستگی دارد.لوئیس به اینسایدر گفت:حتی با وجود ضد حمله، هنوز مشخص نیست که آموزش اوکراین و تجهیزات جدید غربی تا چه حد موثر خواهد بود و همچنین نیروهای روسیه تا چه حد انعطاف پذیر خواهند بود. واشنگتن پست گزارش داد که مقامات غربی گفته اند که از برنامه های اوکراین اطلاع دقیقی ندارند.

به گفته این تحلیلگر: من فکر می کنم دو طرف نسبتاً از رویکردی متعادل پیروی می کنند. مدت زیادی است که ما شاهد تغییرات بزرگ در خط مقدم نیستیم.او افزود: بدیهی است که ضد حمله اوکراین در تلاش است تا معادلات را تغییر دهد، اما روسیه کاملاً درگیر است و بنابراین حتی برخی از پیروزی‌های محلی برای اوکراین لزوماً به معنای یک پیروزی استراتژیک بزرگ در حال حاضر نیست.جان ای. هربست، که از سال 2003 تا 2006 سفیر ایالات متحده در اوکراین بود، به اینسایدر گفت در این حوزه اوکراین دست بالا را دارد.به باورش، حمله متقابل آنها در سال گذشته موفقیت آمیز بود. حمله مسکو، که چند هفته پیش در باخموت به پایان رسید، در بهترین حالت یک پیروزی پرشکوه بود. منظورم این است که روس ها شهر باخموت را تصرف کردند هرچند تلفات زیادی را متحمل شدند.

نبرد برای باخموت طولانی ترین و مرگبارترین جنگ در اوکراین تاکنون بوده است. یوگنی پریگوژین، رئیس گروه شبه‌نظامی واگنر ماه گذشته گفت که در جریان درگیری‌های بین دسامبر و می حدود 20000 روس کشته شدند.

تنها راهکار خروج کی یف از وضعیت پر تنش حاکم

در مجموع می توان گفت که  تعیین دقیق برنده نبرد روسیه و اوکراین دشوار است.هر چهار کارشناس به اینسایدر گفتند که معتقدند جنگ سال‌ها به طول خواهد انجامید.به باورباربیری مذاکرات همچنین به نحوه انجام ضدحمله بستگی دارد. به باورش اگر اوکراین به پیروزی‌های قابل توجهی دست پیدا نکند، این خطر وجود دارد که درخواست‌های بیشتری از سوی دولت‌های غربی برای تحت فشار قرار دادن اوکراین جهت نشستن پشت میز مذاکرات تحمیل شود.این به معنای اعتراف به این حقیقت است که در این این جنگ ابزار نظامی تعیین کننده نیست.

لوئیس گفت، اگر اوکراین در برخی حوزه ها به لحاظ نظامی پیشرفت کند و برخی از قلمروها را پس بگیرد، آنگاه معادله سیاسی در اوکراین ممکن است کمی تغییر کند.او در ادامه خاطر نشان کرد: من واقعاً نمی توانم ببینم که افکار عمومی یا رهبری سیاسی در اوکراین به این زودی تغییر کند، بنابراین خیلی خوشبین نیستم که به زودی شاهد مذاکرات باشیم، چه رسد به اینکه شاهد مذاکرات موفقیت آمیزی باشیم که در واقع به درگیری پایان دهد.

یکی از تحلیلگران نیز در این باره گفت که اگر پوتین متوجه شود که واقعاً هیچ راهی در جهان برای رسیدن به هدفش وجود ندارد، شاید بتوانیم بنشینیم و ببینیم چه راهکاری برای مذاکره امکان پذیر است.او افزود: باید دید که آیا این اتفاق خواهد افتاد یا خیر.