به گزارش اکوایران، روز دوشنبه، ایران هشدار داد که ضرب‌الاجل ماه سپتامبر برای عراق جهت خلع سلاح و اخراج گروه‌های اپوزیسیون کرد ایرانی مستقر در اردوگاه‌های داخل خاک عراق را تمدید نخواهد کرد و حضور آن‌ها را «لکه‌ای تاریک» بر روابط دوستانه دو کشور خواند. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: ضرب‌الاجل تعیین‌شده ۱۹ سپتامبر برای خلع سلاح این گروه‌ها به هیچ وجه تمدید نخواهد شد».

به نوشته المانیتور، در ماه ژوئن، ایران تهدید کرد که اگر بغداد مانند سپتامبر و نوامبر سال گذشته به خواسته‌های تهران عمل نکند، از قدرت نظامی استفاده خواهد کرد و گروه‌های مسلح کرد ایرانی در عمق کردستان عراق را با موشک‌های بالستیک و پهپادهای انتحاری مورد حمله قرار می‌دهد و رهبران آن‌ها را هدف قرار خواهد داد. محمدحسین باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران گفت: «عملیات ما علیه این گروه‌ها قطعاً با شدت بیش‌تری تکرار خواهد شد مگر این‌که عراق آن‌طور که گفته شده عمل کند».

در ماه مارس، ایران و عراق توافقنامه‌ای امنیتی امضا کردند که جزئیات آن هرگز رسماً فاش نشد. به گزارش خبرگزاری رویترز، یک مقام امنیتی عراقی که در این توافق شرکت داشت، گفت: «بر اساس توافقنامه امنیتی امضاشده، عراق متعهد شد که به گروه‌های مسلح اجازه ندهد از خاک این کشور در اقلیم کردستان عراق برای انجام هرگونه حمله فرامرزی علیه ایران استفاده کنند».

گمان می‌رود که این توافق شامل منع ورود یا نزدیک‌شدن اپوزیسیون مسلح به خاک ایران و از مرزهایی شده که از قاچاقچیان مشروبات الکلی، سیگار و کالاهای الکترونیکی به ایران، «مالیات» می‌گیرند. بر اساس گزارش‌های رسانه‌های ایران، نیروهای عراقی در امتداد مرز مستقر خواهند شد و نیروهای کرد خلع سلاح خواهند شد و برخی از آن‌ها به مقامات ایرانی تحویل داده خواهند شد. برخی از افسران عراقی هم‌اکنون در کنار نیروهای پیشمرگ کرد عراقی در نقاط خاصی در امتداد مرز مستقر هستند.

یکی از سیاستمداران کرد ایرانی گفت که مقامات کرد عراقی قبلاً برخی از فعالیت‌های خود را محدود کرده‌اند، از جمله نزدیک‌شدن افرادشان به پاسگاه‌های کوهستانی مشرف به ایران. با این حال، این سیاستمدار تأکید کرد که نیروهای کرد ایرانی هرگز سلاح‌های خود را تسلیم نخواهند کرد. او در گفت‌وگو به المانیتور ادعا کرده: «ما به مقامات اقلیم کردستان قول دادیم که جنگجویان خود را به ایران نمی‌فرستیم و این کار را نکرده‌ایم».

مقامات ایرانی انگشت اتهام را به سمت «تروریست‌های کرد که ظاهراً به دستور قدرت‌های بدخواه خارجی عمل می‌کنند»، نشانه گرفته‌اند.با این اوصاف، ایران از لحاظ تاریخی مانند ترکیه، چالش‌هایی را با نیروهای کرد مستقر در خاک عراق داشته‌اند.

اگرچه حزب دموکرات کردستان و کومله ادعا می‌کنند که تمایلی به جدایی از ایران ندارند، تهران خلاف این را باور دارد. حسن احمدیان، استاد دانشگاه تهران گفت: «به آن‌ها به عنوان گروه‌های تجزیه‌طلب نگاه می‌شود و به این ترتیب، تهدیدی جدی برای امنیت ملی ایران تلقی می‌شوند». او افزود: «پتانسیل گروه‌های واردکننده تسلیحات یا توانایی آن‌ها برای مسلح‌کردن برخی از تظاهرات در داخل ایران با استفاده از موقعیت خود در کردستان عراق مهمترین عامل در برخورد علیه آن‌ها تلقی می‌شود». احمدیان به المانیتور گفت که عراق و اقلیم کردستان باید پناه‌دادن به آن‌ها را متوقف کند.

علاوه بر این، ایران اعتقاد دارد که اسرائیل از منطقه کردستان برای بی‌ثبات کردن کشور استفاده می‌کند. در مارس ۲۰۲۲، سپاه پاسداران ایران خانه شیخ باز کریم برزنجی، سرمایه‌دار نفتی کرد عراق را مورد حمله قرار داد. سپاه پاسداران در بیانیه‌ای اعلام کرد: «یک مرکز راهبردی توطئه و شیطنت صهیونیست‌ها هدف موشک‌های دقیق پرقدرت سپاه قرار گرفت». 

همانطور که دولت مرکزی بغداد اشاره کرده، اجرای مفاد توافق اساساً بر عهده دولت اقلیم کردستان خواهد بود. در گذشته، حزب دموکرات کردستان، نیروی حاکم در اقلیم کردستان با شاه ایران در ازای حمایت او علیه بغداد، علیه حزب دموکرات کردستان همکاری می‌کرد.

اکنون، حزب دموکرات کردستان تحت انتقاد شدید بسیاری از کردها به دلیل کمک به ترکیه در عملیات نظامی آنکارا علیه حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) قرار دارد. پ‌ک‌ک از پایگاه‌های خود در کردستان عراق برای خودمختاری کردهای ترکیه می‌جنگد و حزب حیات آزاد کردستان (پژاک) بازوی ایرانی آن است. چرخش مجدد علیه کردهای ایران حفره بیشتری در اعتبار حزب دموکرات کردستان ایجاد خواهد کرد. حزب دموکرات کردستان حداقل سه پایگاه در داخل اقلیم کردستان عراق دارد. معمولاً همه قبول دارند که حزب دموکرات کردستان عراق تهدیدی جدی برای ایران به شمار نمی‌رود.

در عین حال، در حالی که نیروهای کرد عراقی توان فیزیکی لازم برای خلع سلاح کردهای ایرانی را دارند، افزایش نارضایتی عمومی از احزاب حاکم در بحبوحه بدترشدن شرایط اقتصادی، احتمال آن را بسیار پایین می‌آورد.