درخواست رد شده‌ی تهران؛ چرا امیرعبداللهیان قصد سفر به واشنگتن داشت؟

به گزارش اکوایران، بنا بر گزارش‌های ادعایی، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران هفته گذشته برای سفر به پایتخت ایالات متحده ابراز علاقه کرده بود، اما دولت آمریکا مخالفت کرده است.

به نوشته الجزیره، وجود این درخواست که توسط مقامات آمریکایی تأیید شده، پس از سفر پر هیاهوو به نیویورک، به همراه ابراهیم رئیسی، برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد مطرح شد.

پس چرا دیپلمات ارشد ایران می‌خواست به واشنگتن برود؟ آیا این موضوع ارتباطی به توافق هسته‌ای سال 2015 با قدرت‌های جهانی دارد؟ و اوضاع از اینجا به کدام سمت می‌رود؟

چرا او می‌خواهد به واشنگتن برود؟

امیرعبداللهیان هفته شلوغی را در سازمان ملل سپری کرد و با طیف وسیعی از همتایان خود دیدار کرد، و با مقامات جیبوتی و مالدیو برای احیای روابط رسمی دیپلماتیک به توافق رسید.

بنا بر گزارش‌ها، او پس از نیویورک می‌خواست برای بازدید از دفتر حافظ منافع کنسولی ایران –که در غیاب روابط رسمی دیپلماتیک تحت پرچم پاکستان فعالیت می‌کند- به واشنگتن دی‌سی برود.

متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، مطرح شدن این درخواست را تایید کرد و گفت که این تقاضا رد شده است. وی گفت: «ما موظفیم به مقامات ایرانی و سایر مقامات دولت‌های خارجی اجازه دهیم برای امور سازمان ملل به نیویورک سفر کنند، اما تعهدی نداریم که به آنها اجازه سفر به واشنگتن دی‌سی را بدهیم.»

آمریکا سال‌هاست که رفت و آمد مقامات ایرانی به این کشور را به دلیل تنش‌های طولانی بین دو کشور محدود کرده است. اگر امیرعبداللهیان این سفر را انجام می‌داد، اولین سفر وزیر خارجه ایران به واشینگتن در 14 سال گذشته می‌بود.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا طی سفر مقامات ایرانی به نیویورک در سال 2019 برای نشست سازمان ملل، عبور و مرور آن‌ها را به چند بلوک در شهر محدود کرد. با این حال، گزارش‌هایی وجود داشت مبنی بر اینکه ترامپ در آن سال تلاش کرد محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه وقت ایران را به کاخ سفید دعوت کند، اما در بحبوحه تیرگی روابط پس از کنار گذاشتن توافق هسته‌ای، این دعوت رد شده است.

آیا بین این درخواست و توافق هسته‌ای پیوندی وجود دارد؟

از زمانی که توافق هسته‌ای هشت سال پیش امضا شد، این موضوع همیشه میان ایران و آمریکا مطرح بوده است. چین، فرانسه، آلمان، روسیه و بریتانیا امضاکنندگان دیگر آن بودند و همه از سال 2021 تلاش کرده‌اند تا توافق را از طریق مذاکرات در وین و جاهای دیگر، احیا کنند. اما پیچیدگی‌هایی به وجود آمد که توافق را در حالت اغما قرار داده است و تعدادی از مسائل نیز بین تهران و آژانس بین المللی انرژی اتمی همچنان باقی مانده است.

مبادله زندانیان ایران و آمریکا که در ابتدا به نظر می‌رسید با مذاکرات بر سر توافق هسته‌ای مرتبط باشد، در نهایت هفته گذشته به طور جداگانه محقق شد. مبادله زندانیان شامل آزادسازی 6 میلیارد دلار از پول ایران در کره جنوبی بود که به بهانه تحریم‌های آمریکا مسدود شده بود.

با وجود اینکه امیرعبداللهیان در نیویورک با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که به عنوان هماهنگ کننده مذاکرات هسته‌ای عمل می‌کند، دیدار کرد، اما چیزی فراتر از آن اتفاق نیفتاد. ایران درباره درخواست امیرعبداللهیان برای رفتن به واشنگتن اظهار نظری نکرده است.

اوضاع از اینجا به کدام سمت می‌رود؟

با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال آینده، دولت جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، درباره از سرگیری مذاکرات درباره توافق هسته‌ای تردید دارد.

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، نیز احتمال اینکه مبادله زندانیان به تعامل دیپلماتیک گسترده‌تر، از جمله از سرگیری مذاکرات هسته‌ای منجر شود، را کم ارزیابی کرده است.

در ایران، مقامات سال‌ها تاکید کرده‌اند که هیچ مذاکره مستقیمی با آمریکا وجود نخواهد داشت.

با این حال، وب‌سایت امواج‌مدیا روز سه‌شنبه به نقل از منابع ایرانی ناشناس ادعا کرد که به مذاکره‌کنندگان هسته‌ای اجازه داده شده تا وارد گفت‌وگوهای مستقیم با آمریکا شوند. 

اگر این موضوع درست باشد، پس از سال‌ها انجام مذاکرات بر سر توافق هسته‌ای از طریق واسطه‌های اروپایی و عربی، این امر نشان‌دهنده یک تغییر جهت عمده از سوی ایران خواهد بود. با این حال وزارت خارجه با انتشار بیانیه‌ای این موضوع را رد کرد.

امیرعبداللهیان روز دوشنبه به خبرگزاری ایرنا گفت: «تهران همچنان پیام‌های مثبتی از سوی آمریکا در مورد توافق هسته‌ای دریافت می‌کند، اما بر اساس آنها قضاوت خواهد کرد.

امیرعبداللهیان روز دوشنبه به پایگاه خبری ایرنا گفت که تهران همواره پیام‌های «مثبتی» از سوی آمریکا در مورد توافق هسته‌ای دریافت می‌کند، اما آن‌ها را بر اساس اقدامات قضاوت خواهد کرد. وی به پیش‌نویس توافقنامه‌ای اشاره کرد که در سال گذشته به دست آمد و هرگز نهایی نشد.

ماه آینده، مجموعه‌ای از محدودیت‌های مربوط به توسعه موشک‌های بالستیک ایران به عنوان بخشی از توافق هسته‌ای منقضی می‌شود، اما قدرت‌های اروپایی گفته‌اند که این تحریم‌ها را حفظ خواهند کرد.