سود پکن از مناقشه‌های جهانی؛ غزه و اوکراین زیر پای آمریکا را خالی می‌کنند؟

به گزارش اکوایران، امروز جهان درگیر جنگ هایی پیچیده است. ایالات متحده از یک طرفی با بن بست جنگ در اوکراین روبرو است و از طرفی دیگر حمله اسرائیل به نوار غزه، معادلات حاکم بر خاورمیانه را برهم زده است.

در این میان چین که تلاش دارد خود را در قامت واسطه بالقوه با رویکردی منصفانه و حامی صلح در خاورمیانه و اروپا نشان دهد، در عمل فشار نظامی و سیاسی اش علیه تایوان، ژاپن و فیلیپین را تشدید کرده و همزمان در کنار بازیگرانی چون روسیه و حماس قرار دارد. به ادعای ناظران، پکن در کوتاه مدت وسوسه خواهد شد تا خطرات نظامی بیشتری را به جان بخرد، مگر اینکه واشنگتن برای دور تازه درگیری جهانی آماده شود.

چرایی حمایت پکن از مسکو؟

به نوشته اقتصادنیوز، به نقل از نشنال اینترست، چین به طرق مختلف از مناقشه های جهانی سود می برد. این کشور از روسیه حمایت کرده و در بخش هایی از جهان توانسته کارزار تبلیغاتی موفقی علیه غرب به راه بیاندازد. علاوه بر این، پکن با توجه به کمبودهایش در عرصه تولید تسلیحات و موقعیت نظامی ایالات متحده، دست بازتری برای کمپین های اجباری خود می بیند. در چنین شرایطی تمایل بایدن برای یافتن راه حلی مشترک با چین جهت خروج از بن بست های حاکم، زمینه ساز برقراری نشستی شد که به واسطه اش «شی» توانست وجهه خود را در سطح جهانی بهبود بخشد.

در حالی که واشنگتن با استراتژی ناقص اوکراین دست و پنجه نرم می کند، چین تضمین کرده که روسیه می تواند به جنگ ادامه دهد. تجارت بین چین و روسیه در سال جاری 30 درصد رشد داشته و انتظار می رود کل تجارت در سال 2023 به 190 میلیارد دلار برسد، رقمی که در قیاس با سال گذشته رکورد زده است. بیش از یک سوم کل صادرات نفت روسیه در حال حاضر به چین فرستاده می شود و منبع مهمی از بودجه جنگ را برای کرملین فراهم می کند. چین همچنین به یک بازیگر اصلی در بازار مصرف روسیه تبدیل شده است، به عنوان مثال، از هر دو خودرویی که امروزه در روسیه فروخته می‌شوند، یکی از آنها چینی است.

هم صدایی تهران- پکن

«شی» در نشست اخیر در باب طرح کمربند و یک جاده از پوتین تقدیر کرد و بر تعهد خود به شراکت "بدون محدودیت" میان دو بازیگر تاکید داشت و گفت که روسیه بخش مهمی از استراتژی بلندمدت او است. پکن، روسیه را به عنوان روح خود در پروژه ملی اش برای از بین بردن سیستم اتحاد ایالات متحده و ایجاد نظم جهانی جایگزین می بیند. از همین رو پیروزی روسیه در اروپا به اولویت اصلی چین تبدیل شده است.به ادعای ناظران، با کمک چین، ایران می تواند در برابر تحریم های غرب مقاومت کرده و نفوذش را در خاورمیانه افزایش دهد. در دو سال گذشته، محموله‌های نفت ایران به چین به سطح قبل از تحریم‌ها بازگشت و واردات نفت خام چین از ایران در پایان سال 2022 به بالاترین حد خود رسید.

چین بزرگترین شریک تجاری ایران نیز هست. پکن در عین حال از تهران به لحاظ دیپلماتیک و نظامی حمایت می کند. با کمک پکن، ایران رسماً به سازمان همکاری شانگهای، بلوک امنیتی به رهبری چین و روسیه پیوسته است. همزمان، روابط نظامی چین با ایران نیز رو به افزایش است. ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران آوریل 2022 میزبان وی فنگه وزیر دفاع چین بود و دو کشور توافق کردند که در زمینه استراتژی نظامی با یکدیگر همکاری کنند. ایران، چین و روسیه در اوایل سال جاری رزمایش دریایی پنج روزه در خلیج عمان برگزار کردند. فوریه گذشته رئیسی به پکن سفر کرد و دو کشور بیست قرارداد به ارزش میلیاردها دلار امضا کردند. ایران اکنون می تواند به چین به عنوان یک سوپاپ ایمنی اقتصادی تکیه کند.

فرصت سازی پکن در شرق آسیا

چین درگیر سه کارزار همزمان علیه مانیل، توکیو و تایپه است. ماجراجویی های هوایی، دریایی و سایبری چین علیه تایوان به سطح خطرناکی رسیده است. در عین حال، فشارهای این کشور علیه ژاپن در دریای چین شرقی ادامه دارد و کشتی‌های بزرگ‌تر چینی کنترل چین بر کشتی‌های سنکاکو را به چالش می‌کشند. اخیراً، پکن بار دیگر درگیر تنش با مانیل شده است. گارد ساحلی چین و شبه نظامیان دریایی چین، گارد ساحلی و ارتش فیلیپین را در توماس شول دوم به چالش کشیدند. این منطقه به خوبی در منطقه اقتصادی انحصاری فیلیپین قرار دارد، اگرچه چین چنین ادعایی را رد می کند. پکن برای کنترل کل دریای فیلیپین غربی خیز برداشته است.

بایدن ناو هواپیمابر به نام یو اس اس رونالد ریگان را از ژاپن به مانیل فرستاد تا ادعای دفاع از فیلیپین را خنثی کند. این کشور همزمان دو گروه ناو هواپیمابر را برای رویارویی احتمالی با حامیان حماس در خاورمیانه و دریای سرخ مستقر کرده است. به ادعای ناظران، برای شکست دادن چنین فعل و انفعال هایی، ایالات متحده باید حضور نظامی و تعامل دیپلماتیکش را برای ایجاد ائتلاف قوی‌تر ضد چین افزایش دهد. اما انگار واشنگتن آماده نیست.

پلن چین برای آمریکا

چین فضایی برای مانور دارد، زیرا واشنگتن منفعل است، دلیلش ساده است، واشنگتن ائتلافی برای تسلیح و کمک به اوکراین به راه انداخته، بیش از 75 میلیارد دلار کمک نظامی و سایر کمک ها را در اختیار کی یف گذاشته است. این کشور همچنین به اسرائیل کمک نظامی می کند و نیروی بیشتری را به خاورمیانه فرستاده. اما استراتژی این کشور در اوکراین کند و ناکافی بوده و به روسیه اجازه می‌دهد تا مواضع دفاعی اوکراین را هدف قرار دهد. علاوه بر این، جنگ فشارهای زیادی را بر ظرفیت تولید پایگاه صنعتی دفاعی ایالات متحده و توانایی کمک به متحدان این کشور تحمیل کرده است.

اگر روند فعلی ادامه یابد، اوکراین ممکن است در جنگ شکست بخورد، رخدادی که ضربه ای جدی به استراتژی کلان ایالات متحده و سرنوشت ناتو وارد خواهد کرد. در چنین شرایطی نزدیکترین متحد چین در برابر غرب پیروز خواهد شد، نتیجه ای که تردیدهایی را در باب توانایی واشنگتن ایجاد خواهد کرد. طبیعتا در چنین شرایطی ژاپن و سایر متحدان آسیایی که از اوکراین حمایت کرده اند، اراده ژئوپلیتیک ایالات متحده را زیر سوال خواهند برد.