بیشتر کشورهای جهان در حال حاضر درگیر مشکل تورم هستند و به همین خاطر نرخ بهره را افزایش داده اند تا با کاهش پرداخت اعتبارات و افزایش پس انداز، نقدینگی را جذب کرده و تقاضای جامعه را تعدیل  با هدف گاهش نرخ تورم تعدیل کنند. بررسی شاخص ارزهایی مانند یورو، دلار کانادا و پوند انگلستان نشان می دهد که تورم و شاخص پول ملی روند معکوس دارد و افزایش تورم باعث کاهش ارزش پول ملی میشود.

در گزارشی که اخیرا اکو ایران از آمار بانک مرکزی ارایه داده است: میزان تسهیلات پرداختی به بانک ها ۴۷ درصد رشد داشته است. برخی از اقتصاددانان افزایش تسهیلات پرداخت بانک ها را دلیل افزایش نقدینگی می دانند زیرا تسهیلات پس از دریافت به سپرده تبدیل شده و از این طریق بر نقدینگی اثر می گذارد.

بر اساس گزارش بانک مرکزی سهم افراد حقیقی در دریافت تسهیلات سال جاری افزایش پیدا کرده است.با توجه به آمار منتشر شده سهم تسهیلات تکلیفی ناشی از سیاست گذاری های دولت را نمی توان در افزایش تسهیلات خرد نادیده گرفت. به عنوان مثال در گزارشی که دنیای اقتصاد در سرمقاله روز قبل بدان اشاره کرده است سهم وام ازدواج و وام فرزندآوری در سال جاری ۵۵ درصد رشد داشته که در صورتی که این روند تا پایان سال ادامه داشته باشد بر رشد نقدینگی و تورم اثرگذار گذار خواهد بود.

 نگرانی که از افزایش تسهیلات بانک مرکزی به وجود آمده آنست که این امکان وجود دارد که رشد تسهیلات فقط ناشی از وام های تمدیدی نباشد، البته مشخص نیست چه مقدار از این افزایش ناشی از پرداخت وام های جدید است که با افزایش سپرده ها رشد نقدینگی را تحریک می کند.

نرخ سود وام های بانکی در سال جاری تغییر چندانی نداشته ولی مقایسه نرخ سود بانکی و تورم نشان می دهد که نرخ بهره به شدت منفی است . با منفی بودن نرخ تورم دریافت وام جذاب می شود زیرا افراد می توانند با دریافت وام دارایی با ارزش حال تهیه کنند و به خاطر تورم موجود و پرداخت اقساط وام در آینده ، از ما به التفاوت ارزش دارایی در حال و آینده سود کنند. به همین خاطر اگر افزایش تسهیلات پرداختی بانک مرکزی ناشی از پرداخت تسهیلات جدید باشد می تواند با افزایش نقدینگی بر تورم فشار وارد کند.

 تسهیلات دریافت شده توانایی خرید را افزایش می دهد و در حکم تقاضای موثر بازارهای مختلف را تحت تاثیر قرار خواهد داد. نقدینگی رشد یافته با ورود به بازارهای مختلف تورم را در بازارهای مختلف افزایش می دهد. نقدینگی موتور تورم است و واقعیت های اقتصادی نشان داده که ارزش پول ملی با افزایش تورم رابطه معکوس دارد. این رابطه به طور قطع خود را در قیمت دلار هم نشان می دهد زیرا دلار در اقتصاد ایران تبدیل به دماسنج ارزش پول ملی شده، وقتی نرخ تورم رشد کند ارزش پول ملی کم شده در مقابل با توجه کاهش ذخایر ارزی و قدرت بازار ساز نرخ دلار هم در برابر ریال تعدیل می شود. سیاست گذار باید برای حفظ ارزش پول ملی تمرکز خود را بر کاهش نرخ تورم بگذارد. وام های بانکی بی توجه به واقعیت های اقتصادی با توجه به اثری که در نقدینگی دارد می تواند نقض هدف باشد و به جای رشد تولید، نرخ تورم و نوسان در بازار های مانند ارز را به دنبال داشته باشد.

حباب سکه کاهش یافت

همزمان با رشد بازارهای جهانی ، انتظارات از سیاست های انقباضی فدرال رزرو افزایش پیدا کرده است بانک مرکزی اروپا ممکن است در هفته آتی نرخ بهره را مقدار کمتری افزایش دهد و کانادا نیز احتمالا به کمپین سیاست های انقباضی پایان خواهد داد، در چنین شرایطی پیش بینی می شود نرخ بهره فدرال رزرو نیز پس از افزایش ۷۵ صدم درصدی در چهارجلسه متوالی، در جلسات میانه ماه دسامبر نیم درصد افزایش پیدا کند . به همین خاطر اونس طلا روز قبل افزایش پیدا کرد، با افزایش ارزش اونس طلا و کاهش ارزش سکه امامی، حباب سکه امامی کاهش پیدا کرد ولی با این وجود قیمت سکه رفاه در معاملات روز قبل کمتر از بازار طلا بود که نشان میدهد که انتظار بازار سکه در مسیر افزایش نیست.

طلای آب شده ولی در معاملات روز قبل رشد کرد و حباب آن نیز نسبت به روز سه شنبه افزایش یافت که نشان میدهد معامله گران طلای آب شده فعلا در برابر انتظارات اصلاحی مقاومت می کند.

بررسی حباب ها در بازار ارز نشان میدهد که دلار تهران با بازارهای همسایه در وضعیت تعادلی قرار گرفته و تحت فشار بازارهای مرزی نیست.‌اختلاف نرخ دلار متشکل و دلار توافقی روز قبل به کمترین سطح خود رسید.

IMG_20221207_181532_499

IMG_20221207_181528_740

واگرایی مثبت شاخص کل

در حالیکه شاخص کل بازار سرمایه روند اصلاحی به خود گرفته است ارزش معاملات خرد روند صعودی به خود گرفته و وارد کانال ۴۰۰۰ میلیاردی شده است واگرایی حجم و ارزش معاملات خرد در روزهای منفی معاملاتی می تواند نوید رشد شاخص کل در روزهای آتی و شکست مقاومت شاخص باشد.

باید دید که آیا افزایش ارزش معاملات خرد می تواند منجر به ثبت یک کندل قوی و شکست مقاومت شاخص کل شود یا خیر؟