در سال گذشته بازار طلا شرایط بهتری را نسبت به دیگر دارایی‌ها تجربه کرد و دارندگان طلا و سکه بازدهی بهتری را نسبت به سایر بازارها کسب کردند.

در شرایطی که ریسک معاملات در بازار آزاد ارز بالاست، طلا و سکه پناهگاه سرمایه‌‌هایی بوده است که به دنبال سرمایه‌گذاری در بازاری امن در شرایط تورمی بوده‌اند. طلا و سکه به تنهایی سود و بازدهی حلق نمی‌کنند و‌سود دارندگان طلا و سکه فقط از افزایش قیمت آن‌ها رقم می‌خورد. در حالی که در بازار طلا تقاضای زینتی هم وجود دارد ولی تقاضای سکه بیشتر برای سرمایه‌گذاری و هدیه دادن است و  تقاضای سرمایه‌ای در بازار فیزیکی طلا بیشتر  وارد معاملات سکه می‌شود.

ترتیب کسب بازدهی در بازار طلا و سکه در سال ۱۴۰۳

اکوایران تغییرات اقلام سکه را در سال ۱۴۰۳ بررسی کرده است در سالی که طلا به خاطر رشد قابل توجه اونس جهانی طلا و دلار بازدهی قابل توجهی را کسب کرد و در بازارهای داخلی هم پیشتاز شد اقلام سکه هم از این قاعده مستثنی نبودند و تمام اقلام سکه مانند طلا بازدهی سه رقمی را ثبت کردند ولی بررسی اکوایران از بازار طلا بازدهی متفاوتی را برای اقلام سکه  نشان می‌دهد که نیم سکه، سکه امامی، طلای آب شده، ربع سکه و سکه گرمی  ترتیب کسب بازدهی بازار طلا و سکه در  سال گذشته بود و نیم سکه بیشترین میزان بازدهی و سکه گرمی کم‌ترین بازدهی را در سال جاری ثبت کرد. 

چرا ربع سکه و سکه گرمی جا ماندند؟

نگاه اولیه به تغییرات قیمتی و سطح بازدهی در بازار طلا و سکه تفاوت‌هایی را نسبت به سال‌های  قبل در این بازار منعکس می‌کند  و شکل نوسانات دربازار طلا و سکه با سال‌های قبل تغییر کرده است. در سال‌های قبل، اقلام کوچک‌تر سکه بازدهی بیشتری را ثبت می‌کردند و با اختلاف رکورددار کسب بازدهی در بازار طلا کوچکترین اقلام سکه بودند ولی در سال جاری،  سکه گرمی و ربع سکه به عنوان نمایندگان خرد بازار طلا و سکه کم‌ترین بازدهی را در در بازار طلا و سکه کسب کردند. این تغییر رویه تحت تاثیر اقدامات دو سازمان ایجاد شده است، فروش  اقلام مختلف سکه توسط بانک مرکزی و تنوع  ابزارهای معاملاتی سازمان بورس  تغییرات را در سال ۱۴۰۳ رقم زدند. بانک مرکزی  علاوه بر عرضه سکه تمام برای کنترل بازار، اقلام کوچکتر سکه را هم در بازار عرضه کرد که به کنترل حباب اقلام سکه کمک کرد. در کنار بانک مرکزی سازمان بورس هم حضور پررنگی در جذب سرمایه‌ها از بازار طلا داشت.‌در گذشته تقاضای خرد سرمایه گذاری در بازار طلا وارد معاملات ربع سکه و سکه گرمی می‌شد ولی توسعه معاملات صندوق‌های طلا در بازار سرمایه و انتشار گواهی سپرده نقره توانست بخش قابل توجهی از نقدینگی را به خود جلب کند. با انتشار گواهی سپرده نقره امکان سرمایه‌گذاری در نقره به طور معتبر  فراهم شد  و بخشی از نقدینگی از تقاضای خرد سرمایه‌گذاری طلا به خرید گواهی شمش نقره جذب شد. فلز گرانبهایی که مانند طلا افق روشنی در بازار جهانی پیش رو دارد، با تغییر قیمت دلار تغییر میکند و اوراق مذکور تنوع سرمایه‌گذاری در بازار فلزات گرانبها را در کنار طلا در کشور افزایش داده است.

 نهنگ‌ها چه زمانی سکه می‌خرند؟

سکه امامی در سال قبل رتبه دوم را در کسب بازدهی از آن خود کرد. معامله گران در کنار قیمت سکه همواره حباب آن را ارزیابی می‌کنند نهنگ‌های بازار هنگامی که حباب سکه کم باشد اقدام به خرید می‌کنند و حباب بالا در بازار سکه هیجان بیشتر و ریسک خرید را منعکس می‌کند.‌ بررسی اکوایران نشان می‌دهد که میانگین حباب  سکه در سال قبل ۲۱ درصد بوده است که علی رغم حضور گسترده بازارساز در بازار سکه، میانگین حباب سکه امامی نسبت به سال ۱۴۰۲ دو درصد افزایش پیدا کرده است. افزایش میانگین حباب سکه امامی در سال قبل نسبت به سال ۱۴۰۲، منعکس کننده افزایش تقاضای سکه در سال گذشته است که ناشی از بالا رفتن هیجانات در بازار سکه است که بیشتر تحت تأثیر تنش‌ها و اخبار‌های  سیاسی بوده که کلیت سال ۱۴۰۳ را تحت تاثیر قرار داده بود.

IMG_20250322_134719_420

بررسی اکوایران از حباب سکه امامی نشان می‌دهد که در سال گذشته، حباب سکه در اولین روز معاملاتی ۲۴ درصد بود، در شانزدهم فروردین حباب ۳۵ درصدی ثبت شده است که بیشترین مقدار حباب ثبت شده برای سکه امامی در سال ۱۴۰۳ است کمترین حباب هم در تاریخ سی‌ام د‌یماه در حوالی ۸.۴ درصد ثبت شده است. حباب سکه امامی در تاریخ ۲۸ اسفند به ۳۴ درصد رسید.

اکوایران میانگین ماهانه حباب سکه امامی را در سال گذشته محاسبه کرده است. آنطور که در نمودار مشخص است میانگین حباب سکه امامی از آبان‌ماه شروع به کاهش کرده است. بررسی اکوایران نشان می‌دهد که بانک مرکزی در این ماه از عرضه سکه ضرب ۱۴۰۳ در بازار خبر داده بود که باعث افزایش قابل توجه احتیاط در میان معامله گران شد تا نتیجه این سیاست مشخص شود در ادامه انتقال معلاملات دلار از سامانه نیما به مرکز مبادله و خبر تک نرخی کردن ارز،انتظارات افزایشی در بازار ارز را تعدیل کرد و به کاهش هیجانات در معاملات سکه کمک کرد و درنهایت کمترین میانگین حباب سکه امامی در دی‌ماه ثبت شد. افزایش تقاضای آخر سال، برکناری وزیر اقتصاد،  شروع فشار حداکثری ترامپ علیه ایران و افزایش ناآرامی های منطقه ای باعث برگشت روند صعودی برای حباب سکه در دو‌ماه‌ پایانی سال شد.

نیم سکه رکورد زد

در سال قبل بیشترین بازدهی در بازار طلا به نیم سکه رسید و دارندگان نیم سکه ۱۰ درصد بیشتر از طلای آب شده سود کردند. میانگین حباب نیم سکه در سال ۱۴۰۳ حدود ۳۴ درصد بود. دلیل کسب بازدهی بیشتر برای نیم سکه در سال قبل  افزایش ۱۷ درصدی حباب آن در پایان سال نسبت به اولین رو معاملاتی است. حباب نیم سکه در پایان سال ۶۵ درصد شد و در روز های پایانی سال رکورد تازه‌ای ثبت کرد.

 بیشترین حباب ربع سکه در سال ۱۴۰۳ چقدر بود؟

پارسال ربع سکه ۱۵ درصد از طلای آب شده در کسب بازدهی عقب ماند زیرا  حباب ربع سکه در ابتدا و انتهای سال در محدوده ۸۴ تا ۸۵ درصدی بدون تغییر ماند و دارندگان ربع سکه سودی از محل رشد حباب کسب نکردند. دارندگان ربع سکه در شانزدهم فروردین سال قبل حباب ۱۱۳ درصدی را به عنوان یک رکورد تجربه کردند. میانگین حباب ربع سکه در سال قبل ۶۵ درصد بود

چرا سکه گرمی در کسب سود جا ماند؟

در حالی که در سال ۱۴۰۲ سکه گرمی بیشترین بازدهی سالانه را ثبت کرده بود امسال سکه گرمی ۳۶ درصد کمتر از طلای آب شده سود کرد و کمترین بازدهی در بازار طلا را ایجاد کرد. کاهش ۱۵ درصدی حباب سکه گرمی نسبت اولین روز سال، باعث عقب‌ماندگی سکه گرمی در کسب بازدهی شد. میانگین حباب سکه گرمی در سال ۱۴۰۳ حدود ۶۵ درصد بوده است.

پیش‌بینی جهت حرکت بازار سکه در سال ۱۴۰۴

قیمت دلار و طلای جهانی پارامترهای اثرگذار بر قیمت سکه در سال پیش رو هستند، پیش‌بینی‌ها از آینده قیمت طلای جهانی در سال پیش رو مثبت است و در صورتی که دلار تهران در سال بعد هم مانند پنج سال گذشته با افزایش مواجه شود، سکه در سال ۱۴۰۴ می‌تواند رشد کند ولی فضای سیاسی و انتظاری بربازار با اثرگذاری بر حباب سکه می‌تواند بازدهی متفاوتی در سکه ایجاد کند که می‌تواند کمتر یا بیشتر از طلا باشد و شرایط رقابت با سایر بازارها را تعیین کند.