تغییر نام‌و‌نشان شب‌های خاطره‌ساز؛ یلدا و چهارشنبه سوری از رسمیت خارج شدند؟

به گزارش اکوایران، امروز صبح خبری در رسانه‌ها منتشر شد، مبنی بر تغییر نام دو آیین باستانی در تقویم رسمی؛ بنا به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی نام «شب یلدا» و «چهارشنبه‌سوری» در تقویم تغییر کرد.

بر این اساس، از سال۱۴۰۳ دو آیین ایرانی شب یلدا در آخرین شب آذرماه، به عنوان «روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان» و سه‌شنبه آخر سال که زمان برگزاری آیین باستانی چهارشنبه‌سوری است به عنوان «روز تکریم همسایگان» در تقویم رسمی کشور ثبت می‌شود.

شورای عالی انقلاب فرهنگی وارد می‌شود؛ مورد نام‌ها

مهر ماهی که گذشت هم بحث ، عبدالحسین خسروپناه - دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی - از اسامی برخی سیگارها گلایه کرد و گفت که نام آنان را درست خواهند کرد.

او به برخی اسامی سیگار اعتراض کرد و گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی باید اسامی برخی سیگارها مانند بهمن، ۵۷ و آزادی ورود پیدا کند؛ حکم جدیدی که حضرت آقا در دوره جدید صادر کردند، مسئولیت راهبردی آسیب‌های اجتماعی به شورای عالی انقلاب فرهنگی داده شده است. ان‌شاءالله نام سیگارها را درست خواهیم کرد.

انتقادات؛ رسانه‌ای که نمی‌داند چه بپرسد و مسئولی که نمی‌داند چه پاسخ دهد

دور از تصور نبود که این موضع‌گیری خوراک شوخی و طنز و البته تحلیل و بحث شود. در میان اما نکته قابل توجه این بود که صدای برخی از نیروهای جریان اصول‌گرا هم درآمد. 

صادق علیزاده، فعال فرهنگی انقلابی و اصول‌گرا با انتشار یک استوری نوشت: دوستان گفتند متن استوری قبلی ناخواناست. توضیح آنکه ویدیوی قبلی [صحبت‌های خسروپناه درباره نام سیگارها] در فجازی ترند شده و الان هم روی خط اینترنشنال و بی‌بی‌سی فارسی و سایر رسانه‌های ضدایرانی‌ست. وسط این هاگیر واگیر، رسانه‌ای که نمی‌داند از مسئول چه بپرسد و مسئولی که نمی‌داند چه پاسخی بدهد، برای افکار عمومی و جنگ روانی علیه ایران یک پنل جدید باز می‌کنند. متن استوری قبلی با اندکی تصحیح:

«این گفتگو و سوال قبلی‌اش را که خبرنگار از دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی پرسید من همان شب در بیست‌وسی دیدم. دغدغۀ خبرنگار/دبیر/سردبیر بیست‌وسی در مصاحبه با دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی (چند درصد رسانه‌ها چنین امکانی دارند؟) نه آموزش و پرورش است نه 20 هزار کلاسی که کمبود معلم دارند نه نبود چند ده هزار نفر معلم پرورشی‌‌ست نه بخش‌های فرهنگی لایحۀ برنامۀ هفتم توسعه نه لایحۀ حجاب و عفاف نه سایر موضوعات مشابهی که میلیون‌ها نفر با آن درگیرند. دغدغه‌اش در مصاحبه با این مسئول که در جایگاه دبیری شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفته، اسامی و نام سیگارهاست و لیچار بارِ VODها کردن.

وقتی نمی‌دانی یا نمی‌خواهی بفهمی چه چیزی را باید از چه کسی جویا شوی و طرف مقابلت هم نمی‌داند چه بگوید و با طنابِ پوسیدۀ سوالِ آماتورت می‌رود تهِ چاه و مضحکۀ تخم و ترکه‌های سعودی و انگلیسی می‌شود! جناب آقای جبلی! کاش به جای سخنرانی و موفق توصیف کردن اجرای سند تحول در صداوسیما، فکری برای خروجی پربیننده‌ترین باکس خبری سیما کنید و آچارکشی تحریریه و دبیر/سردبیر/خبرنگاری که سفارش چونان سوالی را از چنین مسئولی می‌دهد و ایضا دبیر یا سردبیری که پای پخش چنین چیزی را مُهر تایید زده!»

واکنش شورای عالی به انتقادات: تقطیع کردند

امید عبدالهی - معاون اجتماعی ستاد فرهنگی اجتماعی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی - در واکنشی که به موضوعات پیش آمده گفت: بدون تردید حوزه نمادها و نشانه‌ها در حوزه فرهنگ عمومی جامعه همواره مورد تاکید است تا با محتوای ارزش‌های فرهنگی سبک زندگی اسلامی ایرانی هماهنگ و متناظر باشد در این راستا برخی نامگذاری‌های محصولات متاثر از شرایط مکانی و زمانی خاص خود بوده است که اصلاح آنها منوط به بررسی‌های کارشناسی است.

به گفته وی، نامگذاری محصولات به عنوان یکی از سطوح تاثیرگذار فرهنگ صنعت در معنابخشی به این محصولات صنعتی مورد بررسی سیاستگذار فرهنگی است. مثلا در مورد برخی اسامی و یا نمانام‌های محصولات مواد دخانی و سیگار می‌توان از یکسری واژگان تجاری استفاده کرد تا از پیامدهای منفی فرهنگی آنها کاست و بهانه را از برخی موج سواری‌های رسانه‌های معاند گرفت.

او همچنین درباره حواشی پیش آمده در پی تغییر نام برخی سیگارها از جمله موارد مذکور گفت: با انعکاس ناقص پاسخ دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به سوال خبرنگاری و عدم بازنمایی کامل مواضع ایشان پیرامون مقابله با آسیب‌های اجتماعی به گونه‌ای القا شد که گویا کل هم و غم شورای عالی انقلاب فرهنگی فقط تغییر نام یک سیگار خاص است،  در صورتی که شورای عالی انقلاب فرهنگی تمرکز اصلی خود را در راهبری حوزه‌های مختلف آسیب‌های اجتماعی قرار داده و در میز تخصصی مبارزه با استعمال دخانیات، سیاستگذاری و راهبری حل سه مساله اصلی؛ افزایش نرخ مصرف، کاهش سن مصرف و گسترش ترویج مصرف در بین زنان و دختران قرار داده است و البته در این میان هر چیزی که ارزش‌های هویتی ایرانی و اسلامی را تهدید کند، هم مورد توجه خواهد بود.

گویا شورا در بحث اسامی جدی است!

هر چند «معاون اجتماعی ستاد فرهنگی اجتماعی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی» با گلایه از صداوسیما گفته بود خبر به‌گونه‌ای پخش شد که «گویا کل هم و غم شورای عالی انقلاب فرهنگی فقط تغییر نام یک سیگار خاص است».

اما خبر جدید درباره تغییر نام دو عید باستانی همه را به یاد انتقاد آن فعال فرهنگی اصول‌گرا می‌اندازد که گفت: «وسط این هاگیر واگیر، رسانه‌ای که نمی‌داند از مسئول چه بپرسد و مسئولی که نمی‌داند چه پاسخی بده...». البته که گاهی بحث «ندانستن» نیست!