اواخر مردادماه امسال، تصویر تبریک سالروز تولد مهدی چمران در کانال شورای اسلامی شهر تهران در رسانه های اجتماعی منتشر شد، تصویری که خبر از ورود رئیس پرسابقه شورای شهر تهران به هشتاد و سه سالگی می داد.مهدی چمران که در طول دوران زندگی اش فعالیت های مختلفی را تجربه کرده است،هشتاد و سومین سال تولدش تقریبا با انتخاب مجددش در آغاز چهارمین سال شورای ششم مقارن شد،تقارنی که البته از سوی دیگر هم زمان با شانزدهمین سال ریاست غیر مستمر مهدی چمران بر شورای شهر تهران بود.

حضور پرسابقه چمران در پارلمان شهری تهران موافقان و مخالفانی هم دارد، موافقانی که در هر انتخابات او را سر لیست خود قرار می دهند و مخالفانی که احترام سابقه و ریش سفیدی اش را نگه میدارند.تا پیش از دوره ششم منتقدان چمران در رسانه ها کمتر زبان به انتقاد او می گشودند،اما در دوره ششم مدیریت شهری صدای منتقدان چمران بیشتر و بلند تر از گذشته به گوش می رسد.فارغ از مخالفت ها و حمایت ها از حضور چمران در شورای شهر،اما ریاست پرسابقه این معمار بر پالمان شهری تهران چه دستاوردها و نتایجی را برای شهر در برداشته است؟

بهروز شیخ رودی؛ معاون پیشین محاسبات و پایش عملکرد شورای شهر تهران در گفت و گو با خبرنگار اکو ایران با اشاره به متمایز بودن حضور پر سابقه چمران در پارلمان شهری تهران گفت:حضور در چهار دوره شورای شهر پایتخت که تا کنون حکایت از 17 سال عضویت و حضور آقای چمران در شورا و 16 سال سکان داری و ریاست ایشان بر پارلمان شهری پایتخت دارد در دیگر شهرها و حتی در همین تهران در دوران انجمن شهر و... سابقه مشابهی ندارد.البته در نقد کارنامه و سیاستگذاری آقای چمران به علت تعارفات سیاسی معمول از یک طرف و نوع فضای حاکم بر شورای شهر ما کمتر شاهد نقد عملکرد ایشان بوده ایم، بلکه بیشتر فضای ابراز ارادت و حفظ احترام به جای نقد حاکم بوده است که همین مساله باعث شده تا برخی از سیاسیون اصولگرا خود را شاگرد چمران بدانند و در مواردی هم شاهد اعلام ارادت برخی اصلاح طلبان نسبت به ایشان بوده ایم، البته ایشان هم به این شاگردان و ارادتمندان در جلسات شورا علاقه مندی خود را ابراز کرده اند و تنها در موارد معدودی مجادله کلامی بین برخی اعضاء شورا و ایشان در صحن شورا رخ داده و همانجا یا تا فاصله جلسه بعدی شورا این گونه اختلاف نظرها فیصله داده شده است.

این کارشناس مالیه و اقتصاد شهری با اشاره به نقش رئیس شورای شهر در جهت دهی به سیاستگذاری شهری در ادامه افزود: در دوره 17 ساله حضور آقای چمران در پارلمان شهری پایتخت تا کنون یا به عبارت دیگر در طول مدت 16 سال ریاست مهدی چمران در شورای شهر تهران ما شاهد تصویب و ابلاغ 5 هزار و 142 مصوبه با امضاء ایشان به شهرداری تهران بوده ایم، این تعداد مصوبه و مقرره با نقش آفرینی موثر مهدی چمران در مقام رئیس شورا توسط اعضاء شورا بررسی و تصویب شده است.در حقیقت این مصوبات نقشه راهی بوده است که شورای شهر برای مدیریت شهری ترسیم کرده است و بر اجرای آن توسط شهرداری نظارت کرده است. در خلال ریاست چمران در دوره های دوم،سوم،چهارم و ششم ما شاهد تهیه و تصویب، سند چشم انداز تهران 1404 بوده ایم، سند چشم اندازی که برای اجرایی و عملیاتی کردن آن 3 برنامه پنج ساله نیز با هدایت و راهبری ایشان در شوراهای دوره سوم،چهارم و ششم تصویب شده  و نهایتا هم همانطور که خودشان در جریان بررسی بودجه سال 1401 شهرداری تهران  ادعا کردند بیش از 20 بودجه برای شهرداری بسته اند! به هر حال آنچه امروز مردم تهران در زندگی روزمره خود تجربه می کنند بخش عمده آن نتیجه همین سیاست گذاری هاست که از قضا بخش عمده اش با هدایت و نظارت آقای چمران صورت گرفته است.

معاون پیشین محاسبات و پایش عملکرد شورای شهر تهران در ادامه با اشاره به سند چشم انداز تهران 1404 که با نقش آفرینی مهدی چمران تهیه و تصویب شده است   گفت: طرح«تدوین چشم انداز و جهت گیری های راهبردی تهران درافق ۱۴۰۴ » زمستان سال ۱۳۸۳  کلید زده می شود و نهایتا نتیجه این طرح در دویست و هشتاد و سومین جلسه شورای شهر دوره دوم یعنی بهمن ماه 1385 به تصویب و تایید اعضاء شورای شهر می رسد. سند چشم اندازی که البته در تهیه و تدوین برنامه های پنج ساله شهرداری مورد توجه و ملاک عمل قرار می گیرد. از نگاه آقای چمران و همکارانشان در شورای شهر دوره دوم که از قضا همه همفکران ایشان و از اعضاء ائتلاف آبادگران بودند و در سال 1385 برای تهران 1404 برنامه ریزی کردند،تهران در سال 1404  یعنی تا افق زمانی سال آینده که الان بعد از 19 سال ما این سند را به عنوان یکی از مصادیق سیاستگذاری آقای چمران برای شهر تهران بررسی می کنیم می بایست اینگونه باشد: «تهران ۱۴۰۴ ؛ جهان شهری فرهنگی، دانش بنیان و معیار در دنیای اسلام» در این سند چشم انداز که با نقش آفرینی و هدایت چمران تصویب شده آمده است که :تهران ۱۴۰۴؛جهان شهری است فرهنگی، دانش بنیان،با جایگاه ویژه ی منطقه ای و فرامنطقه ای.تهران ۱۴۰۴ ؛شهری است با هویت تابان ایرانی و اسلامی و مدیریت درخشان ارزشی، با تاسی به ارزش های والای اسلامی؛امن, ایمن و مقاوم, پاک و زیبا،سرسبز و با آمدوشد روان،زنده و مرفه، با اقتصادی پررونق برپایه ی صنایع فرهنگی و خدمات برتر آموزش عالی.این ویژگی ها شهر ما را به "شهر فرهیختگان" تبدیل خواهد کرد و در خلالال دو دهه ی آینده،که مقارن با تحقق نخستین چشم انداز بیست ساله ی نظام اسلامی است،تهران به منزله ی لکوموتیو تحقق چشم انداز بزرگ و الهام بخش ایران اسلامی،ایفای نقش خواهد کرد.جهان شهر تهران در سال ۱۴۰۴؛به لحاظ کیفیت بالالای خدمات، زیرساخت ها و مدیریت کارآمد شهری،معیار ایجاد مدیریت جهان شهرها در دنیای اسلام خواهد بود.

شیخ رودی در ادامه با اشاره به اهداف سند چشم انداز تهران 1404 گفت: سومین هدف تنظیم شده برای این سند«جای گرفتن تهران در فهرست ۵۰ شهربرتر دنیا از منظر شاخص کیفیت زندگی» است، یک هدف کمی برای تحقق در افق تهران 1404 که می توان با بررسی وضعیت دستیابی به آن نتایج سیاستگذاری آقای چمران برای شهر تهران را مورد ارزیابی قرار داد.بر اساس اطلاعاتی که در صفحه 23 این سند وجود دارد ما شاهد آن هستیم که؛تهیه کنندگان این هدف اذعان داشته اند در ارزیابی سال٢٠٠٦ موسسه ی مرسر، تهران در بین ٣٥٠ شهرمورد بررسی، در رتبه ی ١٧٧ قرار گرفته بوده است.اکنون و در سال 1403 یعنی نوزدهمین سال اجرای سند چشم انداز تهران 1404 و در حالیکه در این مدت ما شاهد 14 سال ریاست آقای چمران بر شورای شهر بوده ایم و در این مدت با هدایت و سیاستگذاری ایشان 3 برنامه توسعه شهری و بیش از 20 بودجه برای شهرداری بسته اند می بینیم که اولا؛ تهران در بین 50 شهر برتر دنیا از منظر شاخص کیفیت زندگی بر اساس ارزیابی شرکت مرسر قرارندارد و دوم آنکه؛ رتبه تهران از مرتبه 177 در سال 2006 به رتبه 214 در سال 2023 سقوط کرده است. البته رتبه تهران بر اساس ارزیابی جهانی شاخص کیفیت زندگی وضعیتش بدتر از ارزیابی است که شرکت مشاوره مدیریت خصوصی و آمریکایی مرسر انجام داده است و بر اساس ارزیابی شاخص کیفیت زندگی که در بین  ۱۰۰۰ شهر از ۱۶۳ کشور جهان توسط نهاد مطالعاتی دانشگاه آکسفورد برای سال 2023 انجام شده رتبه تهران 745 است! در هر حال آنچه مهم است سقوط تهران در شاخص کیفیت زندگی است، یعنی اگر بخواهیم نتیجه این همه سال سیاستگذاری آقای چمران به عنوان یک معمار را در یک معیار و مقیاس کیفی جهانی ارزیابی کنیم می بینیم که به جای پیشرفت، به عقب برگشته ایم!

این کارشناس مالیه و اقتصاد شهری در ادامه با اشاره به تداوم سیاستگذاری و اجراء در مدیریت شهری تهران توسط آقای چمران و همفکرانش به خبرنگار اکو ایران گفت: عده ای ممکن است برای توجیه بگویند این سقوط رتبه تهران در شاخص کیفیت زندگی ربطی به سیاستگذاری چمران ندارد و برای این استدلالشان مثالهایی هم بیاورند، اما این افراد خوب است به این نکته توجه کنند که بلاخره 14 سال از دوره اجرای این سند هم زمان بوده است با ریاست مهدی چمران بر پارلمان شهری؛یعنی سیاستگذاری برای تحقق این سند تداوم داشته است و از قضا برای عملی شدن این سند تا امروز 3 برنامه توسعه و بیش از 20 بودجه با هدایت و راهبری آقای چمران تصویب شده است، از طرف دیگر در مدت اجرای این سند تاکنون نیز 11 سال مدیریت شهرداری با آقای قالیباف و 3 سال با آقای زاکانی بوده است،یعنی مدیریت اجراء هم با نظر آقای چمران و همفکرانشان در شورا تعیین و هم از قرابت فکری با ایشان برخوردار بوده اند و در این میان تنها در دوره پنجم مدیریت شهری یعنی 4 سال از اجراء این سند چشم انداز عنان کار سیاستگذاری در دستان آقای چمران نبوده است، البته شاید هم از نظر آقای چمران اشکال کار تحقق پیدا نکردن این سند هم زیر سر شورای پنجم و این چهار سال است! البته توجه به این نکته هم که  ملاک و معیار ارزیابی وضعیت تهران در شاخص کیفیت زندگی در تدوین سند چشم انداز تهران 1404 که مهدی چمران هدایت و راهبری تهیه و تصویب آن را بر عهده داشته است ، ارزیابی و رتبه بندی شرکت مشاوره مدیریت مرسر که یک شرکت آمریکایی است قرار داده شده در جای خود نکته جالب توجهی است و خوب است رئیس پرسابقه شورای شهر تهران در کنار توضیح علت عدم تحقق این سند و اهداف آن در طول این دوره طولانی حضورشان در پارلمان شهری پایتخت بگویند چه شده است که به جای ملاک قرار دادن ارزیابی های دانشگاهی، ارزیابی یک شرکت مشاوره مدیریت تجاری و از قضا آمریکایی را ملاک عمل قرار داده اند!