اعداد و ارقام حاکی از آن است که فشار تورم بر سفره خانوار از کنترل سیاستگذار خارج شده است. بهطوری که میزان رشد نقطهای مخارج یک خانوار برای تامین حداقل معیشت درحال نزدیک شدن به رقم 80 درصد است.
از طرف دیگر تورم سبد حداقل معیشت از تورم محاسبه شده توسط مرکز آمار بالاتر بوده و این موضوع به معنای فشاری بالاتر از تصور بر اقشار محروم و کمتر برخوردار جامعه است.
هزینه سبد خوراکی به 4.5 میلیون رسید
محاسبات اکوایران در آذرماه سال جاری حاکی از آن است که یک فرد برای تامین حداقلی از پروتئین مورد نیاز خود به رقمی معادل یک میلیون و 246 هزار تومان نیاز دارد تا بتواند اقلامی مانند گوشت گاو یا گوساله، مرغ و تخم مرغ را خریداری کند. همچنین برای تامین لبنیات خود که شامل شیر، ماست، پنیر و کره میشود نیازمند مبلغی برابر با یک میلیون و 266 هزار تومان است. در این سبد یک فرد برای اینکه بتواند حداقلی از میوه ( شامل سیب و پرتقال) را مصرف کند به 694 هزار تومان محتاج است.
در کنار این اقلام باید به نان، برنج، ماکارونی، سیبزمینی، لوبیا قرمز، عدس، لپه، قند و شکر نیز اشاره کرد. مجموع هزینه برای این اقلام در آبان ماه رقمی برابر با یک میلیون و 267 هزار تومان محاسبه شده است.
بنابراین بهطور کلی یک فرد در جهت تامین حداقلی از خوراک برای معیشت خود به رقمی معادل 4 میلیون و 581 هزار تومان احتیاج دارد.
حال اگر همین سبد را برای هر خانوار بهطور متوسط 3.1 نفره مورد محاسبه قرار دهیم مقدار مخارج به مقدار 14 میلیون و 203 هزار تومان خواهد رسید. هزینه مورد نیاز برای تامین این سبد در آذر امسال نسبت به مهرماه 5.6 درصد و در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته 76.9 درصد زیادتر شده است.
براساس گزارش مرکز آمار در آذر سال جاری تورم ماهانه معادل 4.2 درصد و نقطه به نقطه حدود 52.6 درصد اعلام شده است. بنابراین رشد مخارج حداقل معیشت بسیار بیشتر از تورم بوده و از همینرو افزایش قیمتها فشار بیشتری بر خانوارهای فقیر و محروم وارد کرده است.
سبد معیشتی اکوایران چگونه محاسبه میشود؟
تأمین تغذیه سالم برای هر فرد مستلزم مصرف منظم گروههای متنوع غذایی است تا از ابتلا به بیماریهای ناشی از سوءتغذیه جلوگیری شود. هزینه تهیه این اقلام غذایی، به دلیل ارتباط مستقیم با سلامت جسمی، حتی در شرایط کاهش درآمد نیز معمولا از سبد مصرفی خانوار حذف نمیشود. در همین راستا، مراکز علمی برجسته کشور از جمله انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی و دانشکده علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی تهران، الگویی تحت عنوان «سبد غذایی بهینه» طراحی کردهاند که ترکیبی استاندارد از گروههای غذایی ضروری برای تأمین نیازهای روزانه بدن ارائه میدهد. اکوایران با استفاده از کلیات این سبد و مقادیر توصیهشده آن، سبد معیشت اکوایران را طراحی کرده است.
با وجود سهم بالای خوراکی در سبد مصرف خانوار، بر اساس دادههای اخیر دسترسی به الگوی تغذیهای استاندارد برای بخش قابل توجهی از جامعه، با دشواریهای فزایندهای همراه شده است. افزایش ماهانه قیمت کالاهای اساسی و جهش هزینههای سبد غذایی در سالهای اخیر، فشار اقتصادی مضاعفی بر خانوارها وارد کرده است. اکوایران با تحلیل دادههای رسمی منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، شاخصی ویژه برای محاسبه «هزینه ماهانه تأمین سبد غذایی مطلوب» توسعه داده است که هر ماه مورد محاسبه قرار میگیرد.
