به گزارش اکوایران؛ براساس گزارش این نهاد انتظار می رود کاهشی که در نیمه دوم سال 2022 آغاز شد در سال 2023 با توجه به تنـش هـای ژئوپلیتیکـی و شـرایط سـخت مالـی پیش‌بینی می شود ادامه داشته باشد.  

از منظـر آنکتـاد علیرغـم جنـگ اوکرایـن و تأثیـر طولانی مـدت کوویـد 19، تجـارت کالا و خدمـات در سـال جـاری رشـد قابـل توجهـی داشـته اسـت. تجـارت کالا نسـبت بـه سـال گذشـته 10درصـد رشـد کـرد و بـه 25 تریلیـون دلار افزایـش یافـت کـه بخشـی از آن بـه دلیـل افزایـش قیمـت انـرژی بوده اسـت. از سوی دیگر در این مدت تجـارت خدمـات هم بـا 15 درصـد افزایـش بـه رکـورد 7 تریلیـون دلاری رسـید. امـا گـزارش آنکتـاد هشـدار می‌دهـد کـه کاهـش رشـد در نیمـه دوم سـال جـاری بـه شــرایط ســخت‌تر در ســال 2023 منجــر خواهــد شــد. پیش‌بینی‌هــای رشــد اقتصــادی بــرای ســال 2023 بــه دلیــل «قیمت‌هـای بـالای انـرژی»، «افزایـش نرخ‌هـای بهـره»، «تـورم پایـدار در بسـیاری از اقتصادهـا» و «سـرریزهای منفـی ناشـی از جنـگ اوکرایـن» اقتصـاد جهانـی را بـه سـمت رشـدهای پایین‌تـر خواهند کشاند.

از سوی دیگر انتظـار مـی‌رود کـه تشـدید مــداوم شــرایط مالــی فشــار بــر دولت‌هــای دارای بدهــی بــالا را بیشــتر کنــد، آســیب‌پذیری‌ها را تشــدید کنــد و بــر ســرمایه‌گذاری‌ها و جریان‌هــای تجــارت بین‌المللــی تأثیــر منفــی بگــذارد.

براساس گزارش پایش تجولات تجارت جهانی اتاق بازرگانی ایران، این نهاد در ارزیابی خود به این نکته نیز اشاره کرده که تصویـر تجـارت جهانـی کامـلا تیـره و تـار نیسـت. بـر اسـاس ایـن گـزارش، علیرغـم کاهـش ارزش تجـارت، حجــم کل تجــارت در طــول ســال 2022 بــه رشــد خــود ادامــه داد   کــه نشــانه‌ای از تقاضــای جهانــی انعطــاف‌پذیـر اسـت. بعـلاوه بخشـی از کاهـش ارزش تجـارت بین الملـل در نیمـه دوم سـال 2022 بـه دلیـل کاهـش قیمـت محصـولات اولیـه اسـت. ایـن گـزارش همچنیـن بـر تاثیـرات مثبـت توافق‌هـای تجـاری جدیـد، ماننـد مشـارکت اقتصـادی جامـع منطقـه‌ای و منطقـه آزاد تجـاری قـاره آفریقـا و لجسـتیک بهبـود یافتـه بـر چشـم انـداز تجـارت جهانـی تاکیـد می‌کنـد. از منظـر آنکتـاد بنـادر و شـرکت‌های کشـتیرانی اکنـون بـا چالش‌هـای ناشـی از همه‌گیـری 19- COVID ســازگار شــده‌اند. بــا وجــود آنکــه نــرخ حمــل و نقــل کالا هنــوز بالاتــر از میانگیــن قبــل از همــه گیـری اسـت، امـا رونـد رو بـه کاهـش اسـت.

عوامل اثرگذار بر الگوی تجارت

از سوی دیگر از منظـر گـزارش دو عامـل «تکامـل زنجیـره‌هـای تامیـن جهانـی» و «گـذار بـه سـوی اقتصـاد جهانـی سـبزتر» مـی تواننـد بـر الگوهـای تجـارت در سـال 2023 تاثیـر گذار باشد. آنکتـاد معتقـد اسـت عـدم قطعیـت بـرای عملیـات زنجیـره تامیـن همچنـان بالاسـت. از سوی دیگر اسـتراتژی‌های کاهـش از جملـه تنـوع بخشـیدن بـه تامین‌کننـدگان، بازگردانـدن بخـش هایـی از زنجیـره تامیـن بـه داخـل کشـورها، اتصـال زنجیـره بـه اقتصادهـای دوسـت  احتمـالا بـر الگوهـای تجـارت جهانـی در سـال آینـده تاثیـر خواهـد گذاشـت. در همیـن حـال، انتظـار مـی‌رود تلاش‌هـا بـرای ایجـاد یـک اقتصـاد جهانـی سـبزتر، تقاضـا بـرای محصـولات سـازگار بـا محیـط زیسـت را افزایـش دهـد و در عیـن حـال تقاضـا بـرای کالاهـای بـا محتـوای کربــن بالا و ســوخت‌های فســیلی را کاهــش دهــد.

در ادامــه گــزارش آمــده اســت کــه در ســه ماهــه ســوم ســال 2022 ،ارزش تجـارت جهانـی کالا بـرای کشـورهای در حـال توسـعه و توسـعه یافتـه بسـیار بالاتـر از سـطوح مشـابه در سـال 2021 بـود. بـا ایـن حـال، در دوره‌هـای سـه ماهـه نسـبت بـه سـه مـاه قبـل از آن، تجـارت در تمـام مناطـق جغرافیایــی بــه جــز شــرق آســیا کــه انعطــاف پذیــری قابــل توجهــی از خــود نشــان داد، کاهــش یافــت. بــه دیگــر سـخن اگـر اقتصادهـای آسـیای شـرقی از مجمـوع تجـارت جهانـی کنـار گذاشـته شـوند، کاهـش تجـارت کشـورهای در حـال توسـعه قابـل توجـه اسـت.