به گزارش اکوایران، یکی از ابزارهای پولی بانک مرکزی برای ساماندهی نیاز مالی بانک‌ها، اجرای عملیات بازار باز است. در این عملیات، بانک‌ها اعتبار موردنیاز خود را با قراردادن اوراق به عنوان وثیقه نزد بانک مرکزی، از این نهاد دریافت می‌کنند. ابتدا بانک‌ها مبالغ موردنیاز خود را اعلام کرده و سپس بانک مرکزی مشخص می‌کند که بانک‌ها اعتبار دریافت شده را در چه سررسیدی و با چه نرخ سودی باز می‌گردانند.

گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که در عملیات بازار باز در هفته منتهی به 22 مرداد ماه، تقریبا 17 همت از سوی 10 بانک درخواست و وزارت اقتصاد با پرداخت کل این مبلغ به بانک‌ها موافقت کرده است. در این حراج پس از چند هفته، سررسید بلندمدت حذف و تنها درخواست‌هایی با سررسید 7 روزه به ثبت رسیده است.

همچنین، حجم اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها در 7 روز منتهی به 22 مرداد ماه تنها 4 همت برآورد شده که نسبت به دو هفته گذشته بالاتر است.

030524

تزریق اعتبار 17 همتی بانک مرکزی به بانک‌ها

سیاستگذار پولی می‌تواند برای تحریک تقاضا و پاسخ به کمبود منابع مالی در میان بانک‌ها، منابعی مالی در ازای گرو گرفتن اوراق بهادار (با نام ریپو اوراق نیز شناخته می‌شود) در اختیار بانک‌های متقاضی قرار دهد. معکوس این عملیات نیز قابل تصور است که در برخی مقاطع در ایران به اجرا درآمده است که طی آن بانک مرکزی اقدام به فروش موقت اوراق بهادار خود به شبکه بانکی می‌کند (ریپو معکوس) و در ازای آن از بانک‌ها منابع مالی استقراض می‌کند.

آخرین گزارش بانک مرکزی حاکی از آن است که در حراج 22 مرداد ماه، 10 بانک متقاضی دریافت اعتبار از بانک مرکزی به ارزش 17 هزار و 420 میلیارد تومان بوده‌اند.

مانند سایر استقراض‌ها، این اعتبارگیری نیز نیازمند وثیقه است و نرخ سودی دارد که بانک مرکزی آن را مشخص می‌کند. در این حراج برخلاف حراج‌های قبل، تنها سررسید 7 روزه ارائه شده است.

به بیان دقیق‌تر، درخواست‌هایی با ارزش 17 هزار و 420 میلیارد تومان با سررسید 7 روزه ارسال شده و وزارت اقتصاد با پرداخت تمامی این مبالغ به این 10 بانک موافقت کرده است. نرخ سود نیز 23 درصد و مانند دوره‌های قبل تعیین شده است.

ارزش توافق بازخرید سررسید شده نیز به 15 هزار میلیارد تومان رسیده است. بانک مرکزی در این گزارش خود، حجم توافق بازخرید سررسید نشده را اعلام نکرده است.

030524

افزایش اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها

اعتبارگیری قاعده‌مند نیز یکی از دیگر از ابزارهای بانک مرکزی برای مدیریت عملکرد بین بانک‌هاست. نرخ بهره این روش استقراض معادل 24 درصد درحال حاضر تعیین شده و قرارداد آن نیز در پایان 24 تا 48 ساعت منقضی می‌شود و اصل پول به همراه بهره آن باید به بانک مرکزی بازگردد.

گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که در 7 روز منتهی به 22 مرداد ماه، 3 بانک یا موسسه اعتباری غیربانکی به مبلغ 4 هزار و 810 میلیارد تومان اقدام به اعتبارگیری قاعده‌مند از بانک مرکزی کرد‌‌ه‌اند. این رقم نسبت به دو حراج قبلی افزایش یافته است.

همچنین، بازپرداخت اعتبارات قبلی سررسید شده نیز به 4.78 هزار میلیارد تومان رسیده است.